یک زلزله‌شناس در گفت‌وگو با پانا پاسخ داد؛
آیا زلزله افغانستان باعث تحریک گسل خطرناک ایران شده است
تهران (پانا) - رئیس بخش زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی می‌گوید بررسی‌ها و آخرین یافته‌ها از زمین‌لرزه افغانستان نشان می‌دهد که روند رخداد زلزله‌های ناحیه هرات جهت معنی‌داری برای توسعه به سمت‌وسوی آبادی‌ها و شهرهای داخل ایران نشان نمی‌دهد.
علی بیت‌اللهی در گفت‌وگو با پانا با اشاره به زلزله‌های مرگبار افغانستان در یک هفته گذشته درخصوص آخرین یافته‌های تحقیقاتی در مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی از این رخدادها گفت: «این زلزله‌هایی که از 15 مهر 1402 در سمت شرقی استان خراسان رضوی و در خاک افغانستان با بزرگای 6.3 شروع شد و روز گذشته هم یک زمین‌لرزه ویرانگری با بزرگای 6.4 ادامه دارد یکی از خاص‌ترین رخدادهای لرزه‌ای در دنیا است. این خاص بودن و منحصر به فرد بودن از این منظر است که بسیار به‌ندرت مشاهده می‌شود که در پی رویداد لرزه‌ای با بزرگای 6.3 در مدت هفت روز در یک ناحیه نه چندان وسیع (ناحیه‌ای به‌طول 70 تا 80 کیلومتر و عرض 20 کیلومتر) حدود 5 زلزله بالای 6 ریشتر رخ داده باشد.»
وقوع 100 زلزله بالای 2.5 ریشتر در طول یک هفته در افغانستان
رئیس بخش زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی اضافه کرد: «علاوه بر آن حدود 6 زمین‌لرزه با بزرگای 5.5 تا 6 رخ داده است و همینطور زلزله‌های بالای 4 که هر کدام از این رخدادها با توجه به ساخت‌وسازهای محدوده و نیز ساخت‌وسازهای کشور ما می‌تواند آسیب‌رسان باشد. در واقع در یک مدت حدود 8 روزه بیش از 100 زمین‌لرزه با بزرگی 2.5 و بالاتر رخ داده است که حدود 50 زمین‌لرزه با بزرگی 4 به بالا بوده است.»
وی ادامه داد: «این رخدادها را در کمتر جایی سراغ داریم. نه در ایران و نه در کشورهای دیگر چنین رخداد متوالی از زمین‌لرزه‌های ویرانگر را ندیدیم ضمن اینکه کیفیت ساخت‌وساز در ایالت‌های مختلف افغانستان که در سمت غربی این کشور به سمت مرز ایران هستند، کیفیت ساخت‌وسازها بسیار نازل، با آوار سنگین و قابلیت فروریزش ناگهانی دارند و در اثر توالی رخدادها، ساختمان‌هایی که دچار آسیب می‌شوند در زلزله‌های بعدی دچار فروریزش هم می‌شوند.»
فعال شدن گسل هرات در افغانستان
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با تاکید بر اینکه زلزله‌های اخیر در افغانستان بر اساس نقشه گسله‌های کشور افغانستان در یک ناحیه به نام هریرود غربی به نام گسل هریرود یا گسل هرات معروف است، گفت: «این گسل، راستای شرقی - غربی دارد و از سمت غرب وارد خاک ایران می‌شود و امتداد این گسل، گسل درونه است که یکی از طویل‌ترین گسل‌های موجود در ایران است که از شهرهایی مثل تایباد، تربیت حیدریه، کاشمر و برداسکن در جنوب خراسان رضوی عبور می‌کند. فاصله رومرکزهای زلزله افغانستان از شهر تایباد حدود 75 کیلومتر و از شهر مشهد هم نزدیک به 250 کیلومتر است.»
وی در پاسخ به این سوال که فعال شدن گسل هرات چقدر می‌تواند گسل‌های شمال شرق ایران را تحت تاثیر قرار دهد، توضیح داد: «بررسی‌ها و آخرین یافته‌های ما از زمین‌لرزه افغانستان نشان می‌دهد که روند رخداد زلزله‌های ناحیه هرات جهت معنی‌داری برای توسعه به سمت‌وسوی آبادی‌ها و شهرهای داخل ایران نشان نمی‌دهد و برعکس به سمت شرق و هرات هستند. ارتعاشات ناشی از زمین‌لرزه‌ها به‌طور طبیعی و به‌ویژه در مناطق نه چندان نزدیک مانند شهر مشهد و در ساختمان‌های مرتفع و ساختمان‌هایی که در روی خاک‌های نرم در شهر مشهد ساخته شده باشند، ملموس‌تر و قوی‌تر احساس شده‌اند.»
بیت‌اللهی تاکید کرد: «فیلم‌های مختلفی از تکان لوسترها و اشیا در مشهد دیدیم که این لرزش‌ها ناشی از همین رخدادهای غرب افغانستان است اما ارتباطی با فعال شدن گسله‌های عبوری از شهر مشهد را نشان نمی‌دهد. منتهی یک موج لرزه‌ای است که از درون لایه‌های زمین عبور می‌کند و هر چقدر امواج لرزه‌ای فاصله بیشتر داشته باشند به ویژه در زمین‌های با خاک نرم و ساختمان‌های مرتفع، ارتعاش آن بیشتر احساس می‌شود.»
ارسال دیدگاه