بهترین مستندسازان سال با تندیس فیروزه بدرقه شدند

مستندسازان، صاحب‌نظران و علاقه‌مندان سینمای مستند امشب در تالار اندیشه حوزه هنری حضور دارند تا بهترین مستندکاران سال را با تندیس فیروزه سینماحقیقت (بالاترین جایزه جشنواره سینماحقیقت) بدرقه کنند.

حسین انتظامی دستیار ارشد وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و سرپرست سازمان سینمایی، علیرضا رضاداد مشاور ارشد سازمان سینمایی، سلیم غفوری مدیر شبکه مستند، سید صادق موسوی مدیر عامل انجمن سینمای جوان، حبیب ایل بیگی قائم مقام بنیاد سینمایی فارابی، منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما، جعفر صانعی مقدم مدیر گروه هنروتجربه و محمدمهدی طباطبایی‌نژاد مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و دبیر دوزادهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» از مدیران سینمایی و تلویزیونی حاضر در این برنامه هستند.

فخرالدین انوار، رخشان بنی‌اعتماد، جهانگیر کوثری، حسین ترابی، مهوش شیخ اسلامی، ارد عطارپور، مرتضی رزاق کریمی، منوچهر مشیری و جمعی دیگر از چهره‌های فعال در سینمای مستند و داستانی از دیگر مهمانان ویژه این برنامه محسوب می‌شوند.

رامین حیدری فاروقی اجرای این برنامه را برعهده دارد.

طباطبایی‌نژاد دبیر جشنواره به رسم میزبانی به صحنه آمد و ضمن خبرمقدم به مستندسازان در سخنان کوتاهی از همه شرکت‌کنندگان، تماشاگران، میهمانان داخلی و خارجی جشنواره خیرمقدم گفت و از حضورشان تشکر کرد و افزود: پیشاپیش به همه برگزیدگان تبریک می‌گویم، اما تبریک ویژه من به مستندسازانی است که چراغ فرهنگ را روشن نگه می‌دارند.

اهدای جایزه بخش هنر و تجربه

در بخش دیگر از این مراسم جعفر صانعی مقدم روی صحنه آمد و جایزه بخش «هنر و تجربه» را به «بهارستان خانه ملت» به کارگردانی بابک بهداد اهدا کرد.

دومین جایزه بخش «هنروتجربه» هم به مستند «اسرار دریاچه» به کارگردانی آرمین ایثاریان اهدا شد که او نیز پس از دریافت این جایزه در سخنانی کوتاه گفت: این فیلم حاصل تلاش یک تیم هفتاد نفره است و من از طرف آنها این جایزه را دریافت می‌کنم.

«دلبند»؛ فیلم برگزیده شبکه مستند

سپس سلیم غفوری مدیر شبکه مستند روی صحنه آمد و جایزه ویژه شبکه مستند را به مستند «دلبند» ساخته یاسر طالبی اهدا کرد.

یاسر طالبی کارگردان «دلبند» پس از دریافت جایزه خود با اشاره به برنامه‌ریزی برای حضورهای جهانی مستند خود گفت: دلبند ایرانی در حال طی کردن مسیر خود در جشنواره‌های خارجی است و به‌زودی خبرهای خوب آن را می شنوید.

اهدای جوایز بخش معدن و صنایع معدنی

در ادامه این برنامه از میان ۱۶ مستند پذیرفته شده برای بخش «معدن و صنایع معدنی» برگزیدگان نهایی معرفی شدند.

جایزه سوم این بخش مشترکا به فتح‌الله امیری کارگردان «روی سبز بیابان» و محمد عبداللهی کارگردان مستند «سنگ و نان» اهدا شد که امیری پس از دریافت جایزه خود گفت: ما مستندسازان در این عرصه (صنعت معدن) می‌توانیم تاثیرگذار باشیم.

جایزه دوم این بخش به محمد اسکندرزاده کارگردان مستند «شور شیرین» اهدا شد که او نیز پس از دریافت جایزه‌اش گفت: از بچه‌های مستندساز تشکر می‌کنم که آنقدر اعتبار کسب کرده‌اند که نهادهای دیگر هم در این عرصه سرمایه‌گذاری می‌کنند.

جایزه اول به عزت‌الله پروازه کارگردان «گالین» اهدا شد. پروازه گفت: فکر می‌کردم سخت‌ترین شغل مستندسازی است اما دیدم که کار معدن سخت‌ترین کار دنیاست؛ جا دارد از برگزارکنندگان جشنواره تشکر کنم که این فیلم را لایق جایزه دانستند. این جایزه را به مادرم تقدیم می‌کنم.

جوایز بخش «معدن و صنایع معدنی» به ترتیب ۱۰۰، ۱۲۰ و ۱۵۰ میلیون ریال بود که به برگزیدگان سوم تا اول این بخش اهدا شد.

حسین انتظامی: رفتاری که با برخی مدیران بازنشسته شد، مهربانانه نبود

حسین انتظامی، سرپرست سازمان سینمایی در ادامه روی صحنه آمد و اظهار کرد: از دست‌اندرکاران جشنواره سینماحقیقت و داوران قدردانی می‌کنم. تقدیر از آقای کرباسیان هم بسیار لازم است چراکه نگاه فرهنگی دارد و می‌تواند در یک سازمان صنعتی کاری کند که توجه‌ها به هنر جلب شود.

انتظامی ادامه داد: معدن یکی از سرمایه‌های ماست. ما در اجرای قانون منع به کارگیری بازنشستگان مهربانانه رفتار نکردیم، هرچند اصل این قانون لازم بود اما رفتاری که با برخی مدیران بازنشسته شد، مهربانانه نبود. آقای کرباسیان سوابق زیادی در گمرک، صنعت و... داشت و بنده ارادت ویژه‌ای به او دارم.

اهدای جوایز بخش بین‌الملل

در ادامه مراسم اختتامیه دوازدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» نوبت به برگزیدگان بخش بین‌الملل رسید که در این بخش جایزه بهترین مستند نیمه بلند به مستند «فریاد رو به باد» به کارگردانی مشترک سیاوش جمالی و عطا مهراد اهدا شد.

تندیس بهترین کارگردانی مستند کوتاه بخش بین الملل و مبلغ ۳ هزار دلار به فیلم «ماهیاک» به کارگردانی فرح زارع از ایران رسید.

جایزه ویژه هیأت داوران بخش بین‌الملل در بخش مستندهای کوتاه و نیمه بلند به مبلغ ۲ هزار دلار به «لولو بوکسور مروارید» ساخته آسیموه جان بیباگامبا از کشور تانزانیا اهدا شد.

جایزه ویژه هیات داوران بخش مستندهای ‌بلند بین‌الملل به مبلغ ۲ هزار دلار به فیلم «آلیشیا» ساخته ماسیا اومس از کشور هلند رسید.

مستند «جنگ نه ماهه» به کارگردانی لاشلو شویا از کشور مجارستان و قطر لوح تقدیر بهترین مستند بلند را از آن خود کرد و جایزه بهترین فیلم بلند بخش بین‌الملل به مبلغ ۵ هزار دلار به مستند «اکسدوس» به کارگردانی بهمن کیارستمی اهدا شد.

بزرگداشت منوچهر مشیری

در ادامه آیین اختتامیه دوازدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» آیین بزرگداشت منوچهر مشیری از مستندسازان پیشکسوت برگزار شد.

در این بخش پس از پخش کلیپی در تکریم و مرور فعالیت‌های منوچهر مشیری، رخشان بنی‌اعتماد و فخرالدین انوار روی صحنه آمدند.

مشیری در این بخش گفت: شرایط جسمی من مناسب نیست و روزهای آخر جشنواره مشکل جسمی پیدا کردم و امروز به سمتی می‌رفت که نتوانم به این مراسم بیایم. سعی کردم خودم را آماده کنم و صرفا از آقای طباطبایی‌نژاد و همکاران پر تلاشش تشکر کنم. چراکه شاهد تلاش جمع کارکنان مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی در این ایام بودیم.

وی افزود: به نظرم مسئولیت دوستان برگزارکننده زیاد شده است چرا که استقبال از این جشنواره بسیار زیاد بود. حتی اگر نیمی از مردمی که به جشنواره می‌آمدند از سر علاقه به سینمای مستند حضور پیدا می‌کردند جای توجه ویژه به این عرصه دارد. البته یک سری نابسامانی‌ها هم بود اما گروهی به سینمای مستند امید بسته‌اند، آن‌ها کسانی هستند که تحصیل کرده هستند اما هیچ حقوق ثابت دولتی ندارند و می‌خواهند از این طریق ارتزاق کنند. این انتظار وجود دارد که این گروه جوان مورد توجه قرار بگیرند.

اهدای جوایز بخش آوینی

بخش بعدی آیین اختتامیه جشنواره دوازدهم به معرفی برترین‌های بخش جایزه شهید آوینی اختصاص داشت که در این بخش، دیپلم افتخار به محسن زارعی کارگردان «بلوچستان» اهدا شد.

پژوهشگر این فیلم که به نمایندگی از کارگردان جهت دریافت این دیپلم روی صحنه آمد گفت: کارگردان این اثر به دلایلی نتوانست بیاید اما من از شما مستندسازان می‌خواهم که به بلوچستان بیشتر سر بزنید، چراکه بلوچستان به قلم و دوربین شما نیاز دارد.

تندیس برنزی و دیپلم افتخار این بخش به ماهان خمامی‌پور برای کارگردانی مستند «شبیه سازی آقای زرد» رسید.

تندیس نقره‌ای بخش شهید آوینی را هم محمدرضا وطن دوست کارگردان «لسک» از آن خود کرد. وطن دوست پس از دریافت جایزه خود اظهار کرد: از تمام عوامل این مستند و دست‌اندرکاران این جشنواره تشکر می‌کنم و خدا را شاکرم که برای سومین سال پیاپی روی صحنه این جشنواره آمدم.

جایزه اصلی بخش شهید آوینی یعنی تندیس طلایی این بخش اما به وحید چاووش کارگردان مستند «خاطرات خبرنگار جنگ» اهدا شد.

چاووش پس از دریافت این جایزه عنوان کرد: جایزه شهید آوینی در سال‌های اولیه، مسابقه بزرگ شهید آوینی نام داشت و در آن سال‌ها ما دوست داشتیم فیلممان را به این بخش بدهیم اما حالا می‌خواهم بگویم که این جایزه به یک بخش کوچک تقلیل پیدا کرده است.

وی افزود: فیلم من این افتخار را نداشت که در بخش مسابقه ملی باشد، اما برای من افتخار است که این فیلم در جایگاهی برتر از بخش مسابقه ملی قرار گرفته و فکر می‌کنم نوعی آزمون و خطا می‌شود. البته شاید این آزمون و خطا نشانه رشد باشد.

رامین حیدری فاروقی مجری برنامه در این بخش و در واکنش به صحبت‌های انتقادی وحید چاووش در چند نوبت تلاش کرد مانع از ادامه صحبت‌های او شود.

جایزه ویژه هیأت داوران بخش شهید آوینی، به پاس حماسه تعهد و تخصص، به دکتر وحید حمیدی شخصیت اصلی مستند «مردان زندگی» ساخته یحیی رضایی اهدا شد.

حمیدی در این بخش گفت: ما پنج شش سال در سوریه جنگیدیم خیلی سال‌های سختی بود، اما یک شب برای ما بسیار سخت بود؛ شبی یک مجروح مصری از نیروهای داعشی دیدم که یک از عملیات انتحاری مجروح بود و نمی‌گذاشت او را جراحی کنیم. او به من می‌گفت ما دختران ایزدی را امتحان کردیم و آرزویمان این است که به دختران ایرانی دست پیدا کنیم!

وی در بخش دیگر از صحبت‌هایش خطاب به دختران حاضر در این مراسم گفت: ما کاری به رفتار و لباس‌های دختران ایرانی نداریم اما عاشق شما هستیم و دلمان نمی‌خواهد کسی به شما نظر داشته باشد. ما به شما افتخار می‌کنیم. زن ایرانی درس می‌خواند و همه جا هست و این باعث افتخار است.

این پزشک حاضر در میدان جنگ علیه نیروهای تکفیری در پایان گفت: مدافعان حرم به خاطر شما دختران ایرانی جنگیدند، مهم نیست قدر آنها را بدانید چراکه آن‌ها کار خود را کردند.

جایزه ویژه دبیر جشنواره در بخش شهید آوینی هم به مجید جعفری لاهیجانی به پاس تلاش ستودنی برای تالیف کتاب ارزشمند «هنر در گرماگرم انقلاب» رسید که این جایزه را طباطبایی‌نژاد به جعفری لاهیجانی اهدا کرد.

بزرگداشت حسین ترابی

دیگر بزرگداشت این مراسم مربوط به حسین ترابی از مستندسازان پیشکسوت اختصاص داشت. در این بخش پس از پخش کلیپی از کارنامه فعالیت‌های هنری ترابی، حسین انتظامی، محمدمهدی طباطبایی‌نژاد و منوچهر شاهسواری روی صحنه آمدند.

ترابی پس از خواندن شعری عنوان کرد: من در بزنگاه تاریخ انقلاب که همه به فکر کشیدن گلیم خود از آب و ترک یار و دیار بودند و برای رفتن به فرنگ درنگ نمی‌کردند جانم را کف دستم گذاشتم و انقلاب را به صورت فیلم رنگی ثبت کردم؛ با این همه ۲۵ سال «برای آزادی» آزادانه پخش نشد و گاهی مثله شده به سلیقه مدیران وقت تلویزیون پخش می‌شد. در حالی که باید فیلم مستند به صورت آزادانه پخش شود.

وی افزود: پس از این سال‌ها این فیلم به همت آقای جعفری جلوه از پستوی توقیف درآمد و امسال هم به همت آقای طباطبایی نژاد در جشنواره رونمایی شد.

ترابی ادامه داد: من امسال داور جشن خانه سینما بودم و شهادت می‌دهم فیلم‌های مستندی بودند که یک سر و گردن بالاتر از فیلم‌های داستانی امروز بودند و من مخاطبان را راضی از این آثار می دیدم. این را هم باید بگویم جشنواره سینما حقیقت این موفقیت را مدیون طباطبایی‌نژاد است که توانسته آبروی سینمای مستند را حفظ کند. در پایان سلام بر آنهایی که حق می‌گویند و جز حق چیزی نمی‌گویند.

اهدای جوایز مسابقه ملی؛ «خانه‌ای برای تو» نشان فیروزه گرفت

در بخش بعدی مراسم نوبت به معرفی برگزیدگان بخش مسابقه ملی رسید. در ابتدای این بخش جایزه بهترین موسیقی مستند به افشین عزیزی برای مستند «خانه ای برای تو» اهدا شد.

عزیزی حین دریافت جایزه‌اش اظهار کرد: این تندیس را به داوود مرادخانی قهرمان فیلم اهدا می‌کنم. یکی از دلایلی که باعث موفقیت من در ساخت موسیقی مستند شده این است که من مستند را جدی می‌گیرم.

علیرضا تابش مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی در این بخش عنوان کرد: سینمای مستند پشتوانه سینمای ملی است و افتخار می‌کنیم این جشنواره با شور و نشاط نسبت به سال‌های گذشته برگزار شد و سینمای مستند جلوه‌های مختلفی از تنوع کشور ما را به نمایش می‌دهد. اتفاق خوشایند امسال این بود که آثار همزمان با تهران در شهرستان ها هم اکران شد.

وی افزود: باید فکری برای حضور راحت‌تر مخاطبان این جشنواره برای تماشای آثار کرد.

جایزه بهترین صدا به صورت مشترک به صادق رضانیا و مهرداد نورمحمدی برای صداگذاری و صدابرداری مستند «آواز جغد کوچک» اهدا شد.

نورمحمدی پس از دریافت این جایزه عنوان کرد: قسمت زیادی از زحمت این فیلم را رضانیا کشیده و من از او و تمام کسانی که ما را کمک کردند تشکر می کنم.

جایزه بهترین گفتار متن هم به مینا مشهدی مهدی و هادی اسفندیاری برای «آنجا که باد می‌وزد» تعلق گرفت.

مینا مشهدی در این بخش گفت: از همسرم حسن نقاشی که من را بسیار کمک کردند تشکر می کنم.

اسفندیاری هم پس از دریافت جایزه خود عنوان کرد: یک بنای خوب حتما نقشه خوبی داشته و نقاشی در پژوهش و نوشتن متن نقش بسزایی داشته است.

جایزه بهترین تدوین به بابک حیدری برای فیلم «خاتمه» تعلق گرفت.

جایزه بهترین تصویربرداری به پویان آقابابایی برای فیلم «اسرار دریاچه» اهدا شد. آقابابایی در این بخش گفت: فیلمبرداری این اثر یک کار تک نفره نبود. ۲۵ نفر در تیم فیلمبرداری بودند و من به نمایندگی از این تیم، این جایزه را دریافت می‌کنم.

در این بخش مجید زین العابدین مدیر شبکه یک که برای اهدای جایزه بهترین تصویربرداری مستند روی سن آمده بود، به اندازه یک جمله خطاب به مستندسازان گفت: خرسندم که سینمای مستند همزمان واجد استانداردهای هنری و شعور شده‌است.

در ادامه لوح تقدیر بهترین پژوهش به جواد وطنی برای «ورس» اهدا شد.

جواد وطنی پس از دریافت این لوح تقدیر درباره مستند خود که با موضوع تاریخچه پل ورسک ساخته شده است گفت: از عوامل فیلم و کسانی که ما را در ساخت این اثر یاری کردند تشکر می‌کنم. لطفا به افتخار کارگران راه آهن که بخشی از آن‌ها در این مسیر جانشان را از دست دادند، کف بزنید.

لوح تقدیر بهترین کارگردانی فیلم کوتاه هم به آزاده بیزار گیتی برای مستند «اهل آب» اهدا شد.

بیزار گیتی پس از دریافت جایزه خود عنوان کرد: از صمیم قلبم آرزو می‌کنم، بستر بهتری برای همه مستندسازانی که تلاش می‌کنند جهان بهتری بسازند، فراهم شود.

در ادامه اهدای جوایز بخش مسابقه ملی، تندیس بهترین مستند کوتاه به ارد عطارپور برای مستند «پرسپولیس شیکاگو» اهدا شد.

تندیس بهترین پژوهش هم به آرمین ایثاریان برای مستند «اسرار دریاچه» اهدا شد. ایثاریان هنگام دریافت این جایزه عنوان کرد: از خانواده اعضای گروهم باید تشکر کنم که به مدت سه سال از خانواده خود دور بودند تا این مستند ساخته شود.

ماریا ماوتی کارگردان مستند «زمان» هم در این بخش توانست جایزه بهترین کارگردانی مستند نیمه بلند را از آن خود کند. ماوتی پس از دریافت جایزه خود گفت: از هیات داوران تشکر می‌کنم این جایزه برای من بسیار مهم است چون من تازه دومین فیلمم را ساخته بودم.

در ادامه لوح تقدیر بهترین کارگردانی مستند بلند به هادی و مهدی زارعی برای کارگردانی مشترک مستند «خاتمه» اهدا شد و تندیس بهترین کارگردانی مستند بلند به مهدی بخشی مقدم برای کارگردانی مستند «خانه ای برای تو» رسید.

بخشی مقدم پس از دریافت جایزه‌اش اظهار کرد: من مدیون محسن یزدی (مدیر مرکز مستند سوره حوزه هنری) هستم که توانستم این فیلم را بسازم. از همه عوامل فیلمم تشکر می‌کنم. من آدم معتقدی نیستم، ولی امروز سالروز فوت پدرم هست و برایم عجیب بود که در این روز این جایزه را گرفتم.

جایزه ویژه هیات داوران این بخش به زینب تبریزی برای کارگردانی «تمام چیزهایی که جایشان خالی است» اهدا شد.

تبریزی در این بخش ضمن خواندن متنی از عوامل فیلمش تشکر کرد و از مسئولان گروه هنر و تجربه خواست این فیلم را در ماه اکتبر که ماه جهانی مبارزه با سرطان پستان است، اکران کنند.

در ادامه جایزه ویژه دبیر جشنواره به مهدی نورمحمدی برای «آواز جغد کوچک» رسید و نورمحمدی در این بخش اظهار کرد: این جایزه را به مردم زادگاهم، ایلام محروم تقدیم می‌کنم و از عوامل فیلمم به خاطر پنج سال تلاش شبانه‌روزی دعوت می‌کنم روی صحنه بیایند.

نشان فیروزه دوازدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» برای بهترین مستند این دوره از جشنواره هم به همراه جایزه نقدی ۲۰۰ میلیون ریالی به مهدی شامحمدی برای مستند «خانه‌ای برای تو» اهدا شد.

بهترین مستند از نگاه مخاطبان؛ در قلمرو افعی دم عنکبوتی

در بخش پایانی آیین اختتامیه دوازدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» اعلام نتایج جمع‌بندی آرا مخاطبان برای معرفی بهترین فیلم‌های این دوره از نگاه تماشاگران بود.

بر این اساس رتبه سوم بهترین فیلم از نگاه مردم به مرکز سوره برای تولید «خانه‌ای برای تو» رسید.

در رتبه دوم خانه مستند برای تولید فیلم «مهین» تقدیر شد و جایزه اول بهترین فیلم از نگاه تماشاگران، به محمد اعلا برای تولید مستند «در قلمرو افعی دم عنکبوتی» رسید.

اعلا در این بخش پس از دریافت جایزه بهترین مستند از نگاه تماشاگران گفت: ما در این مستند توانستیم فردی را کشف کنیم که برای محیط زیست بسیار زحمت کشیده و موجودی را دیدیم که بسیار جالب این ما ریالی برای این مستند از جایی نگرفتیم.

فتح‌الله امیری کارگردان این مستند هم عنوان کرد: روزی که متوجه شدم که چنین جایزه‌ای در جشنواره امسال می‌دهند بسیار خوشحال شدم. محمود منصوری تصویربردار این اثر به ما بسیار کمک کرد. این جایزه را به تماشاگران و مردم ایلام تقدیم می‌کنم.

محمود منصوری تصویربردار این مستند هم در این بخش بیان کرد: از همه عوامل این مستند تشکر می‌کنم و امیدوارم توانسته باشم در این حوزه موفق باشم.

معرفی برترین فیلم مستند از نگاه تماشاگران پایان‌بخش مراسم اختتامیه دوازدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» بود.