دستاورد راه اندازی بازار شمش طلا در بورس کالا

به گزارش شادا، در اکثر کشورهای توسعه یافته دولت ها نسبت به تعریف و پیاده سازی ابزارهای مختلف سرمایه گذاری به نحوی اقدام می کنند که سرمایه گذاران بتوانند دارایی و ثروت خود را در مقابل نوسانات اقتصادی مصون کنند. وزارت امور اقتصادی و دارایی و وزارت صنعت، معدن و تجارت در اسفندماه سال گذشته نسبت به افتتاح بازار شمش طلا طی مراسمی با حضور دکتر مخبر معاول اول رئیس جمهور اقدام کردند .

اهم دستاوردهای این بازار ظرف ۸ ماه گذشته عبارتند از:

ا مکان سرمایه گذاری خرد و ایمن برای تمام آحاد اقتصادی

هر واحد گواهی سپرده کالای معادل یک دهم گرم ( یا ۱۰۰ سوت ) است که قیمت حدود ۳۳۰ هزار تومان دارد . لذا افراد با کمترین میزان دارایی می توانند در این بازار شریک شوند .

به عبارت دیگر سپرده گذاری در طلا منحصر به اغنیا نبوده و این فرصت برای تمام اقشار جامعه فراهم شده است . از سوی دیگر تمام شمش ها ارزیابی کیفی می شوند و از اصالت و امنیت انبارهای بورس که بانک های ملت و صادرات هستند اطمینان کامل وجود دارد. هم اکنون نزدیک به ۲۰۰ هزار نفر بصورت مستقیم و غیر مستقیم در گواهی سپرده شمش طلا سرمایه گذاری کرده اند.

جذب نقدینگی و پوشش ریسک بازار

با معرفی این ابزار این امکان فراهم شده است که نقدینگی جامعه را جذب کند . بیش از ۵۷۰۰ میلیارد تومان معادل ۱۶۰۰ کیلو گرم پول سیال در جامعه در این بازار جذب شده است و از طلای شرکت های دولتی به آنها فروخته شده که این میزان طلا معادل ضرب ۲۰۰ هزار سکه جدید در بازار است . اگر همکاری دولت وجود داشته باشد و طلای معادن و سایر ذخایر نهادهای وابسته به دولت نیز انجام شود ظرفیت جذب تا ۲۰ هزار میلیارد تومان مقدور است .

افزایش درآمد دولت

دو معدن زرشوران و موته که در اختیار دولت است در سنوات گذشته امکان فروش طلای استحصالی خود را نداشتند. به نحوی که شرکت زرشوران حتی توانایی پرداخت بدهی خاک خود به ایمیدرو و حقوق دولتی معادن را نداشته و در سالیان گذشته طلای تولیدی خود را ناچار بود به صورت اعتباری به فروش برساند. به عنوان مثال برخی از شمش های موجود در انبار تولید سال ۱۳۹۷ این شرکت ها بوده است .

با تدبیر وزارت صنعت ، معدن و تجارت عمده در هشت ماه گذشته عمده طلای عرضه شده در بازار متعلق به این دو معدن بوده ولی ظرفیت افزایش سه برابری عرضه بر اساس ذخایر موجود این دو شرکت و تولید سال جاری وجود دارد . خوشبختانه شرکت زرشوران کل بودجه سال ۱۴۰۲ خود را ظرف چهار ماه به میزان ۱۴۰۰ میلیارد تومان محقق کرد و با اقدام شرکت ایمیدرو اخیرا بودجه تا ۵۰۰۰ میلیارد تومان افزایش یافته است که امکان رشد بیشتر نیز وجود دارد . حتی با تامین مالی در همین بازار امکان توسعه این میدان و افزایش دوبرابری محصول تولیدی نیز وجود دارد .

دارایی بین نسلی

بسیاری از شرکت‌های بیمه ای بویژه بیمه عمر بر اساس استانداردهای بین المللی باید سهمی از دارایی خود را به صورت طلا نگه دارند ولی این ابزار تابحال در ایران تعریف نشده بود، با حمایت بیمه مرکزی و به مرور تعمیق این بازار ظرفیت سرمایه گذاری شرکتهای بیمه بر طلا نیز بوجود خواهد آمد .

سامانه بومی

بورس‌های کالایی در کشورهای در حال توسعه معمولا از سامانه‌های بورس شیکاگو و یا لندن استفاده می کنند . این در حالی است که سامانه معاملات و تسویه بورس کالا بصورت کاملا بومی تنظیم و طراحی شده است و تمام ابزارهای ممکن علاوه بر گواهی سپرده کالایی که کمیته فقهی تایید کرده است از جمله قراردادهای آتی ، قرارداد اختیار معامله و سلف موازی استاندارد ظرف نزدیک به ۱۸ ماه طراحی و مطالعه بر روی آن پیاده شده است.

ابزار توثیق

یکی از کارکردهای مهم دیگر بازار شمش طلا توثیق طلا و اعطای وام به افراد است . با توجه به آنکه تمام سامانه های معاملاتی و ابزارهای مشتقه و انبارداری و تسویه کاملا بومی و ملی است، قابلیت اتصال به هسته کلیه بانک های کشور را دارا است و می تواند بصورت برخط ابزار توثیق نیز قرار گیرد . برای این منظور حمایت بانک مرکزی و اصلاح دستورالعمل های وام دهی لازم است . همچنین توصیه می شود مشابه تمام بانک های مرکزی دنیا برای اضافه برداشت بانک ها صرفا اوراق طلا توسط بانک مرکزی از بانک‌ها اخذ شود و لذا هر بانکی به منظور نگهداری دارایی بسیار نقد ملزم شود سهمی از سرمایه خود را اوراق گواهی سپرده کالایی طلا ذخیره کند.

پذیرش طلای وارداتی

برای تعمیق بازار بورس کالا امکان پذیرش طلای وارداتی را نیز تدارک دیده است . بدین صورت که وارد کنندگان با مدارک منشا و شناسنامه شمش می توانند طلای خود را انبارهای بورس تحویل دهند و پس از عیارسنجی توسط آزمایشگاه های مورد اعتماد سازمان استاندارد و تایید عیار نسبت به پا پرش شمش اقدام شود .

بدیهی است دولت می تواند از این بستر برای واردات رسمی طلا و رفع تعهد ارزی اقدام کند . اطمینان به بورس و عدم نیاز به تحویل شمش طلا خوشبختانه بورس کالای ایران نهادی مورد وثوق بازار بوده و در تمام عملکردهای خود بر اساس احتیاط و بسیار شفاف رفتار کرده است . به همین دلیل از نزدیک به ۱۶۰۰ کیلو طلای فروخته شده تنها در ۱۷ کیلو طلا توسط مشتریان از انبار تحویل گرفته شده است .

این در حالی است که مشتریان می توانستند طلای خود را بدون محدودیت تحویل بگیرند .