موسیقی نواحی خراسان به دلیل موقعیت اقلیمی موسیقی غنی دارد

نادر محمد آهنگر بیک، نوازنده دوتار نواز هنرمندان بخشی کرمانج شمال خراسان، در گفت و گو با خبرنگار فرهنگی پانا، گفت: موسیقی در ذات است مولانا عارف بزرگ می فرماید: «تن ز جان و جان ز تن مستور نیست/ لیک کس را دید جان دستور نیست/ آتشست این بانگ نای و نیست باد/ هر که این آتش ندارد نیست باد» یعنی صدایی که از دهان ما بیرون می آید آتشی ست که می سوزاند و باد نیست، حال شما ببینید این نای که در بدن ماست چه ارزشی دارد.

وی افزود: موسیقی در طبیعت جریان دارد و کسانی که موسیقی را می شنوند مستمع هستند ولی آن هایی که موسیقی را می فهمند موسیقی دان هستند. این فهمیدن موسیقی است که اهمیت دارد. متاسفانه موسیقیدان های ما که اینهمه ادعا دارند مفهوم موسیقی را نمی دانند و فقط اجرا کننده هستند و زمانی که کسی مفهوم را نداند هیچ چیزی معنا پیدا نمی کند.

این هنرمند درباره موسیقی خراسان اظهار کرد: موسیقی نواحی خراسان به دلیل موقعیت اقلیمی که دارد و کوه های مرتفع و جنگل ها و مراتع فراوانی که دارد موسیقی آن هم غنی است و خیلی از موسیقی هایی که در آن جا وجود دارد هنوز به آن ها توجه نشده است. البته موسیقی بخشی که به عنوان اثر ملی در یونسکو ثبت شد دلیل آن این بوده که خانه ملی موسیقی دو دهه پیش به موسیقی خراسان توجه کرده و حاج قربان خراسانی را به اروپا برده و چندین اجرا در کشورهای مختلف انجام داده که بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

وی تصریح کرد: بخشی ها و عاشیق ها در خراسان بهترین موسیقی ها را اجرا می کنند. باید بدانید که فقط بخشی ها در خراسان نیستند که مورد توجه هستند بلکه عاشیق ها هم آثار قابل توجهی دارند. منتها بخشی ها دوتار را کاملا تبحر دارند می سازند و می نوازند و تنظیم می کنند و ترانه و شعر هم می سرایند. یک بخشی وقتی روی صحنه قرار می گیرد کار یک ارکستر را انجام می دهند. بارها به خود من در اجراهایی که انجام دادم این گفته شد که شما به تنهایی یک ارکستر را اجرا کردید.

آهنگر بیک عنوان کرد: موسیقی خراسان بسیار قوی است مخصوصا قسمت های بخشی که تک نوازی است. ساز دوتار هم معادل همان عاشیق ها است و آوا نواهایی که بلد هستیم را روایت می کند. در بجنورد، شیروان، مشهد و خراسان جنوبی هنرمندان زیادی هستند که موسیقی کار می کنند ولی متاسفانه خیلی از افرادی که تنها می نوازند و اجرا می کنند تاریخچه این موسیقی را نمی دانند و این موسیقی را به درستی نمی شناسند و اصطلاح موسیقیدان برای آن ها نمی شود به کار برد.

وی در پایان صحبت های خود با اشاره به یکی از قطعات معروف کرمانج و اجرای آن، گفت: «جوونای قلعه راز» که خیلی از مردم دوست دارند و همیشه استقبال می کنند که اجرا کنیم، اصل آن یک آهنگ عاشقانه کرمانجی به نام هیله هیله شهربانی است که مربوط به یک دختر به نام شهربانو می شود که یک جوانی که عاشقش شده است برای او می خواند. اصل آهنگ براساس این قصه عاشقانه شکل گرفته است و امروز با ساز و نوای جوونای قلعه راز خوانده می شود.