یادداشت فرزاد مؤتمن به بهانه سومین جشنواره فیلم سلامت

فرزاد موتمن به بهانه سومین دوره از برگزاری جشنواره فیلم سلامت، یادداشتی را در اختیار ستاد خبری این جشنواره قرار داده است که در آن ضمن گذری بر «سایه‌روشن»، استقبال روانپزشکان از آن را مزیتی اضافه بر سازمان برای سینما می‌خواند چراکه حل مسئله از وظایف سینما نیست.

«در فیلم‌های من همیشه کسی وجود داشته که از چیزی رنج می‌برده است، مثلا کاراکتر سعید آقاخانی در فیلم «خداحافظی طولانی» کسی است که دارد با خاطرات و گذشته خود زندگی می‌‌کند. اینگونه مشکلات روانی را در سینما و ادبیات در بین افرادی از طبقه ثروتمند و بورژوآ می‌بینیم، اما در این فیلم، شخصیت افسرده ما یک کارگر ساده است و چنین چیزی در سینمای ما بسیار نادر است.

اگر بخواهیم مباحث روان‌شناسانه را مدنظر قرار دهیم و بر مبنای آن فیلمی از کارنامه‌ام را انتخاب کنیم که دارای بیشترین بار از سلامتی اجتماعی است، باید بگویم فیلم «سایه‌روشن» فیلمی دقیق‌تر است و اساسا درباره مردی‌ست که هویت خود را نمی‌شناسد و از درک آن عاجز مانده است. این فیلم، خیلی مهجور اکران شد و همه می‌گفتند فیلم سختی است، اما در عین حال خیلی مورد توجه جامعه روان‌شناسان و روان‌پزشکان قرار گرفت و حتی روان‌پزشکان، سمیناری در کتابخانه ملی صورت دادند و بعد از نمایش فیلم در این محل، سه روانپزشک درباره این فیلم رساله خواندند و به روانکاوی شخصیت در «سایه‌روشن» نظر انداختند. این اثر شاید تنها فیلم در تاریخ سینمای ایران باشد که با چنین استقبالی از طرف روانپزشکان روبه‌رو شده است. ما در هنگام ساخت از گروهی از روانپزشکان کمک گرفتیم و فیلم اصلا با حضور این دوستان در پشت صحنه ساخته شد.

در خاتمه باید گفت، سینما سرگرمی‌ست و از این‌رو نه طرح کردن درد و نه ارائه درمان را نباید به عنوان وظیفه این هنر تلقی کنیم. من اگر فیلمی می‌سازم به این خاطر نیست که می‌خواهم مسأله‌ای را حل کنم، چراکه مسائل را دولت‌ها باید حل کنند. ما کارمان را انجام می‌دهیم و اگر فیلمی مثل «سایه روشن» نظر روانپزشکان را جلب می‌کند و در آن مواردی را می‌بینند که از نگاه‌شان جذاب است، این یک مزیت اضافه بر سازمان است ولی قصد من این نبوده که فیلمی برای حل کردن مسأله‌ای بسازم. اصلا من خود را در اندازه‌ای نمی‌بینم که بخواهم به شیوه جامعه‌شناسان یک مساله مدنی را هشدار بدهم. من یک قصه‌گو هستم، همین. مهم‌ترین ویژگی فیلم‌های من اخلاقی بودن است و ای کاش دوستان ما در سازمان سینمایی هم این را متوجه بشوند و اینقدر به من گیر ندهند!

سومین جشنواره فیلم سلامت با هدف نمایش آثار ایرانی با محوریت نقش سلامت در زندگی انسان و با شعار «سلامت برای همه؛ اجتماعی شدن سلامت» از تاریخ ۱ تا ۵ شهریور ۹۷ به ریاست سید محمدهادی ایازی و دبیری محمد کیاسالار برگزار می‌شود.