استاد دانشگاه تربیت‌مدرس: کارگزاران تعلیم و تربیت را به رسمیت بشناسیم
تهران (پانا) - عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس بر لزوم به رسمیت‌شناختن کارگزاران تعلیم و تربیت و واگذاری بخشی از برنامه‌ریزی درسی به آنها تاکید کرد.
حجت‌الاسلام علیرضا صادق‌زاده، عضو هیات علمی و مدرس دانشگاه در برنامه تلویزیونی پرسشگر، سند تحول بنیادین و برنامه درس ملی را اسنادی بالادستی خواند و بر لزوم توجه به آنها تاکید کرد. او گفت: «برنامه‌ها در صورتی موفق هستند که پاسخگوی چالش‌های آموزش و پرورش در هر حوزه باشند.»
او افزود: «در زمانی که مسوول کمیته مطالعات نظری سند تحول بنیادین بودم چند آسیب را شناسایی کردیم از جمله اینکه برنامه درسی به شدت دانش‌گرا و حافظه‌گراست. این یک چالش است و اگر تاکید برنامه درسی روی دانش باشد از تحول ابعاد دیگر شخصیتی دانش‌آموزان غافل می‌شود.»
این مدرس دانشگاه گفت: «یک نگاه تفکیکی بین اهداف و دیدگاه‌های شناختی، عملی و عاطفی وجود دارد که معضلی برای نظام برنامه‌ریزی درسی شده است. هدف شناختی به طور گسترده مورد توجه قرار گرفته و به بخش‌های دیگر کم توجهی شده است. یک آسیب دیگر این است که تفکیک خطرناک میان دو بعد آموزش و پرورش داشته‌ایم و برخی تصور کردند باید امور تربیتی را از آموزش جدا کنیم.»
صادق‌زاده افزود: «یک نگاه ایده‌آل گرایانه و غیرواقع بینانه در برنامه درسی وجود دارد در حالی که باید اهداف علی‌الاصول در مدارس قابل تحقق باشند.»
او ادامه داد: «برنامه درسی را به سمت تکوین و تقویت هویت مشترک بردیم. باید برنامه درسی برای هویت‌بخشی یا زمینه‌سازی برای شکل‌گیری هویت فردی و ملی و... مربیان باشد. ما نگاه تفکیکی را برداشتیم و به مفهوم شایسته‌پروری رسیدیم. گفتیم اگر کسی می‌خواهد هویتش شکل بگیرد باید به دنبال نسبت خود با خالق، محیط و خود باشد. هویت خم رنگرزی نیست و باید زمینه‌ای برای درک و اصلاح موقعیت ایجاد شود که همان شایستگی محوری است.»
این استاد دانشگاه گفت: «نگاه دیگر در برنامه درسی این است که به سمت تقسیم‌بندی سه‌گانه الزامی، اختیاری و انتخابی رفتیم. مراتب و سطوح شایستگی‌ها را در مبانی نظری برنامه درسی در نظر گرفتیم. باید سازوکارهایی برای حل مشکلات وجود داشته باشد. یک ریشه مشکلات این است که برنامه درسی را بسیار تمرکزگرا در ستاد مرکزی ببندیم و راه را برای مداخله و حضور اعضای فعال از ستاد تا مدرسه فراهم نکنیم. ما آزادسازی برنامه درسی و دیدن سطوح مختلف برای آن را در زیرنظام برنامه درس ملی دیدیم. معلم نباید فقط عامل اجرا باشد.»
صادق‌زاده ادامه داد: «در آموزش و پرورش چقدر روی تمرکز‌زدایی از حوزه برنامه درسی کار کرده‌اند؟ چقدر به معلم و استان و منطقه اجازه مداخله دادیم؟ وقتی می‌گوییم اهداف ویژه، باید در برخی دروس اهداف یک استان با دیگری تفاوت داشته باشد.»
او افزود: «اگر می‌خواهیم به سمت اجرا برویم باید کارگزاران تعلیم و تربیت را به رسمیت بشناسیم و اجازه دهیم بخشی از برنامه‌ریزی درسی به آنها محول شود و مثلا معلم ۶۰ درصد محتوای اجباری را تدریس کند و مابقی تدوین محتوا با توجه به شرایط دانش‌آموزانش در اختیار خودش باشد.»
او گفت: «مشکل اینجاست که می‌خواهیم همه کار را خودمان در مرکز به عهده بگیریم و برنامه درسی را مساوی با کتاب درسی می‌دانیم. باید اجازه دهیم بخشی از محتوا را در قالب ساعت کمک درسی و فعالیت‌های انتخابی و اختیاری ببینیم و برنامه درسی را صرفا اجباری نبینیم. معلم باید نقش آفرین باشد و برنامه‌ریزی کند. به جز تعامل و هم‌افزایی همه عوامل و اعتماد به آنها، اهداف محقق نمی‌شوند.»
ارسال دیدگاه