زنگ خطر برای والدین به صدا در آمده است

تیرماه هر سال مصادف با ماه ژوئن روز جهانی مبارزه با مواد مخدر است. آفتی که امروزه بیش از پیش جوامع انسانی را در هر رده سنی و در دو جنس زن و مرد تهدید می کند. گرایش به مخدر موضوعی تازه نیست و حتی ریشه در آداب و رسوم و فرهنگ ملل مختلف دارد. آنچه که امروزه مخدرات را به عاملی تهدیدزا مبدل نموده شکل و محتوای مواد و شیوه و روند رو به رشد مصرف است که بسیار آسیب زا و در نهایت کشنده است.

مساله فقط مرگ جسم نیست، در این مقطع روح بیمار می شود و وقتی به احتضار برسد تنها بر فقدان خویش رضایت نمی دهد و دیگرانی را با خود سقوط می دهد.

پایین آمدن سن گرایش به مخدرات زنگ خطر را به صدا در آورده و دیگر نمی توان به صرف هشدار و آموزش‌های مقطعی اکتفا کرد!

نگران کننده تر اینکه بلای خانمان سوز اعتیاد در محفل جوانان و نوجوانان نفوذ یافته و صاحب اعتبار شده و ترس این می رود که خلاقیت و استعدادهای هنوز نشکفته پژمرده شوند.

سال‌هاست که علاوه بر مسوولین در حوزه های مختلف سمن‌ها نیز به جمع حامیان زندگی سالم و مبارزان با اعتیاد اضافه شده‌اند اما هنوز هم خطر زنگ می زند!

در حال حاضر در استان کرمانشاه ۹۵ سازمان مردم نهاد در حوزه اعتیاد، ۷۵ سمن در حوزه فرهنگ پیشگیری و ۱۹ سمن در زمینه درمان فعالیت می کنند اما این کافی نیست.

این زمان آموزش و پرورش نیز با احساس تکلیف نسبت به نوجوانان و جوانان پای کار آمده تا به عنوان پرورنده سهم خود را بپردازد.

مدیر کل سازمان آموزش و پرورش استان کرمانشاه می گوید: نوجوانان و جوانان نیاز به شنیده شدن دارند بر همین اساس امسال روز جهانی مبارزه با مواد مخدر "اول گوش کن، گوش کردن به کودکان و جوانان گام نخست در کمک به رشد سالم و ایمن آنهاست" نامگذاری شده است.

مجید یزدان پناه اظهار می کند: با توجه به اهمیت موضوع و حسب تکلیف نظام آموزش و پرورش به منظور پیشگیری و آگاه سازی جوانان و نوجوانان طرح‌هایی تعریف، تدوین و نهایتا اجرا شد که طی سال‌های آینده نیز با افزایش پوشش جمعیتی ادامه خواهد یافت.

یزدان پناه به طرح توانمند سازی همزمان والدین، دانش آموزان و کارکنان اشاره می کند و توضیح می دهد؛ این طرح با مشارکت ستاد مبارزه با مواد مخدر اجرا شده که طی آن ۲۰ هزار دانش آموز، ۲۰ هزار نفر از والدین و سه هزار نفر از کارکنان تحت آموزش قرار گرفتند که پیش بینی ما برای سال آینده آموزش ۱۰۰ هزار نفر است.

طرح همکاری خانه و مدرسه نیز با مشارکت همین ستاد اجرا شد که در این طرح به صورت آزمایشی چهار مدرسه ابتدایی در مرکز استان به صورت تخصصی و با حضور والدین برای توانمندسازی اولیایی که مشکل دارند اجرا شد که نتیجه حاصل از آن مثبت ارزیابی شد لذا در سال تحصیلی جدید این طرح در پنج مدرسه در سطح استان اجرایی خواهد شد.

وی افزود: طرح توانمندسازی روانی اجتماعی دانش آموزان متوسطه دوم نیز به صورت پایلوت در چهار دبیرستان با تحت پوشش قرار دادن ۱۲۰ نفر اجرا شد که در سال تحصیلی جدید هدف ما پوشش ۲۰ درصد مدارس متوسطه دوم با جمعیت ۲۰ هزار نفر است.

طرح آموزش والدین برای پیشگیری از اعتیاد که آموزش ۷۰ هزار نفر ولی اجرا شد و برای سال آینده ظرفیت به ۱۰۰ هزار نفر خواهد رسید.

یزدان پناه آموزش کارکنان و معلمان را در زمره طرح های فوق معرفی می کند که طی اجرای آن تعداد شش هزار نفر تحت آموزش مباحث پیشگیری از اعتیاد قرار گرفته اند و سال آینده هفت هزار نفر آموزش خواهند دید.

به علاوه برگزاری نمایشگاه‌های سیار در دو هزار مدرسه و دو نمایشگاه دائم در نواحی یک و سه از دیگر برنامه‌های پیشگیرانه آموزش و پرورش بوده که سال تحصیلی جدید تعداد نمایشگاه‌های سیار سه هزار مدرسه را پوشش داده و نمایشگاه‌های دائم در نواحی سه گانه برگزار خواهد شد.

مدیرکل آموزش و پرورش همچنین از برگزاری جشنواره نوجوان سالم با شرکت ۱۷ هزار نفر خبر می دهد که این جشنواره نیز در سال جدید با پذیرش ۲۰ هزار نفر افزایش ظرفیت خواهد داشت.

وی می گوید هدف از این جشنواره شناخت بینش دانش آموزان و خانواده های آنان با محدودیت های پیشگیری از گرایش به دخانیات، خشونت و اعتیاد است لذا این جشنواره از مهر تا شهریور در چهار مرحله مدرسه‌ای، منطقه ای، استانی و کشوری برگزار می شود.

طرح نماد یا نظام مراقبت اجتماعی از دانش آموزان نیز از دیگر برنامه هایی است که فعلا به صورت پایلوت در دو منطقه ناحیه یک و شهرستان پاوه استان کرمانشاه با تحت پوشش قرار دادن ۱۲ مدرسه اجرا شده که برای سال آینده تعداد مدارس به ۶۶ مدرسه خواهد رسید، این طرح با ائتلاف ۹ وزارتخانه شامل وزارت کشور، قوه قضاییه، نیروی انتظامی، سازمان مدیریت و برنامه ریزی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، بهزیستی، کمیته امداد، وزارت بهداشت و ستاد اجرایی فرمان امام خمینی (ره) تعریف و اجرا شده است.

به گفته یزدان پناه طرح مشارکت اجتماعی با همکاری سازمان بهزیستی از دیگر برنامه های پیشگیرانه است که در سال تحصیلی ۹۶-۹۷، ۳۰ مدرسه را تحت پوشش قرار داده و در سال جدید این تعداد به ۱۲۰ مدرسه می‌رسد البته این طرح در مناطق زلزله زده به صورت ویژه اجرا می شود.

گروه هدف این طرح دانش آموزان متوسطه اول هستند که طی سال تحصیلی که گذشت نواحی سه گانه و شهرهای اسلام آبادغرب، و هرسین را تحت پوشش قرار داد، در سال جدید نرخ پوششی به ۲۰ درصد می رسد که این رقم در مناطق زلزله زده ۳۰ درصد تعریف شده است.

گفتنی است هدف این طرح اجتماعی کردن امر به مبارزه با مواد مخدر و اعتیاد با محوریت موضوعاتی چون نوع دوستی، اهتمام به امور دیگران، تمرین زندگی اجتماعی و کمک به هم نوع است.

به علاوه این طرح ها اجرای سند تقسیم کار ملی با مشارکت استانداری و تحت پوشش قرار دادن ۸۰ هزار نفر در دوره های آموزشی به تفکیک شامل ۱۲ هزار نفر دانش آموز دختر پایه هفتم، ۱۲ هزار و ۵۰۰ دانش آموز پسر پایه هشتم، ۲۶ هزار و ۵۰۰ دانش آموز دختر و پسر پایه ششم و ۲۴ هزار و ۵۰۰ دختر و پسر در پایه نهم نیز جزو اقدامات پیشگیرانه آموزش و پرورش بوده که سال آینده این تعداد به ۱۰۰ هزار نفر خواهد رسید.

اجرای طرح توانمندسازی دانش آموزان مدارس شبانه روزی با همکاری هلال احمر با آموزش یک هزار و ۶۰۰ نفر در راستای سند تقسیم کار ملی است که سال جدید دو هزار نفر در شهرستان های اسلام آبادغرب، کنگاور، جوانرود، ناحیه سه، پاوه، سنقر، دینور، ثلاث باباجانی، باینگان، روانسر و صحنه تحت آموزش قرار می گیرند.

یزدان پناه می گوید در کنار این برنامه‌ها تفاهم نامه‌ای سه جانبه ما بین استانداری، آموزش و پرورش و ستاد مبارزه با مواد مخدر امضا شده که هدف از اجرای آن پیشگیری از گرایش جوانان و نوجوانان به سمت مواد مخدر و روانگردان‌هاست، در حال حاضر ۲۰ درصد معادل ۶۰ هزار نفر از دانش آموزان نسبت به مفاد این طرح آگاهی دارند که سال آینده این عدد به ۸۰ هزار نفر خواهد رسید.

مدیرکل آموزش و پرورش می گوید: در کل سرفصل تمام این برنامه‌ها مدیریت عواطف و هیجانات و آموزش مهارت‌های اجتماعی و تاب آوری است اما تلاش ما و دستگاه‌هایی که در حال حاضر هم پیمان ما هستند کافی نیست بلکه باید تمام ارگان ها در این مسیر اهتمام داشته باشند و ما برای انعقاد تفاهم نامه همکاری با دیگر ادارات آماده ایم.

یک کارشناس حوزه مواد مخدر در نیروی انتظامی می گوید: علت گرایش به مواد مخدر را باید در عوامل مختلفی جستجو کرد؛ در وهله اول خانواده به عنوان بنیان اصلی جامعه در راس قرار می گیرد، چون شخصیت اصلی فرد در سال های ابتدایی زندگی شکل می گیرد و در مقطعی که وارد اجتماع آموزشی می شود نیز بیشترین وقت خود را با خانواده می گذراند بنابراین فضای خانه بسیار مهم است اگر عضو یا اعضای بزرگ‌تر این خانواده درگیر اعتیاد باشند ناخودآگاه فرد به این سمت و سو ترغیب می شود.

معاونت اجتماعی فرماندهی انتظامی استان کرمانشاه مولفه دوم را گروه همسالان معرفی می کند و تاکید به این دارد که والدین نسبت به آموزش مهارت "نه" گفتن به نوجوان و جوان خود اهتمام داشته باشند چون فرزندان ممکن است با توجه به حساسیت برهه سنی آنان در دام غرور جوانی گرفتار آمده و برای اثبات خود نتوانند دست رد به سینه تعارفات ناباب دوستانه بزنند.

سرهنگ آمویی همچنین رواج باورهای غلط را از دیگر عوامل گرفتار آمدن در دام اعتیاد می داند و می گوید باور به اینکه مصرف شیشه در کاهش وزن اثر دارد، تمرکز حواس را افزایش می دهد یا مشکلات جنسی را برطرف می کند از دیگر دلایلی است که افراد را ترغیب به مصرف مواد مخدر می کند، لذا این باور در صورت ماندگاری به گروه های سنی پایین تر نیز منتقل می شود.

از طرفی در فصل تابستان قرار داریم و بازار مصرف قلیان داغ می شود، متاسفانه در این رابطه باور بر این است که قلیان وابستگی ندارد و خیلی از خانواده ها این را پذیرفته اند در صورتی که عوارضش از سیگار هم بیشتر است.

وی اظهار می کند در کنار این مولفه‌ها باید به این واقعیت پرداخت که آموزش‌های ما پویا نیست و بسیار ضعیف است، لذا دستگاه های اجرایی در کنار هم قرار گرفته و چرخ جلوگیری از گرایش به مواد مخدر را با هم بچرخانند و ضروری است برنامه ها عمق بخشی داشته باشد.

همانطور که گفته شد سن جامعه هدف در گرایش به مواد مخدر پایین آمده و باتلاق اعتیاد جوانان و نوجوانان را تهدید می کند روی ابتدایی سخن با خانواده‌هاست لطفا فرزندانتان را بشنوید چون خمیره شخصیت جوانان و نوجوانان با شما شکل می گیرد بنیاد شخصیتی آنان محکم نباشد اصلاح آن نه تنها هزینه‌بر و طاقت فرساست بلکه در وادی احتمال خواهد بود. لطفا مراقب فرزندانتان باشید زنگ خطر برای شما به صدا در آمده است!/ گزارش از نگار حسینی/