رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس به پانا خبرداد
بررسی ایرادات شورای نگهبان به معاهده پاریس در مجلس بعد از ۲ سال سکوت
تهران (پانا) - کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی بعد از حدود دو سال در هفته جاری بالاخره ایرادات شورای نگهبان به لایحه دولت برای الحاق به توافقنامه آبوهوا و اقلیمی پاریس را بررسی خواهد کرد.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه و بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت طی دونامه جداگانه در فاصله کمتر از یک ماه مانده به بیستوچهارمین اجلاس جهانی تغییرات اقلیمی از حسن روحانی به عنوان رئیسجمهوری خواستهاند که در روند تصویب لایحه دولت برای الحاق به معاهده آبوهوایی پاریس تسریع ایجاد شود.
ظریف در نامه خود نوشته که تغییرات آبوهوا یک بحث مهم در سطح بینالمللی است و ورود شورای امنیت به این بحث، میتواند برای کشورهای مختلف بهخصوص جمهوری اسلامی پیامدهای منفی داشته باشد.
او همچنین در نامه خود تاکید میکند که «با عنایت به شکلگیری مقررات و هنجارهای حقوقی بینالمللی در زمینه تغییر آبوهوا در سطح جهانی از جمله از طریق موافقتنامه پاریس، ضرورت تسریع در مراحل تصویب موافقتنامه مذکور در مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان و اجرای آن بر اساس برنامه مشارکت ملی کشورمان و الزامات ناشی از مفاد موافقتنامه احساس میشود.»
زنگنه نیز در نامه خود اذعان کرده است که صحنه انرژی جهان، صرفنظر از الحاق ایران به توافق پاریس، به مسیر خود خواهد رفت و با توسعه انرژیهای تجدیدپذیر، اعمال مقررات سختگیرانه علیه مصرف و توسعه سوختهای فسیلی، تقاضای جهانی نفت کاهش خواهد یافت؛ رویدادی که به محدود شدن درآمدهای صادراتی ایران منجر میشود.
در همین زمینه باید گفت که از میان ۱۹۲ کشور عضو کنوانسیون تغییر اقلیم، ۱۸۰ کشور به طور رسمی به توافقنامه پاریس ملحق شدهاند ولی در این بین دولت آمریکا به سردمداری دونالد ترامپ اخیرا از این توافق خارج شده است.
به نظر میرسد تلاش ایران و مسئولان دولتی برای حضور فعال در این توافق در نتیجه مرزبندی با آمریکا در وضع پرتنش کنونی و همراهی با سایر کشورهای عضو این معاهده باشد؛ چنانکه وزیر نفت در بخشی از نامه خود به رئیسجمهوری تاکید میکند که ایران ممکن است در صورت عدم الحاق به توافق پاریس، در معرض هجمههای بینالمللی مبنی بر مشارکت نکردن در حل یکی از معضلات جهان قرار بگیرد.
حدود دو سال پیش بود که دولت لایجه الحاق به این معاهده بینالمللی را به مجلس شورای اسلامی تقدیم کرد. نمایندگان ملت لایحه دولت را تصویب و برای تایید نهایی به شورای نگهبان فرستادند ولی این شورا دست رد به سینه لایحه دولت زد و آن را به مجلس برگرداند.
شورای نگهبان در آن زمان دو ایراد به لایحه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به معاهده بینالمللی پاریس گرفته و خواهان ارائه «برنامه اقدام ملی» در این زمینه شد. این ایرادها به بندهای دوم و سوم ماده ۴ توافق پاریس و تعهد امضاکنندگان آن برای تدوین و اعلام برنامههایی ملی در راستای اجرای آن بر میگردد. معصومه ابتکار، رئیس وقت سازمان حفاظت محیط زیست، در همین زمینه تاکید کرد که «ضمایمی که شورای نگهبان درخواست کرده است اساسا وجود ندارند».
با تمام این تفاسیر و با توجه به هجمههایی که در آن زمان از سوی رسانههای خاص و عمدتا نزدیک به جریان اصولگرای کشورمان به این معاهده و لایحه دولت ایجاد شد، لایحه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران دو سال در نوبت بررسی کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی قرار گرفت تا عملا به فراموشی سپرده شود.
نتیجه عدم تصویب معاهده پاریس در ایران
حالا احمدعلی کیخا، رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی، با اشاره به مخالفتهای رسانههای وابسته به جناحی خاص از کشورمان با این لایحه به پانا میگوید: «درباره این معاهده باید بر این نکته توجه داشت که درست به همان میزان که کشورها در تولید گازهای گلخانهای نقش داشته باشند و از تغییرات اقلیمی متاثر شده باشند، ضرورت الحاق به معاهده پاریس مشخص میشود. جمهوری اسلامی ایران نیز از سویی در تولید گازهای گلخانهای سرآمد است و از سوی دیگر کشوری است که از تغییرات اقلیمی متضرر شده است بنابراین ضرورت الحاق به این معاهده بینالمللی به خوبی احساس میشود.»
نماینده مردم زابل، زهک و هیرمند در مجلس شورای اسلامی، متذکر میشود: «ایران به دلیل استقرار در عرض جغرافیایی پایین بیشترین ضرر و آسیبها را از تغییرات اقلیمی دیده است که برای نمونه میتوان به وضع فعلی هامون و به طور کلی سیستان و بلوچستان اشاره کرد. بنابراین در بازار خرید و فروش جهانی کربن جبران خسارت ایران ضروری است.»
این نماینده مجلس در مواجه با این سوال که واقعا در صورت تصویب ندشن این معاهده در مجلس پروندهای برای ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد تشکیل میشود یا خیر، میگوید: «بله واقعا چنین است. تاکید وزیر امور خارجه برای الحاق جمهوری اسلامی ایران به این معاهده و تذکر در مورد تشکیل پرونده در شورای امنیت در صورت الحاق نشدن به همین دلیل است زیرا در صورت نپیوستن به این معاده بینالمللی مطالبه حقوق ایران سخت میشود.»
نتیجه خروج آمریکا از معاهده پاریس
کیخا در بخش دیگری از گفتوگوی خود با اشاره به حملات اخیر رسانههای خاص به این کنوانسیون با توجه به خروج دولت ترامپ از آن، میگوید: «خروج ایالات متحده آمریکا از این پیمان بینالمللی در میزان کارآمدی آن برای سایر کشورها تاثیری ندارد ولی جامعه جهانی باید تکلیف خود را با این کشور به دلیل خروج از معاهده پاریس مشخص کند و البته باید توجه داشت که آمریکا در این معاهده بینالمللی نقشی تعیینکننده ندارد.»
او درباره تاثیرات خروج واشنگتن از معاهده پاریس نیز متذکر میشود: «از پیامدهای خروج آمریکا از پیماننامه پاریس، تشدید روند تغییرات مخرب زیستمحیطی است ولی از آنجا که توافقنامه آبوهوایی پاریس واجد یکسری هزینه به کشورهای عضو است و کشورها براساس میزان سهمی که در آلودگی هوا و ایجاد گازهای گلخانهای دارند باید سهمیهای پرداخت کنند و با توجه به اینکه کشوری مانند ایالات متحده آمریکا در مقام نخست تولید گازهای گلخانهای قرار دارد که باید هزینه بسیار سنگینی را متقبل میشد، واشنگتن براساس مقتضیات داخلی خود تصمیم به خروج از این معاهده بینالمللی گرفته است.»
او تاکید میکند که ترامپ سیاستهای داخلی آمریکا را در اولویت کاری خود قرار داده است و نمیداند که خروج از این پیمان هرچند سبب کاهش هزینههای داخلی میشود،در طولانیمدت به وضع زیستمحیطی ایالات متحده آمریکا ضربهای جبرانناپذیر و آسیبهای بزرگی وارد خواهد کرد.
این نماینده مجلس همچنین در مواجه با این سوال که چرا این لایحه با چنین درجه از اهمیت دو سال در مجلس شورای اسلامی و کمیسیون کشاورزی مسکوت مانده است، میگوید: «به هرحال اتفاقاتی رخ داد که نتیجهاش چنین شد ولی نکته مهمتر اینجاست که مجلس شورای اسلامی ایرادات شورای نگهبان به لایحه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به معاهده پاریس را در هفته جاری رفع و برای تصویب نهایی به صحن علنی مجلس شورای اسلامی ارسال خواهد کرد.»
به نظر میرسد نمایندگان در دو یا سه هفته آینده دوباره روزهای پر التهابی به ویژه از سوی رسانههای نزدیک به جریان اصولگرای کشورمان با پشت سر بگذارند ولی شنیدهها از نمایندگان مجلس و فضای کنونی بهارستان حکایت از تصویب دوباره این لایحه در صحن علنی دارد.
ارسال دیدگاه