هدایت الله خادمی*
مسئولان پاسخگوی تحریم نفتی باشند
بخشی از مشکلات، در مقابله با تحریمهای آمریکا ناشی از مدیریت غلط ماست. ایران به عنوان دارنده بزرگترین منابع نفت و گاز جهان، هنوز در حال خامفروشی است و تبدیل نفت به بنزین، گازوئیل و دهها فرآورده با ارزش دیگر که قابل تحریم هم نباشد را در برنامه کلان خود جای نداده است. بنابراین در حقیقت برخی از مسئولان داخلی هستند که فضا را برای تحریم آماده کردهاند. به همین دلیل است که به راحتی تحریم میشویم و نقطه قوت ما تبدیل به نقطه ضعف ما میشود.
مسئولان در برخی از دورهها گمان میکردند خرید بنزین از خارج برایشان بهصرفهتر از آن است که پالایشگاه تاسیس کنند و در نتیجه آن شغل ایجاد شود و ارزشافزوده نیز برای صنعت نفت بهوجود آورده باشند. در حقیقت مسئولان به دلیل ادامه سیاست خامفروشی و عدم توجه به سرمایهگذاری در بخش فرآوری نفتی، شرایط بدی را ایجاد کردهاند. بنابراین کسانی که این فرصت را برای دشمنان ایجاد کردهاند باید جوابگو باشند و از این شرایط درس بگیرند. اما در کل به نظر نمیرسد نگرانی ویژهای در میان آنان وجود داشته باشد. اغلب کسانی که در دورههای قبلی تحریم، راههای آن را آزموده بودند هم از طرف آمریکا تحریم شدهاند و هم از طرف ایران. دولت ایران اکنون اغلب این افراد را یا بازخرید کرده است یا پیش از موعد بازنشسته شدهاند؛ یا به اداراتی فرستاده شدهاند که غیرمرتبط با کارشان بوده است.
اکنون مشخص نیست چه کسانی در کشور مسئولیت دور زدن تحریمها را بر عهده خواهند گرفت و آیا اصولا انگیزهای وجود دارد یا خیر؛ طبعا آمریکا به سبب دشمنی با ایران، تلاش میکند فشار تحریمها را بیشتر کند؛ از این سو ما هم در تلاش هستیم تحریمها را بیاثر یا کماثر کنیم؛ اما واقعیت این است که در پی تحریم اخیر، بخشی از بازار را از دست میدهیم و در پی آن، درآمد نفتی کاهش چشمگیری خواهد داشت. همچنین به دلیل تحریمهای بانکی، برای بازگرداندن درآمد نفتی به کشور دچار مشکل میشویم؛ چرا که بیمه و کشتیرانی و سوئیفت دست به دست هم داده است تا ما با مشکلات جدی دست به گریبان شویم.
در این میان تعدادی از مشتریان سنتی ما تلاش کردند فرصتی به آنها داده شود تا واردات نفت از ایران را ادامه دهند. یکی از دلایل کاهش قیمت نفت در روزهای گذشته میتواند همین معافیتها باشد. اما اگر این کاهش قیمت ادامه پیدا کند و صادرات نفت ما نیز کاهش یابد، دچار مشکل میشویم. بنابراین ما باید بهطور جدی نگران صادرات و ارزآوری نفت باشیم؛ اگر کشورها در حالت کمبود نفت ایران در بازار، هماهنگ شوند و کشورهای همسایه و دیگر تولیدکنندگان، افزایش تولید دهند شاید بتوانند جایگزین نفت ایران شوند و بدین ترتیب ایران به مرور بازار نفت خود را از دست بدهد. ارزش واقعی این ۱۸۰ روز معافیت نیز بستگی به تلاش و پیگیریهای خریداران سنتی ایران دارد و اینکه تا چه حد بتوانند در برابر آمریکا ایستادگی کنند. اینکه آمریکا موفق شود صادرات نفت ایران را به صفر برساند سخت است؛ اما بدیهی است که برای رسیدن به این هدف تلاش میکنند و همه ابزار و امکانات خود را به کار میگیرند.
منبع: آرمان
* عضو کمیسیون انرژی مجلس
ارسال دیدگاه