نگاهی به بهترین فیلم‌های فوتبالی تاریخ سینما در گرماگرم جام جهانی

ورزش، حوادث ورزشی و قهرمانان رشته‌های ورزشی همیشه داستان‌های زیبایی با خود به عالم فیلم و سینما آورده‌اند؛ به طوری که یکی از ژانرهای فیلم سینمایی «درام ورزشی» نام گرفته است و برخی از مهم‌ترین آثار سینمایی دنیا همچون «دونده ماراتون»، «گاو خشمگین»، «راکی»، «شکست‌ناپذیر»، «کشتی‌گیر» و «کرید» در این ژانر تولید شده‌اند.

فوتبال به عنوان پرطرفدارترین رشته ورزشی دنیا نیز سهم قابل‌توجهی از این ژانر را به خود اختصاص داده است و در عمر حدودا صد ساله هنر هفتم فیلم‌های بسیاری با موضوع فوتبال ساخته شده است. برخی از این آثار علاوه بر اینکه جزو آثار برجسته سینمایی دنیا محسوب می‌شود، به سبب ساختار روحیه‌بخش و تهییج‌کننده‌ای که دارند گاه الهام‌بخش قهرمانان واقعی دنیای فوتبال شده‌اند به طوری که مربیان تیم‌های ورزشی گاهی با نمایش چنین فیلم‌هایی سعی می‌کنند روحیه اعضای تیم خود را برای رویارویی با رقیبان در تورنمنت‌ها افزایش دهند و با ایجاد نگاه امیدوارانه و مثبت در میان بازیکنان تیم را برای رسیدن به پیروزی مهیا کنند.

آغاز رقابت‌های جام جهانی فوتبال ۲۰۱۸ روسیه که طی آن بهترین تیم‌های فوتبال از سراسر دنیا در رقابتی نفسگیر روبه‌روی یکدیگر قرار می‌گیرند فرصت مناسبی شد تا از میان بهترین فیلم‌های فوتبالی تاریخ سینما، ۷ فیلم را که به لحاظ محبوبیت و امتیاز در بانک اطلاعات سینمایی دنیا بالاترین امتیاز را به خود اختصاص داده‌اند در این گزارش معرفی کنیم.

۱. دو اسکوبار

فیلم «دو اسکوبار» (The Two Escobars) محصول سال ۲۰۱۰ به زندگی دو کلمبیایی معروف با نام خانوادگی اسکوبار می‌پردازد. «پابلو اسکوبار» یکی از بزرگترین قاچاقچیان موارد مخدر که تجارت هروئین او را تبدیل به یکی از ثروتمندترین افراد دنیا کرده بود و «آندرس اسکوبار» فوتبالیست معروف کلمبیایی دهه ۱۹۹۰ و عضو تیم اتلتیکو ناسیونال؛ تیمی که پابلو اسکوبار آن را خریداری کرد.

درست در دوره‌ای که کارتل‌های مواد مخدر و در رأس آنها پابلو اسکوبار پول خود را وارد ورزش فوتبال کرده بود حملات دولت کلمبیا و امریکا به اسکوبار آغاز می‌شود. پابلو شکست می‌خورد و تیم فوتبالش هم دستخوش مشکلات بزرگی می‌شود.

این دو اسکوبار به جز نام خانوادگی، شباهت دیگری نداشتند، اما سرنوشت هر دوی آن‌ها یکسان بود. آندرس اسکوبار پس از زدن گل به خودی در جام جهانی ۱۹۹۴ در برابر ایالات متحده آمریکا به دست مافیای کلمبیا کشته شد. در این مستند ۱۰۰ دقیقه‌ای مایکل زیمبالیست و جف زیمبالیست (کارگردانان فیلم) به بررسی نقش پابلو اسکوبار و مافیای مواد مخدر کلمبیا در فوتبال این کشور و گره خوردن سرنوشت آندرس اسکوبار با آنها پرداخته‌اند.

۲. زیدان: پرتره قرن ۲۱

فیلم مستند ZIDANE: A ۲۱ST CENTURY PORTRAIT محصول ۲۰۰۶ است که داگلاس گوردون و فیلیپه پارنو کارگردانی آن را برعهده داشتند. دیوید بکهام و زین‌الدین زیدان در این فیلم ایفای نقش می‌کنند و موضوع داستان مسابقه فوتبال رئال مادرید در مقابل ویارئال درآوریل ۲۰۰۵ است که از منظر ستاره فوتبال فرانسه زیدان روایت می‌شود.

۳. یک بار در همه عمر: داستان خارق‌العاده تیم نیویورک کازموس

داستان فیلم ONCE IN A LIFETIME: THE EXTRAORDINARY STORY OF THE NEW YORK COSMOS به موضوع ظهور و سقوط تیم فوتبال نیویورک کازموس می‌پردازد؛ تیمی که «پله» افسانه‌ای را به آمریکا آورد تا مقابل تیم رقیب (نیویورک سیتی) در دهه ۷۰ میلادی بازی کند.

کارگردانان این اثر پل کرودر و جان داور هستند و «پله» ستاره فوتبال برزیلی و فرانس بکن بائر کاپیتان تیم ملی آلمان (معروف به قیصر) در این فیلم به ایفای نقش می‌پردازند.

۴. تب استقرار

Fever Pitch محصول سال ۲۰۰۵ است که پیتر و باب فارلی آن را کارگردانی کرده‌اند و بازیگرانی همچون درو بریمور، جیمی فلن، جیسون اسپیواک، لنی کلارک در آن ایفای نقش کرده‌اند.

موضوع فیلم یک رابطه عاطفی میان یک معلم دبیرستان و یک تاجر موفق است که تیم ورزشی مورد علاقه مرد تبدیل به رقیب عشقی او می‌شود.

۵. دارودسته (فیلم ۱۹۸۹)

فیلم دارودسته (The Firm) فیلمی تلویزیونی در سبک درام به کارگردانی آلن کلارک است که در سال ۱۹۸۹ منتشر شد. از بازیگران آن می‌توان به گری اولدمن، لسلی منویل، فیل دیویس، جی سیمپسون و پاتریک مورای اشاره کرد.

در داستان این فیلم اشاره می شود، یک مرد اروپایی (گری اولدمن) گروهی از طرفداران تعصبی فوتبال را دور هم جمع میکند تا با طرفداران گروه رقیب درست قبل از برگزاری یک مسابقه در سال ۱۹۸۸، وارد مبارزه شوند.

۶. The Damned United ۲۰۰۹

داستان فیلم The Damned United اثر تام هوپر محصول سال(۲۰۰۹) درمورد مربیگری در یک تیم لیگ برتری فوتبال انگلستان به نام لیدز یونایتد است. برایان مربی این تیم شده است. او به یک بازی کاملا جوانمردانه معتقد است اما روش قبلی تیم او ارائه یک بازی کثیف و ناجوانمردانه است. حالا او چگونه باید این مشکل را حل کند… پیتر مورگان و دیوید روپر نیز از جمله بازیگران فیلم هستند.

۷. فرار به سوی پیروزی

ESCAPE TO VICTORY فیلم فرار به سوی پیروزی محصول سال ۱۹۸۱ شرکت آمریکایی سینما پارامونت است که جان هیوستون کارگردانی کرده است. شاید این فیلم مشهورترین فعالیت غیرورزشی پله باشد؛ فیلمی‌که ما ایرانی‌ها هم به خوبی با آن آشنا هستیم. داستان فیلم درباره تعدادی از زندانیان جنگ جهانی دوم است که در کمپ آلمان‌ها اسیر شده‌اند. آنها که مهارت بالایی در فوتبال دارند حاضر می‌شوند در مقابل سربازان اشغالگر نازی ظاهر شوند؛ هرچند پیشنهاد بی شرمانه آلمانی‌ها را قبول نمی‌کنند. فیلمنامه فرار به سوی پیروزی بر اساس حوادث واقعی نوشته شده بود و همین موضوع پله را راضی کرد تا در آن نقش‌آفرینی کند. به عنوان مثال می توان به حوادثی همچون «مسابقه مرگ» مشهوراشاره کرد که باعث شد آلمانی‌ها چهار تن از بازیکنان تیم دینامو‌کی‌یف اوکراین را به قتل برسانند.

جان‌هیوستون توانست ستاره‌های بزرگ فوتبال آن زمان از جمله «بابی مور» و پله را در کنار بزرگان سینما، مایکل کین و سیلوستر استالونه قرار دهد و یکی از بهترین فیلم‌های ورزشی سینما را تا به امروز خلق کند. این فیلم عنوان بهترین فیلم ورزشی با محوریت فوتبال را به خود اختصاص داده است. صحنه گل برگردان پله در دقایق پایانی بازی و مهار پنالتی به دست استالونه از صحنه‌های ماندگار این فیلم هستند. البته فرار از کف استخر هم در نوع خود بی نظیر بود. پله برعکس دیگر ستاره زمان خودش ، مارادونا ، یکی از پرکار ترین فوتبالیست‌های تاریخ است.

عاطفه بزرگ‌نیا