افراد مبتلا به روماتیسم و مصرف کنندگان داروی خاص بیشتر دچار خشکی چشم می شوند

لایه اشک که در سطح جلوی قرنیه و ملتحمه چشم قرار دارد، از دو قسمت عمده ترشح می‌شود. غدداشکی اصلی که بزرگ است، در قسمت فوقانی کاسه چشم قرار گرفته است و توسط رابط‌هایی اشک خود را روی سطح‌چشم آزاد می‌کند. غدداشکی فرعی هم که در لبه پلک وجود دارد و غددملتحمه «موسین» ترشح می‌کنند. این‌ها باهم لایه‌اشکی را تولید می‌کنند. اشک به‌طور طبیعی از سه‌لایه موسین که به سطح چشم می‌چسبد و لایه‌اشکی (آبکی) و لایه‌بیرونی چربی تشکیل شده است. لایه‌چربی (غدد لبه‌پلک) مانع تبخیراشک می‌شود و با این که چشم ما در طول روز باز است، از تبخیر آب روی سطح‌چشم جلوگیری می‌کند.

چرا خشکی‌چشم ایجاد می‌شود؟

اگر به‌دلایلی این مواد اشکی تولید نشود، به‌عنوان مثال فرد مبتلا به روماتیسم باشد و غدد توانایی تولید اشک را نداشته باشند یا داروهای‌خاص مصرف کند، ممکن است دچار خشکی‌چشم شود. در مواردی مانند بیماری بلفاریت، ممکن است اشک تولید اما بیش از حد معمول تبخیر شود (لایه‌چربی از بین برود یا تولید نشود) یا در بیماری «ام‌جی‌دی»، (عملکرد غیرطبیعی تولید غددچربی در چشم) اشک‌چشم بیش از حد معمول تولید ولی سریع تبخیر می‌شود (اشک ناپایدار است)، درست مانند دریاچه‌ای که در معرض تابش مدام خورشید قرار دارد.

بنابراین تولیدنشدن اشک و تبخیر زیاد علت‌های اصلی خشکی‌چشم است. در افرادی‌که در معرض سرما یا گرما و حتی سیستم‌تهویه قرار می‌گیرند یا باد مستقیم به چشم آن‌ها می‌خورد، زیاد مطالعه می‌کنند و چشم زیاد باز می‌ماند یا مدت‌زمان طولانی با رایانه و صفحه‌گوشی کار می‌کنند و کمتر پلک می‌زنند، لایه‌چربی روی چشم تبخیر و چشم خشک می‌شود. در این افراد علت خشکی تبخیر زیاد لایه‌اشکی است. به‌طور عمده این افراد احتمالا یک خشکی زمینه‌ای دارند که بلافاصله با قرارگرفتن در معرض سیستم سرمایشی یا مشابه بروز می‌کند. به‌ندرت افرادی هستند که بیماری زمینه‌ای نداشته باشند اما به‌سرعت دچار خشکی ‌چشم شوند.

بهترین کار این است که به چشم‌پزشک مراجعه کنید و خشکی‌ چشم‌هایتان بررسی و معاینه شود تا با آموزش و استفاده از اشک‌مصنوعی برطرف و اگر بیماری زمینه‌ای هم وجود دارد حتما تشخیص و همزمان درمان شود.

درمان طبیعی خشکی چشم

اشک ترکیبی از آب، مخاط و چربی است، بنابراین مصرف اسیدهای چرب امگا۳ می تواند تولید چربی لایه‌اشکی را تامین کند. همچنین پلک‌زدن مداوم به تولید اشک کمک می‌کند و سطح‌چشم را مرطوب نگه می‌دارد. نوشیدن آب هم به غدداشکی اجازه تولیداشک کافی را می‌دهد.

کمپرس گرم چشم‌ها

پلک‌های ملتهب ممکن است موجب مسدود شدن غدد تولیدکننده چربی شود.

لازم به ذکر است، عینک‌های آفتابی که به‌‌طور کامل چشم‌ها را می‌پوشاند، تماس چشم‌ها با باد را کاهش می‌دهد و با تولید رطوبت بیشتر، از خشکی‌چشم جلوگیری می‌کند.

ترک سیگار

دود تنباکو و سیگار موجب تحریک چشم‌‌ها می‌شود. سیگار کشیدن خطر خشکی چشم‌ها را دو برابر افزایش می‌دهد.

یکی از مهم‌ترین دلایل خشکی و سـوزش‌چشـم هنـگام کار با رایانه، کاهش میزان پلک‌زدن است به‌طوری که افراد هنگام کار تقریباً یک‌پنجم حالت عادی پلـک می‌زننـد. این مسئله به‌همراه خیره‌شدن به صفحه مانیتور و تمرکز بر موضوع کار سبب می‌شود تا پلک‌ها مدت بیشتری باز بماند و در نتیجه اشک روی سطح‌چشم سریع‌تر تبخیر شود.

*چشم پزشک و فلوشیپ قرنیه

منبع: روزنامه خراسان