مرکز پژوهشهای مجلس: سازوکار افزایش درآمدهای مالیاتی در بودجه گزارش نشده است
تهران (پانا) - مرکز پژوهشهای مجلس معتقد است اینکه دولت در سال آینده میزان درآمدهای مالیاتی را نسبت به امسال بیشتر پیشبینی کرده است باید مشخص شود که از طریق گسترش چتر مالیاتی است یا فشار بیشتر بر مودیان شناسنامهدار؟
به گزارش پژوهشکده پولی و بانکی در بخشی از گزارش مرکز پژوهشها آمده است: درآمدهای مالیاتی در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸، حدود ۳۸ درصد از منابع عمومی را تشکیل میدهد. شفافیت در ارقام منابع مالیاتی گذشته از آنکه با توجه به سهم آن در منابع عمومی حایز اهمیت است، مورد توجه همه فعالان اقتصادی نیز قرار دارد. یکی از مصادیق نبود شفافیت، نبود تعیین سهم کوشش مالیاتی از رشد در نظر گرفته شده برای درآمدهای مالیاتی نسبت به قانون بودجه سال ۱۳۹۷ است.
میزان رشد درآمدهای مالیاتی در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ نسبت به قانون بودجه سال۱۳۹۷ و پیشبینی عملکرد آن به ترتیب ۸ و ۱۹ درصد است. اینکه این میزان رشد در نظر گرفتهشده برای رشد درآمدهای مالیاتی نسبت به سال ۱۳۹۷ در نتیجه افزایش کوشش مالیاتی، یعنی افزایش گسترش چتر مالیاتی و جلوگیری از فرار خواهد بود یا در نتیجه فشار بیشتر بر مودیان شناسنامهدار و شناختهشده است موضوعی است که در لایحه بودجه گزارشی منتشر نشده است.
در بند (ج) تبصره (۹) لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ مقرر شده است که دستگاههای اجرایی موظفند معافیتها و تخفیفهای مالیاتی و گمرکی قانونی را به صورت جمعی - خرجی در حسابهای مربوط به خود ثبت کنند. این حکم به شفافشدن میزان معافیتهای اعطاشده در قوانین مختلف کمک خواهد کرد. این در حالی است که میزان این معافیتهای مالیاتی در ردیف ۱۱۰۲۰۶ جدول ۵ عدد (۱) درج شده است.
بر اساس اجازه مقام معظم رهبری، شرکتها و موسسههای وابسته به آستان قدس رضوی مکلف به پرداخت مالیات مستقیم به صورت جمعی - خرجی هستند. به این معنا که مالیات عملکرد آنها پس از واریز به خزانه به آستان برخواهد گشت. با وجود آنکه میزان این رقم در ردیف ۱۱۰۱۱۱ جدول ۵ در قانون بودجه سال ۱۳۹۷ میزان ۳۰۰ میلیارد ریال درج شده بود ولی در این ردیف در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ عدد یک درج شده است.
این موضوع به این مفهوم است که دولت اطلاعی از میزان سرمایهگذاری آستان قدس رضوی در شرکتها و موسسات ندارد و بنابراین از میزان فعالیتهای اقتصادی این شرکتها و موسسات و میزان مالیات قابل پرداخت آنها نیز اطلاعاتی در اختیار ندارد.
بنابراین پیشبینی چنین ردیفی در فرایند مالیاتستانی به این مفهوم خواهد بود که هر میزان مالیات دریافتی از شرکتها و موسسات مذکور، عینا به آستان مقدس رضوی مسترد خواهد شد. بنابراین تعداد شرکتهای آستان و میزان واقعی مالیاتهای قابل درج در این ردیف از شفافیت کامل برخوردار نیست.
در ردیف ۱۱۰۱۰۴ مالیات نهادها و بنیادهای انقلاب اسلامی درج شده است. طبق ماده (۲) قانون مالیاتهای مستقیم (اصلاحی ۱۳۹۴.۴.۳۱) بنیادها و نهادهای انقلاب اسلامی داری مجوز معافیت از طرف حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری، از مالیات معاف هستند. اما در لایحه بودجه و در ردیف ۱۱۰۱۰۴ مالیات این نهاده ۱۶۵ میلیارد ریال درج شده است که به صورت جمعی- خرجی است و در ردیف ۵-۵۳۰۰۰۰ (جدول ۹) به آنها استرداد می شود.
این ابهام وجود دارد که ماهیت این رقم چیست؟ با توجه به آنکه فعالیتهای اقتصادی بنیادها و نهادها از طریق شرکتها و موسسات آنها صورت میگیرد، بنابراین ردیف مذکور به چه دلیل در قانون بودجه پیشبینی شده است؟ آیا مربوط به ستاد این بنیادها و نهادهاست یا به شرکتهای زیر مجموعه آنها نیز تعلق دارد؟
ارسال دیدگاه