عابدی، طراح شهری: گسترش شهری در تهران بدترین نوع آن است

محمدمهدی عابدی در گفت‌وگو با پانا در پاسخ به این سوال که چرا وضعیت تهران با این همه هزینه‌ای که مدیریت شهری برای توسعه شهر انجام داده اینگونه است؟ گفت:با توجه به علم شهرسازی، گسترش شهری در تهران بدترین نوع آن است. تهران به صورت بی‌برنامه در سطح افقی گسترش پیدا کرده و از سال ۱۳۲۰ تا کنون بی‌وقفه مرزهای خود را گشوده است. این موضوع سبب شده، تا شاهد گسترش و پراکندگی حومه‌ای در شهر تهران باشیم.

وی با تأکید بر اینکه شهرسازی و سلامت عمومی باهم ارتباط تنگاتنگی دارند، گفت: شهرسازی نامناسب می‌تواند منجر به ایجاد یک جامعه مریض شود. بحران بهداشت و درمان، در واقع نتیجه بحران طراحی‌ شهری است. واقعیت آن است که بی‌تحرکی در جوامع از نحوه شهرسازی و خیابان‌کشی‌ به‌وجود می‌آید، یعنی در جایی زندگی‌ می‌کنیم که دیگر جایی برای پیاده‌روی مفید موجود نیست و موجب می‌شود تا شهروندان دچار چاقی مفرط شوند.

عابدی در ادامه با بیان اینکه تحقیقات زیادی درباره رابطه محل زندگی‌ شهروندان با سلامت افراد در حال انجام است، گفت: یکی از این تحقیقات نشان می‌دهد که اگر در محله قابل پیاده‌روی زندگی‌ کنید، احتمال ابتلا به اضافه وزن ۳۵ درصد است در حالیکه برای کسانی که در محله غیرقابل پیاده‌روی و خودرو‌محور زندگی می‌کنند، این آمار تا ۶۰ درصد نیز افزایش پیدا می‌کند.

این طراح شهری ادامه داد: همچنین خودروهای سواری با آلودگی هوای شدیدی که ایجاد می‌کنند خطر ایجاد مشکلات تنفسی در کلانشهرها را به شدت بالا می‌برند. در شهرهايی كه ميزان آلاينده‌ها در آنان بيشتر است علائم آسم شيوع بيشتری دارد به عنوان نمونه شيوع اين عوامل در شهر تهران تا ۳۵ درصد هم گزارش شده است. در واقع عامل اصلی آلودگی‌ هوا در تهران، دیگر کارخانه‌ها نیستند، بلکه ۴ میلیون خودرویی است که در تهران تردد می‌کند.

وی افزود: طبق مطالعات انجام شده در علم طراحی شهری، شهرهایی که برای خودروها طراحی شده‌اند تعداد تصادفات بیشتری دارند. در شهری که عابر پیاده در اولویت نیست، تمامی امکانات موجود اعم از نوع و عرض مسیرها در خدمت خودرو و سرعت آن خواهد بود. بنابراین شهرهای خودرو محور شهرهایی با تصادفات بیشتر و مخاطره‌آمیزتر برای ایمنی شهروندان هستند.

عابدی همچنین درباره وضعیت ایران از لحاظ شاخص عملکرد محیط زیست گفت: بررسی جایگاه کشور در شاخص عملکرد محیط زیست (EPI) طی ۱۵ سال گذشته، نشان‌دهنده وضعیت نه چندان مطلوب کشور در شاخص‌های زیست محیطی (هم در جهان و هم در منطقه) است. به طوری که در میان ۱۸۰ کشور جهان، از رتبه ۸۳ در سال ۲۰۱۴ به جایگاه ۱۰۵ در سال ۲۰۱۶ نزول کرده و این رتبه بدترین جایگاه کشور در ۱۵ سال اخیر است.

وی اضافه کرد: یکی از مهم‌ترین دلایل سقوط چند پله‌ای محیط زیست، گسترش بی‌حد خودرو و محدود کردن پیاده‌روی در شهرهاست چرا که پیاده‌روی هیچ آلودگی خاصی برای محیط ایجاد نکرده و محیط زیست را به مخاطره نمی‌اندازد. بنابراین باید توجه داشت که از طریق افزایش قابلیت پیاده‌روی در شهرها و کاهش میزان حضور خودروها در سطح شهر و محدود کردن گسترش افقی شهرها، می‌توان کیفیت‌های محیط زیستی را ارتقا داد.