یک و تیر و چند نشان صندوق‌های روستایی در محرومیت‌زدایی
تهران (پانا) - ایجادصندوق‌های روستایی در قلعه گنج از جانب بنیاد علوی باعث توانمندسازی ساکنان محروم این مناطق شده است؛ الگوی حمایتی که می تواند برای توسعه و فقرزدایی در دیگر نواحی کشور اجرایی شود.
توسعه نامتوازن و بی توجهی به اصل آمایش سرزمین شاید دلیل اصلی محرومیت‌های زنجیره‌ای در مناطق مختلف به ویژه شهرها و مناطق دور افتاده باشد. موضوعی که دیگر نمی‌توان با تزریق پول حلش کرد، بلکه باید برنامه‌های جامع توسعه‌ای در دستور کار قرار گیرد که منجر به توانمندسازی ساکنان این مناطق شود. نمونه موفق این طرح مربوط به شهرستان قلعه گنج کرمان است.
شهرستانی که از چند سال پیش بنیاد علوی آن را به عنوان شهرستان نمونه اقتصاد مقاومتی برگزیده است و در یکی از اقدام‌هایش در این خصوص، اقدام به تاسیسصندوق‌های روستایی کرده است که با مشارکت مردم آن منطقه تبدیل به منبعی برای تامین وام و چرخه سرمایه‌گذاری شده است.
صندوق‌هایی که از جانب خود مردم نیز مدیریت می‌شود و متشکل از گروه‌های ۱۰ تا ۱۵ نفره است که اعضای هر گروه، مبلغی بین ۱۰تا ۳۰ هزار تومان در ماه پس‌انداز می‌کنند و با مشارکت بنیاد علوی، ۱۰ برابر موجودی و پس‌اندازشان را از صندوق بدون تضمین (بدون نیاز به وثیقه و ضمانت کارمند) وام دریافت می‌کنند.
شیوه حمایتی بنیاد علوی از این صندوق‌ها هم به این صورت است که هر چقدر مردم در این صندوق‌ها اندوخته گردآورند، به همان میزان بنیاد به این صندوق واریز می‌کند تا توانمندی‌های صندوق افزایش یابد. صندوق‌هایی که در نهایت با همراهی بنیاد علوی به اعضایشان تا ده برابر سرمایه وام اعطا می‌کنند تا این تسهیلات صرف امور مختلف اعضا شود.
بدیهی است که کارکرد این وام‌ها برای مردم بسیار است؛ از تامین جهیزیه تا خرید تجهیزات کشاورزی؛ نکته جالب توجه اما مالکیت اعضا بر صندوق است که موجب شده است پرداخت اقساط وام بسیار مرتب صورت پذیرد به گونه‌ای که هیچ صندوقی با قسط عقب افتاده مواجه نیست. وضعیتی غیرقابل باور که نتیجه مالکیت مردم بر این صندوق‌ها و تلاش ایشان برای حفظ سرمایه صندوق و توسعه آن است.
طرحی بسیار جالب توجه که براساس آمار ۱۵۶۳۶ خانوار روستایی تحت پوشش آن قرار گرفته‌اند. همچنین تعدادصندوق‌های آبادانی و پیشرفت روستا ۱۴۴ مورد، تعداد اعضایصندوق‌های آبادانی و پیشرفت روستا ۱۸۶۳۲، تعداد گروه‌های آبادانی و پیشرفت روستا ۱۳۳۹، میزان پس‌انداز اهالی روستا ۳۷۱۱۸۵۰۰۰۰ تومان، میزان مساعدت بنیاد علوی در این طرح ۳۰۹۷۷۳۷۰۰۰ تومان، تعداد کل تسهیلات ارایه شده ۸۳۲۱ مورد، مبلغ تسهیلات ارایه شده ۹۹۰۹۳۰۰۰۰۰ تومان و میزان اقساط پرداختی براساس آمار ارایه شده ۳۸۶۵۶۳۹۰۰۰ تومان است.
یکبار دیگر به اعداد توجه کنید تا بیشتر به اهمتی اتفاق روی داده پی ببرید؛ اینکه مبلغی حدود ۴ میلیارد تومان در نتیجه سپرده‌گذاری و پس‌انداز مردم در اینصندوق‌های کوچک روستایی گردآمده و این مبلغ به پرداخت تسهیلاتی منجر شده است که گرهگشای مردم منطقه واقع شده‌اند. مبلغی که گردآوری آن در منطقه‌ای محروم، بسیار جای تامل دارد و نشان می‌دهد تنها راه رفع محرومیت، پول پاشی و تزریق منابع مالی نیست، که گاه می‌شود با ارائه و دایر کردن الگویی برای گردآوری منابع مالی و به کار بستنش بسیار اسای تر به جنگ محرومیت رفت.
در بررسی این رویکرد حمایتی و توسعه‌ای بنیاد علوی چندین نکته به ذهن می‌رسد؛ نخست اینکه فقرزدایی و رفع محرومیت بدون مشارکت مردم میسر نیست. در این الگو فقرزدایی با هدف توانمندسازی انجام می‌شود. اینکه صندوق‌هایی روستایی ایجاد شود که مالک آنها خود مردم منطقه باشند و بدانند به موقع باید پول دریافتی را به صندوق برگردانند نمونه موفقی از اقدام حمایتی است که می‌تواند زمینه رفع محرومیت، افزایش اشتغال و آبادانی براساس الگوهای اقتصاد مقاومتی شود.
نکته دیگر اینکه مردمان مناطق محروم نمی‌توانند از پس بازپرداخت وام‌های بانکی برآیند. بنابراین هیچ گاه بانک‌ها نمی‌توانند زمینه‌ساز ارائه تسهیلات مطلوب به این مناطق شوند. اینگونه است که سازمان‌های توسعه‌ای و حمایتی همچون بنیاد علوی به کمک به مناطق می‌آید و توسعه متوازن را در میان‌مدت و بلندمدت در این مناطق نهادینه می‌کند. در واقع بنیاد علوی به فقیرترین افراد اعتبار و وام می‌دهد. افرادی که شاید تا به حال نتوانسته‌اند به بانک‌ها برای دریافت وام مراجعه کنند.
این الگوی توسعه ابعاد دیگری نیز می‌تواند داشته باشد؛ به این صورت که می‌تواند در دیگر مناطق محروم دیگر اجرا شود. باعث اتحاد و همدلی و مشارکت مردم این مناطق شود و آنها را از تزریق وام بلاعوض یا وامی که از عهده بازپرداخت آن برنمی‌آیند، بی‌نیاز کند.
به علاوه اینکه مردم این منطقه براساس نیاز درخواستی و ظرفیت استفاده خود وام دریافت می‌کنند؛ به عبارتی در چارچوب منظمی از دریافت و پرداخت پول قرار می‌گیرند که حقوق هیچ عضوی ضایع نمی‌شود. الگویی عادلانه که می‌تواند باعث بالا رفتن سطح رضایتمندی این مردم شود. البته در این راستا نقش بنیاد علوی بسیار پر رنگ است؛ چرا که وظیفه سازماندهی و جهت‌دهی و همچنین افزایش رقم دریافتی‌ها را بر عهده دارد.
اعتماد مردم به صندوق و بنیاد علوی نیز باعث می‌شود روند وام‌دهی از طریق صندوق برای سال‌ها ادامه یابد. این الگو می‌تواند بی‌نیازی از دولت و کمک‌های دولتی در تامین مایحتاج اصلی را برای مناطق محروم را به همراه داشته باشد. رویه‌ای که می‌تواند از جانب سازمان‌های حمایتی و توسعه‌ای دولتی و غیر دولتی دیگر نیز اجرایی شود؛ چرا که بقا و تداوم عملکرد این نوع صندوق‌ها نیازمند کمک و یاری سازمان‌های حمایتی است.
ارسال دیدگاه