مطلوب شدن پوشش گیاهی در پی بارندگی‌های اخیر کشور

حسین آخانی در گفت‌وگو با پانا با اشاره به تاثیر سیل‌های اخیر بر تخریب پوشش‌های گیاهی اظهار کرد: زمانی که بارندگی‌ها زیاد باشد، اضافه آب به خاک جذب نمی‌شود و همین موجب می‌شود تا این آب اضافی وارد طبیعت شود. البته امروز عوامل زیادی مانع جریان چرخه طبیعی آب می‌شود که می‌توان گفت هر چه در طبیعت دخل و تصرف بیشتر می‌شود حوادث نیز افزایش می‌یابد. در واقع این ما هستیم که با سد سازی‌ها، کشاورزی در اراضی پرشیب و ساخت و ساز در حریم رودخانه‌ها موجب نابودی جنگل‌ها و تنوع زیستی شده‌ایم.

عضو هیأت علمی دانشکده علوم دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه مسیری که در پی سیل تخریب شده مسیر طبیعی رود بوده است، گفت: انسان با ساخت وساز و تخریب، این مسیر را نابود کرده است و باید از هرگونه ساخت و ساز در مسیر رودها جلوگیری شود.

این گیاه‌شناس با بیان اینکه از نظر اکولوژیک تاثیرات سیل بر طبیعت نگران کننده نیست، گفت: آنچه که امروز در سیل نگران کننده است نابودی خاک است. از آنجا که ایران رتبه بالایی در فرسایش خاک دارد، نابودی خاک بر اثر سیل به خصوص در مسیرهای شیب‌دار خطرناک است چون موجب ناپایداری خاک می‌شود.

وی گفت: بهترین راه تثبیت خاک پوشش گیاهی است. وقتی پوشش گیاهی بر اثر طرح‌های بی‌رویه یا هر عامل دیگری مثل آتش‌سوزی یا تغییر کاربری از بین می‌رود پایداری خاک نیز از بین می‌رود و این موضوع مستعد ایجاد سیل و ریزگرد است. وقتی خاک ناپایدار است، آمدن باد باعث می‌شود خاک بالا برود و در هوا معلق شود و اگر باران بیاید باعث می‌شود خاک شسته شود و سیلاب آن را به جاهای دیگر منتقل کند.

این استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه سیل یک فرصت است، گفت: به برکت بارندگی‌های اخیر، بسیاری از گیاهان خودرو در دشت‌ها و فضای سبز کشور رویش کرده‌اند. خوشبختانه بر اثر بارندگی‌های که صورت گرفته وضع پوشش گیاهی در همه ایران بسیار عالی شده است. این موضوع به غنای ذخیره بذری در سال‌های آینده کمک می‌کند. بذر این گیاهان منبع مهمی برای تقویت خاک است.

وی اظهار کرد: روند توالی طبیعی گیاهان پس از سیل شروع می‌شود و ادامه این توالی منجر به ایجاد پوشش گیاهی و جنگل کمک می‌کند و باید از این فرصت استفاده کرد و به گونه‌های گیاهی فرصت احیا داد چون با احیای گیاهان خاک نیز تثبیت می‌شود. در چنین وضعی وظیفه سازمان‌های مسئول این است که برای حفظ و تقویت این پوشش گیاهی حداکثر تلاش خود را انجام دهند.

آخانی افزود: یکی از بهترین راه‌هایی که می‌توان در مناطقی که بیشترین آسیب را دیده و آسیب‌پذیر است انجام داد این است که آن مناطق را قُرق(حفاظت شده) اعلام کنند. این قُرق‌ها باعث می‌شود گونه‌های گیاهی در سال‌های آینده بیشتر تکثیر شود و جای خود را به گونه‌هایی بدهد که ریشه‌های عمیق‌تری دارند و گونه‌های پایه هستند چون این گونه‌ها برای کنترل سیل و ریزگرد موثرتر خواهد بود.