تغییرات کند در مدارس قلعه‌گنج: مدارس هم‌چنان کم هستند
تهران (پانا) - بین اولین تا آخرین مدرسه شهرستان قلعه‌گنج 240 کیلومتر فاصله است، بعضی از این مدارس در کپر و بعضی هم با بلوک یا کاهگل ساخته شده‌اند، دمای هوا به بیش از 50 درجه می‌رسد و کمتر بچه‌ای را می‌بینیم که چهره او به خاطر این گرمای سوزان، سیاه یا لب‌های او خشک نشده و ترک نداشته باشد.
پرویز پیکری؛ بیشتر مدارس این شهر حیاط ندارند. مدارس در تابستان تعطیل هستند و هیچ فعالیتی در آنها انجام نمی‌شود. اما برخلاف چهره خشک و کویری شهر، چهره مدارس این شهر پر از شکلک‌های رنگارنگ و شعارهای زیبا و نقاشی‌های بچه‌ها بر روی دیوارها است و هنوز جمله‌های خداحافظی دانش‌آموزان و دوری از مدارس به خاطر تابستان بر روی تخته‌های کلاس درس آن پاک نشده است.
معاون آموزشی اداره کل آموزش و پرورش قلعه‌گنج می‌گوید «وضعیت فعلی مدارس ما قابل قیاس با چند سال گذشته نیست، چند سالی است که مدارس جانی دوباره گرفته است.»
در شهرستان و ۱۴۴ روستای پراکنده آن ۱۵هزار دانش‌آموز در سه دوره ابتدایی، متوسطه اول و دوم تحصیل می‌کنند که بیشترین سهم را دانش‌آموزان ابتدایی با ۹ هزار نفر به خود اختصاص داده‌اند و در دوره‌های متوسطه اول و دوم هم ۶ هزار دانش‌آموز تحصیل می‌کنند. تعلیم و تربیت این تعداد دانش‌آموز فقط بر عهده هزار و ۵۰۰ معلمی است که در قلعه‌گنج و روستاهایش در این شرایط دشوار، مشغول تدریس هستند.
مراد بخرد می‌گوید «چاه‌دادخدا و سرخ‌قلعه دو بخش این شهرستان به ترتیب بیشترین ضریب محرومیت را دارند، در آنها مراکز پیش‌دبستانی زیرمجموعه دبستان هستند به این معنی که همان معلم ابتدایی معلم پیش‌دبستانی هم هست. در قلعه‌گنج ۱۷۵ مدرسه ابتدایی هست که ۱۴۰ مدرسه آن چندپایه هستند و بسیاری از این مدارس مدیر مستقل ندارند. از این تعداد مدرسه ابتدایی فقط ۱۴مورد غیردولتی هستند، اما این غیردولتی‌ها حمایتی‌اند و پولی از دانش‌آموزان نمی‌گیرند. در متوسطه اول و دوم اما این شهر مدرسه غیردولتی ندارد.»
نداشتن امکانات آموزشی و سرمایشی، نبود وسایل کمک آموزشی، تعداد زیاد مدارس کاهگلی و کپری و نبود مدارس در بسیاری از روستاها از مشکلاتی بوده که پیش از این آموزش و پرورش شهرستان از بود و نبود آنها رنج کشیده است؛
با این حال فعالیت‌هایی انجام شده و در حال انجام است که قلعه‌گنج را حداقل از نظر آموزشی از محرومیت بیرون بیاورد. مسعود حیدروند، مجری طرح ملی آبادانی شهرستان قلعه‌گنج در این باره توضیح می‌دهد «بنیاد علوی تفاهم‌نامه‌هایی با سازمان نوسازی مدارس و سازمان نهضت سوادآموزی امضا کرده تا به صورت مشارکت ۵۰ درصدی، بحث نوسازی و سوادآموزی ساکنان شهر و روستا را پیش ببرد، یک تفاهم‌نامه هم با آموزش و پرورش که طبق آن قرار است ۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان برای تجهیز مدارس این منطقه هزینه شود. تاکنون ۱۰۰ مدرسه بیش از ۸۰درصد از نظر نیازهای چون سرویس بهداشتی، آب‌خوری، تخته سیاه و صندلی استاندارد و سیستم سرمایشی و ... تجهیز شده‌اند و قرار است تا پایان سال ۹۷ پروژه تجهیز همه مدارس قلعه‌گنج تمام شود.»
مسعود حیدروند می‌گوید «طبق تفاهم‌نامه، ساخت۲۹۰ کلاس درس تا سه سال تعهد شده که اکنون ۵۰ کلاس ساخته شده و ۲۰تای دیگر هم در حال ساخت هستند.»
طبقه گفته این مسوول دانش‌آموزان کنکوری هم در این همکاری فراموش نشده‌اند و برای ارتقای تحصیلی آنها هم برنامه‌ریزی شده است، به صورتی که بنیاد برای همه دانش‌آموزان پشت کنکور مواد آموزشی لازم را تهیه می‌کند و ماهانه به صورت رایگان آزمون‌های استاندارد گاج و قلم‌چی را برگزار می‌کند تا برای آزمون اصلی آماده شوند و تاکنون بیش از ۵هزار کتاب کمک آموزشی را بین دانش‌آموزان محروم استان توزیع کرده است.
کسانی که در دانشگاه‌های سراسری و با رتبه‌های خوب پذیرفته می‌شوند به بنیاد ملی نخبگان معرفی می‌شوند تا با برنامه‌های علمی و اختصاصی ادامه مسیر تحصیلی را به خوبی سپری کنند. بنیاد هم‌چنین همه هزینه‌های تربیت علمی دانشجویان قلعه‌گنج را می‌پردازد و تاکنون۳۰ نفر نخبه این شهرستان را هم به بنیاد ملی نخبگان معرفی کرده است. حیدروند می‌افزاید «دانش‌آموزانی که در دوره ابتدایی معدل خیلی خوب، متوسط اول ۱۹ و متوسطه دوم معدل ۱۸.۵ کسب کنند، از سوی بنیاد حمایت و تشوبق مالی خواهند شد.»
اما آن طور که پیداست ظاهرا حل مشکلات مدارس این شهرستان به کندی پیش می‌رود. مسعود بخرد می‌گوید «۵۰ مدرسه هنوز فاقد فضا هستند و در نوبت تعطیل سایر مدارس فعالیت می‌کنند یا در روستایی به اسم رمشک با گذشت ۸ سال از کلنگ‌زنی، مدرسه هنوز افتتاح نشده است، سال‌ها از عملیات ساخت مدرسه طرح برکت عباس‌آباد هم می‌گذرد و خبری از افتتاحش نیست.»
معاون آموزشی اداره کل آموزش و پرورش شهرستان قلعه‌گنج گلایه‌های دیگری هم دارد؛ به گفته او حتی در تجهیز مدارس هم بیشتر به سیستم سرمایشی، تخته و صندلی اکتفا شده است، به طوری که در یکی از مدارس قلعه‌گنج برای ۴۰ دانش‌آموز کامپیوتر فقط ۵ دستگاه کامپیوتر وجود دارد.
بخرد می‌گوید «با وجود کمک‌های زیادی که شده اما هنوز این مدارس به شکل ایده‌آل نرسیده‌اند. شرایط آب و هوایی منطقه هم طوری است که دست کم ۱۰ ماه سال تابستان است. مدارس این شهر به دلیل اینکه برق مناسب در اختیار ندراند نمی‌توانند خنک باشند. رونق ساخت‌وساز مدارس و بهتر شدن تجهیزات آنها باعث شده وضعیت مهاجرتی هم در شهرستان تغییر کند، به طوری که تا چند سال گذشته که بیش از ۷۰ درصد نیروهای آموزش و پرورش قلعه‌گنج غیربومی بوده‌اند اکنون برعکس شده و فقط ۳۰ درصد نیروی غیربومی در مدارس قلعه‌گنج هستند»
اما غیر از تعطیلی کامل مدارس در تابستان و دور شدن دانش‌آموزان از فضای آموزشی، به نظر می‌رسد جای خالی مدارس کاردانش و فنی‌وحرفه‌ای هم در این شهر خالی است، فقط ۳ هنرستان در قلعه‌گنج هست. بخرد تاکید می‌کند به دلیل فقر این منطقه و محرومیت آن و نیاز شدید مردم به یادگیری حرفه‌های مختلف، وجود هنرستان‌ها، کارگاه وآزمایشگاه برای آموزش ۱۵ هزار دانش‌آموز ایجاب می‌کند این حوزه هم مغفول نماند.
بسیاری از روستاهای این شهر صعب‌العبور هستند اما این تنها دلیل رتبه دوم قلعه‌گنج رتبه دوم در تعداد بازمانده از تحصیل استان کرمان نیست. معاون آموزشی اداره کل آموزش و پرورش قلعه‌گنج توضیح می‌دهد: «سال گذشته بیش از ۲۰۰ بازمانده داشته‌ایم. باید حدنصابی وجود داشته باشد تا مدرسه در یک روستا تاسیس شود، این حدنصاب در روستاها وجود ندارد و نمی‌توانیم مدرسه راه‌اندازی کنیم و به همین ترتیب بر تعداد بازماندگان از تحصیل افزوده می‌شود.»
اما همین مسافت زیاد و صعب‌العبوری مشکل مهمتری هم درست کرده است. «ترک تحصیل» دانش‌آموزانی که فقط مدرسه ابتدایی در روستای خود دارند و بعد از اتمام آن به دلیل اینکه نمی‌توانند به روستای دیگر یا شهر بروند، گزینه دیگری غیر از انصراف از ادامه راه را جلوی خود نمی‌بینند. درحالیکه فقط ۵ یا ۶ روستای این شهر چنین وضعیتی دارند، مسعود حیدروند مجری طرح ملی آبادانی شهرستان قلعه‌گنج می‌گوید «همه این مشکلات در آینده نزدیک و با اتمام ساخت دیگر مدارس، وجود نخواهد داشت و حتی به زودی ۴ یا ۵ مدرسه کپری باقی‌مانده این شهر هم از بین خواهد رفت و دیگر در قلعه‌گنج آماری از بازمانده از تحصیل و مدارس کپری یافت نمی‌شود.»
ارسال دیدگاه