در نشست نقد فیلم سینمایی پشت دیوار سکوت: نام جوزانی به خاطر طرح واقعیتهای اجتماعی در تاریخ می ماند

فیلم سینمایی «پشت دیوار سکوت» جدیدترین اثر مسعود جعفرى جوزانى به تهیه کنندگی فتح‌الله جعفری جوزانی و «محمد خزاعی» و محصول مؤسسه تصویر شهر، در نخستین جلسه کمیسیون فرهنگ و هنر کانون وکلای دادگستری مرکز و با حضور مسعود جعفرى جوزانى کارگردان، امین تارخ بازیگر، دکتر جعفر کوشا وکیل پایه یک دادگستری و عضو هیئت مدیره کانون وکلای دادگستری مرکز، جواد طوسی منتقد سینمایی و وکیل دادگستری، فتح‌الله جعفرى جوزانى بازیگر، خسرو منصوریان بنیانگذار و مدیر گروه «انجمن احیاء ارزش‌ها»، سمیه نجومی بازیگر، سعید دلیری بازیگر و تعدادی از وکلای دادگستری در محل کانون وکلای دادگستری مرکز روی پرده رفت و پس از مورد نقد و بررسی حقوقی و سینمایی قرار گرفت.

چگونگی ارتباط بین انسان و گستره تاریخ در آثار جوزانی
در ابتدای این جلسه، جواد طوسی منتقد سینمایی و مجری ـ کارشناس این نشست گفت: به نظرم «پشت دیوار سکوت» می‌تواند محملی برای ارزیابی کارنامه سینمایی و تلویزیونی مسعود جعفرى جوزانى باشد؛ اگر دوستان، آثار قبلی ایشان را دیده باشند یک دغدغه‌مندی در آثار ایشان نسبت به ساحت انسان کاملا مشهود است و پل ارتباطی با تاریخ دارد. در آثار آقای جوزانی تاریخ فقط در نگاه متقدم صورت نمی‌گیرد در مناسبت‌های مختلف در فیلم‌هایی مثل «بلوغ» و «پشت دیوار سکوت» شرایط معاصر جامعه خودش را دربرمی‌گیرد و همواره هم این نگاه را یادآور می‌شود که در واقع ارتباط بین انسان و گستره تاریخ چگونه می‌تواند به یک تشخص، فرهنگسازی، اعتبار و شأن و منزلت فردی، اجتماعی و سیاسی و فرهنگی تبدیل بشود.

بیان سهل و ممتنع با نگاه تأثیرپذیر
وی افزود: یک ویژگی بارز آثار آقای جوزانی با یک بیان سهل و ممتنع سعی می‌کنند یک نگاه تأثیرپذیر را در کلیت اثر خودشان جاری کنند. که نمونه آن در فیلم‌های «جاده‌های سرد»، «شیر سنگی»، «در مسیر تندباد» و سریال شاخص و معتبر «در چشم باد».

وام گرفتن از «منطق الطیر» عطار
طوسی در مورد «پشت دیوار سکوت» گفت: در این فیلم شخصیت محوری به اسم «ستاره» به بازی خانم سحر جعفری جوزانی داریم که راوی است و در یک وضعیت دوگانه، موقعیت معاصر خودش را به نمایش می‌گذارد. بخشی از آن وام گرفته شده از حوزه ادبیات است؛ یک وجه ادبیات این سرزمین که «منطق الطیر» عطار را دربرمی‌گیرد و وجه دیگری که خودش را مطرح می‌کند؛ در یک رابطه عاطفی با پدرش که یک حضور پیدا و ناپیدا دارد، «شازده کوچولو» است. در واقع ما یک کولاژ و ترکیبی از رؤیا، واقعیت، آرمان‌خواهی و عدالت‌جویی را در این نگاه مستندگونه و در عین حال اپیزودیک «پشت دیوار سکوت» می‌بینیم.

پیشنهاد اجتماعی نقطه قابل دفاع در «پشت دیوار سکوت»
این منتقد سینمایی در ادامه سخنانش اظهار داشت: آدمها به طور موازی موقعیت فردی و معاصر خودشان را توضیح می‌دهند و در یک نقطه خیلی تأثیرگذار و در عین حال، تعیین کننده، در این حضور تجمل یافته، پیشنهاد اجتماعی می‌دهند. و این برای من یک نقطه قابل دفاع «پشت دیوار سکوت» باشد در کنار فیلم‌هایی که در صور مختلف، یک نگاه سطحی و سهل پسندانه و خنثی را به مخاطب و ببیننده خودشان انتقال می‌دهند. این ارزشمندی برای مخاطب و رسانه و همچنین نگاه دغدغه‌مند که در یک طبقه‌بندی ناهمگون اجتماعی به نمایش درمی‌آید.

وی همچنین گفت: یعنی طیف‌ها و اقشار مختلف جامعه را در فیلم «پشت دیوار سکوت» می‌بینید. که گاهی اوقات، فیلمساز با یک نگاه نقدانه با آن روبرو می‌شود مثل آدم لمپنی همچون ابرام خروس و برادرش که چقدر آن غریضه فاقد عقلانیت در شرایط مخاطره‌آمیز که نه تنها کانون خانواده را در معرض و تیررس آسیب پذیری قرار می‌دهد؛ بلکه پا را فراتر می‌گذارد و گستره جامعه را به آخرین نقطه مخدوش شونده قرار می‌دهد. و در کنار و هم عرضش پیشنهادی که باز هم فیلمساز در مورد یک مجموعه انسانی و نهادهای مردم نهاد و NGOها می‌کند و بخواهند کم‌کاری‌های تشکل‌های دولتی را آنها پوشش بدهند.

نقطه وصل عاطفی و فرهنگی آدم‌های «پشت دیوار سکوت»
جواد طوسی در پایان سخنانش تأکید کرد: به اعتقاد من همه اینها با یک بیان نمایشی و در عین حال مستندگونه صورت می‌گیرد و فیلم وقتی‌که خاتمه پیدا می‌کند؛ یک علامت سوال و بده بستان ذهنی در ببینده شکل می‌گیرد. یعنی آدم‌های «پشت دیوار سکوت» هر کدام به یک شکلی ممکن است برای فردی که در یک چرخه روزمرگی حضور پرانگیزه داشته باشد؛ می تواند یک نقطه وصل عاطفی و فرهنگی را موجب بشود.

NGOها جامعه در حال فروپاشی را می‌توانند نجات دهند
مسعود جعفرى جوزانى در مورد ایده ساخت «پشت دیوار سکوت» گفت: این فیلم مدیون آشنایی من با شخصیت‌هایی است که سلول‌های کنش‌گر و فعال جامعه هستند، مثل آقای خسرو منصوریان، که ما را تشویق کردند و هر آنچه را که داشتند در طبق اخلاص گذاشتند. این دوستان، نهاد مردمی و NGO دارند و همین نهادها جامعه مدنی و دموکراسی را ممکن می‌کنند. تنها چیزی که جامعه در حال فروپاشی را می‌توانند نجات دهند؛ NGOها هستند.

افکار کاسبکارانه و دلال سفت
وی در ادامه افزود: این فیلم دو سال قبل ساخته شده است و سال ۹۷ اکران می‌شود آن هم اکران‌های محدود و در زمان‌های نامناسب. متأسفانه یک افکار کاسبکارانه و دلال سفت در همه لحظه به لحظه‌های زندگی ما حاکم است. طبیعی است وقتی که فیلمی درباره مردم و برای مردم می‌سازید و تقویت اینکه این را یادآور بشوند که ما در تاریخ بودیم و ما سلول‌های‌های کنش‌گر جامعه هستیم. ما وظیفه داریم که اعلام کینم که هستیم و حضور داریم. و همین کافی است که ما هستیم که تاریخ را می‌سازیم. ما سلول‌های ساختار یک ملت هستیم که با فرهنگمان کارهای ماندگاری کردیم.

تا زنده هستم برای مردم فیلم ایران می‌سازم
وی همچنین گفت: من تا زنده هستم برای مردم ایران فیلم می‌سازم. به دوستانی که سعی می‌کنند با نمایش ندادن فیلم ما با تصور اینکه یک بار دیگر سینمای ایران را به طرف آن نوع سطحی‌نگری و بی‌هویتی ملی ببرند؛ به آنها تسلیت می‌گویم از این نظر که ما هستیم و گروه‌های دیگری مثل ما هم هستند که با دانایی و بظاعتی که دارند وسط میدان هستند و ادامه می‌دهند و این ملت، زنده خواهند بود.

پرداختن به موضوع ایدز، یک واقعیت اجتماعی است
در ادامه این نشست، دکتر جعفر کوشا وکیل پایه یک دادگستری و عضو هیئت مدیره کانون وکلای دادگستری مرکز گفت: پرداختن به موضوع ایدز، یک واقعیت اجتماعی است که بایستی زودتر از اینها به آن می‌پرداختیم؛ بنابراین از این این جهت به آقای جعفرى جوزانى تبریک می‌گویم که دغدغه‌های مسائل اجتماعی را دارند. در سال ۱۹۹۰ که در فرانسه بودم؛ بحث ایدز در آنجا مطرح بود؛ آن زمانی‌که خون‌های آلوده را به ایران وارد کردند، خبر آن را دنبال می‌کردم. اینها بویی از انسانیت نبردند.

شجاعت آقای جوزانی در تاریخ می‌ماند
عضو هیئت مدیره کانون وکلای دادگستری مرکز در ادامه افزود: قطعاً شجاعت آقای جوزانی در تاریخ می‌ماند و پرداختن به این‌گونه مسائل، مشکلات خاص خود را دارد. ما در بحث جرم شناسی باید به بحث حقوق شهروندی و حقوق بزه‌دیده‌گان باید بپردازیم. در بحث حقوق بزه‌دیده‌گان، بایستی NGOها را خیلی پرورش بدهیم. مردم بایستی به میدان بیایند. چون افراد کمی این افراد را کشف می‌کنند، در واقع این افراد با جان و دل خودشان جهاد می‌کنند و می‌خواهند که جامعه را فعال کنند. ما در دفاع از حقوق زنان و کودکان ناشی از خشونت، بایستی خیلی دقت کنیم؛ چون در بحث مدرسه، دانشگاه، ازدواج و ... خیلی مشکل دارند.

کسانی‌که نسل‌کشی می‌کنند؛ باید در مجامع بین‌المللی محاکمه ‌شوند
وی همچنین گفت: چه کسانی این خون‌های آلود را وارد کشور کردند؟ و با اینها چه نسلی را ما مورد مخاطره قرار دادیم؟ این بحث کیفری دارد. کسانی‌که نسل‌کشی می‌کنند؛ باید در مجامع بین‌المللی محاکمه ‌شوند. چه کسانی باید پاسخگوی آنها نسل از بین رفته باشند. در بحث آموزش و تبیین و توسعه فرهنگ حقوق بشری بایستی خیلی کار بشود. ما با ظلمات زیادی مواجه هستیم و آن نشانه جهل ماست. وقتی‌که برق را روشن کنیم همه اینها می‌روند؛ در جامعه‌ای که نور باشد ظلمات می‌رود، اما ظلمات هیچ موقع نمی‌‌خواهند که نور باشد. حیوانات موذی و سوداگرانی که در بحث مواد مخدر، مواد عفیونی، داروهای کمیاب و ایدز اینها ظلمات هستند. اینها هیچوقت نمی‌خواهند که در جامعه نور باشد؛ وکیل نور است، کارگردان نور است و بازیگر نور است.

رابطه من با مسعود خیلی استثنایی است و همه به خاطر عشق است
فتح‌الله جعفری جوزانی در ادامه این نشست در مورد همکاری و همیاری در پروژه‌های مختلف سینمایی مسعود جعفرى جوزانى گفت: من در کنار مسعود، نقشی برای خودم متصور نیستم، بلکه همیشه سعی‌ام بر این بوده است که در کنار ایشان باشم، آنچه که در توانم بوده است و در واقع سنگی را از جلو پایش بردارم. گاهی کارهای اداری ـ مالی و تهیه‌کنندگی را انجام داده‌ام، گاهی پژوهش در مورد فیلمنامه‌ای بوده که می‌خواهند آن را بسازند و یا اینکه جلو دوربین ایشان قرار بگیرم و نقشی را ایفا کنم. من در برابر مسعود، یک مطیع مطلقم و همه اینها به خاطر عشق است. جدا از مسئله برادری رابطه من با مسعود خیلی استثنایی بوده است، از کودکی و دوران تحصیل در دانشگاه بیشترین زمان را با ایشان گذرانده‌ام.

متأسفانه در دوران بسیار بدی زندگی می‌کنیم
وی در مورد اهمیت و نقش و جایگاه NGOها در جامعه گفت: به نظر من متأسفانه در دوران بسیار بدی زندگی می‌کنیم. خیلی از آرامش‌هایی که خانواده بزرگتر و در نسل‌های قبل‌تر داشتیم روز به روز آن را از دست می‌دهیم و این قضیه هر روز شدیدتر می‌شود. آمار بالای طلاق، آمار پایین ازدواج و ... . NGOها می‌توانند جایگزین مناسبی باشند اگر به اندازه کافی از آنها استقبال بشود و به آنها بپیوندیم و با آنها همکاری بکنیم. یک جایگزینی برای بخشی از خانواده بزرگتری که از دست دادیم، آن هم به خاطر وضعیت خاص زمانی و مکانی که در آن زندگی می‌کنیم.

از راهنمایی‌های دلسوزانه آقای جوزانی خیلی بهره گرفتم
در ادامه جلسه نقد و بررسی فیلم سینمایی «پشت دیوار سکوت»، سمیه نجومی بازیگر این فیلم گفت: برای بازی در این فیلم از راهنمایی‌های دلسوزانه آقای جوزانی خیلی بهره گرفتم. ایشان خیلی دغدغه زنان را دارند و خیلی به زنان جامعه فکر می‌کنند و معتقدند که زنان در سعادت جامعه نقش خیلی مهمی دارند. خُب بخشی از زنان در جامعه شاغل هستند و به صورت مستقیم در اجتماع اثرگذار هستند، آن قسمتی از بانوان که خانه‌دار هستند، در دامنشان افرادی را پرورش می‌دهند. هر چقدر زن هر جامعه‌ای متفکر باشد، فرزندان متفکری می‌تواند پرورش بدهد. در کل اگر حال زن جامعه‌ای خوب باشد؛ حال امتی خوب است و حال ملتی خوب است.

زن محور بودن «پشت دیوار سکوت»
وی همچنین گفت: در روزگاری که کسی به مشکلات زنان نمی‌پردازد و به آنها توجه نمی‌کنند، برای نمونه در عرصه سیاسی نقش و جایگاه مهمی ندارند، آقای جوزانی فیلم زن محوری ساخته‌اند در این وضعیت بد اجتماع همه به دنبال این هستند که فیلمشان فروش خوبی بکند و سود بیشتری کسب کنند، ایشان موضوعی را مطرح کردند که به داد زن برسید و به زنان جامعه کمک کنید. اگر زن جامعه مورد احترام قرار بگیرد و به آن توجه بشود ناخودآگاه حال جامعه خوب می‌شود و از دامن زن، مرد به معراج می‌رود و از دامن زن است که انسانهای خوب و متفکر و خلاق پرورش پیدا کنند.

با اکران «پشت دیوار سکوت» آمار مراجعه به کلینیک‌های بیماری‌های رفتاری افزایش پیدا کرد
در بخش دیگری از این جلسه، خسرو منصوریان بنیانگذار و مدیر گروه «انجمن احیاء ارزش‌ها» گفت: اکران فیلم سینمایی «پشت دیوار سکوت» در کانون وکلای دادگستری مرکز؛ باعث شد که در اینجا نکاتی مطرح شود که شما آن را نقد کنید. اکران «پشت دیوار سکوت» در سینماهای کشور، باعث شد که آمار مراجعه به کلینیک‌های بیماری‌های رفتاری خیلی افزایش پیدا کند.

تقدیر کانون وکلای دادگستری مرکز از عوامل «پشت دیوار سکوت»
در ادامه این نشست، تعدادی از وکلای حاضر در سالن سوالات خورد را مطرح کردند که مسعود جعفرى جوزانى و عوامل فیلم سینمایی «پشت دیوار سکوت» به کارگردانی آن را به دقت پاسخ دادند و در پایان نیز، کانون وکلای دادگستری مرکز با اهدا هدایای نفیسی به رسم یادبود از عوامل فیلم سینمایی «پشت دیوار سکوت» تقدیر کرد.