شرکت در المپیاد جهانی به‌عنوان نماینده ایران افتخار بزرگی بود

شانزدهمین المپیاد جهانی علوم زمین از ۲۹ مرداد تا ۴ شهریور به میزبانی چین به‌صورت برخط برگزار شد و دانش‌آموزان ایرانی حاضر در این المپیاد افتخارآفرینی کردند که یکی از آن‌ها احسان فرهادی‌فارمد بود و در این المپیاد توانست در هر کدام از بخش‌های NTFI و DMT به مدال برنز دست یابد. به بهانه افتخارآفرینی دانش‌آموزان کشورمان در المپیاد جهانی با ‌این دانش‌آموز صاحب مدال برنز انفرادی در المپیاد جهانی علوم زمین به گفت‌وگو نشستیم که در زیر می‌خوانید.‌

لطفا ابتدا خودتان را معرفی کنید و بگویید در کدام مدرسه تحصیل کرده‌اید؟

احسان فرهادی‌فارمد، متولد 18 آبان 1383 در شهر مشهد مقدس هستم که دوره ابتدایی را در مدرسه عادی دولتی و دوره‌های متوسطه اول و دوم را در مدرسه تیزهوشان شهید هاشمی‌نژاد مشهد مقدس گذارنده و امسال فارغ‌التحصیل شدم.

چطور با المپیاد علمی آشنا شدید و چه انگیزه‌ای باعث شد در المپیاد جهانی شرکت کنید؟

استارت این کار توسط دبیر زمین‌شناسی در پایه یازدهم رشته تجربی زده شد. کتابی به نام «زمین‌شناسی» در پایه یازدهم رشته تجربی داشتیم. دبیر این درس، من را تشویق و راهنمایی کرد تا در المپیاد شرکت کنم وگرنه خود من خیلی از المپیاد اطلاع نداشتم.

آیا دانش‌آموزان دیگری از مدرسه شما بودند که در المپیاد حضور یابند یا شما به تنهایی این مسیر را طی کردید؟

از مدرسه ما 2 نفر بودیم که در المپیاد شرکت کردیم. همه المپیادها کشوری هستند و مرحله استانی ندارند و مدل برگزاری المپیادها اینطور است که در مرحله اول (بهمن سال 1400 برگزار شد) هر تعداد دانش‌آموز می‌تواند شرکت کند اما در نهایت حدود 1000 نفر قبول شدند. بعد از اتمام مرحله اول که معمولاً مرحله آسانی است، نتایج آن اواخر اسفند اعلام شد. شرکت‌کنندگان برگزیده در مرحله دوم (اواسط اردیبهشت 1401 برگزار شد) با یکدیگر رقابت کردند که در نهایت 40 نفر از بین 1000 نفر در این مرحله قبول شدند.

40 نفر مرحله دوم به‌صورت متمرکز در دوره تابستانی در تهران دوره می‌بینند که همه آن‌ها مدال کشوری می‌گیرند. بدین ترتیب که در پایان دوره تابستانی که سال گذشته برگزار شد، آزمون گرفته شد و 8 نفر مدال طلا، 16 نفر نقره و 16 نفر نیز برنز کسب کردند که من با قبولی در مراحل اول و دوم، جزو 40 نفر راهیافته به دوره تابستانی بودم و در دوره تابستانی موفق به کسب مدال طلا شدم. البته طلاهای این دوره نیز رده‌بندی دارد که من طلای هفتم یا هشتم شدم و نتایج آن در مهر یا آبان 1401 مشخص شد.

8 نفری که مدال طلا در دوره تابستانی کسب کرده‌اند و بنده نیز یکی از آن‌ها بودم در بهمن‌ماه 1401 به دوره رفتیم و 4 نفر در آنجا عضو تیم ملی شدیم که من در بین 4 نفر، سوم شدم.

روزی که اعلام شد شما عضو تیم ایران در المپیاد جهانی علوم زمین هستید چه حسی به شما دست داد و چه انگیزه‌ای پیدا کردید؟

هر چند انتظار نداشتم اما خیلی خوشحال شدم. آخرین دوره‌ای که 8 نفره در بهمن‌ماه پارسال حضور داشتیم، من سوم شدم و عضو تیم 4 نفره قرار گرفتم اما وقتی نتایج اعلام شد، شوکه شدم و انتظار نداشتم اما طبیعتا با شنیدن این خبر، خوشحال شدم.

حضور یک ایرانی در بین سایر کشورهای جهان و رقابت با دانش‌آموزان کشورهای مختلف چه حسی به شما می‌دهد و از اینکه این مقام را به دست آوردید چه حسی داشتید؟

لحظات خیلی لذت‌بخشی بود. چون یک بخشی در المپیاد داشتیم که به‌صورت گروه بین‌المللی بود و هرچند المپیاد به‌صورت آنلاین بود اما من در بخش گروهی با دانش‌آموزان 5 کشور از جمله اوکراین و پرو همگروه شدم که با یکدیگر باید انگلیسی صحبت می‌کردیم و همه باهم یک کار گروهی مشترک انجام می‌دادیم که حس خیلی خوبی بود و از اینکه به عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران در المپیاد شرکت کردم، افتخار بزرگی برایم بود.

آیا شرکت در المپیادهای دیگر را ادامه می‌دهید؟ چه آینده‌ای برای خودتان در نظر دارید؟

امسال فارغ‌التحصیل شدم و دانش‌آموز نیستم اما اگر دانشجو شوم و شرایط مهیا شود، دوست دارم که باز هم در المپیادهای جهانی شرکت کنم. در مورد خودم نیز امسال کنکور داده‌ام و منتظر نتیجه نهایی آن هستم اما دوست دارم در رشته مهندسی مکانیک، تحصیل کنم.

آیا آماده‌شدن همزمان برای المپیاد و کنکور برای‌تان سخت نبود؟

کمی سخت بود و نیاز به تلاش بیشتر داشت. اکثر المپیادها به جز علوم زمین و جغرافیا سهمیه کنکور دارند و دارندگان مدال این المپیادها بدون شرکت در کنکور می‌توانند هر دانشگاهی که می‌خواهند قبول شوند اما المپیاد جغرافیا و علوم زمین، سهمیه خاصی ندارند.

شاید همین مساله باعث شد که برای المپیاد جهانی آنطور که باید تلاش نکردم و بیشتر انرژی خود را برای کنکور گذاشتم و به‌صورت مقطعی برای المپیاد وقت می‌گذاشتم اما اگر سهمیه کنکوری داشتم با خیال راحت برای المپیاد جهانی وقت گذاشته و بیشتر مطالعه می‌کردم.

دلیل اینکه المپاد علوم زمین سهمیه کنکور ندارد چیست؟

اصلی‌ترین دلیلش این است که علوم زمین، المپیاد جدید و نوپا است و چند سال است که راه‌اندازی شده و پیش از این حتی برگزیدگان المپیاد علوم زمین، امکان عضویت در بنیاد نخبگان را نیز نداشتند اما تا آنجایی که اطلاع دارم، امسال این مساله حل شده است. اگر خدا بخواهد سهمیه کنکور را هم اختصاص دهند، آن موقع بهتر می‌شود. هر چند ورود به دانشگاه برای رشته‌های زمین‌شناسی بدون کنکور، معقول نیست چون تا رتبه 10 هزار هم می‌تواند این رشته را به دانشگاه تهران قبول شود اما برای رشته‌های فیزیک و مکانیک نمی‌تواند. بنابراین اگر سهمیه طوری باشد که دارنده مدال المپیاد علوم زمین به‌صورت سهمیه در رشته‌های فیزیک و مکانیک هم قوبل شود، استقبال می‌کنیم. البته علوم زمین، المپیاد جدید است و روند اداری آن برای تخصیص سهمیه، طول می‌کشد.

از دوران مدرسه بگویید. آیا همیشه شاگرد اول یا ممتاز بودید؟

دوره دبستان را در مدرسه دولتی تحصیل کرده‌ام و همیشه شاگرد اول بودم. در دوران متوسطه اول و دوم که در مدرسه تیزهوشان بودم و وارد سمپاد شدم، رقابت بین دانش‌آموزان نزدیک‌تر بود اما همیشه جزو 10 نفر اول بودم.

از کودکی چه آینده‌ای برای خودتان متصور بودید؟ چه عواملی در کسب موفقیت شما موثر بودند؟

واقعیت را بگویم از دوران کودکی و مدرسه، فکر نمی‌کردم که روزی به این مقام برسم. هر چند وضعیت درسی‌ام خیلی خوب بود اما تا این حد فکر نمی‌کردم که در المپیاد جهانی مدال به دست بیاورم. بیشترین انگیزه در این مسیر را خودم برای خودم ایجاد کردم و انگیزه‌ام کسب موفقیت و ایجاد رزومه قوی برای خودم بود و وقتی به مرحله نهایی رسیدم این توانایی را در خودم دیدم که می‌توانم موفق شوم و به خودم گفتم که باید ادامه دهم. دبیر زمین‌شناسی، خانواده و محیط آموزشی نیز هر کدام به اندازه خود نقش موثری در این مسیر داشتند.

با توجه به کارنامه کنکور شما، فکر می‌کنید در رشته مورد علاقه‌تان یعنی مهندسی مکانیک قبول می‌شوید؟

رتبه منطقه‌ای من در رشته ریاضی 1500 شد که فکر می‌کنم می‌توانم در رشته مهندسی مکانیک دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی قبول شوم.

سخن پایانی؛

در کنکور سراسری، عدالت آموزشی برقرار نیست اما در المپیادها 100 برابر کنکور، برقرار نیست. مثلا؛ من در پایه یازدهم تحصیلی در مدرسه سمپاد با المپیاد علوم زمین آشنا شدم در حالی که استارت آن از پایه دهم آغاز می‌شود و متاسفانه المپیادها را به دانش‌آموزان مدارس دولتی معرفی نمی‌کنند. در المپیاد علوم زمین که جدید است هنوز مافیای چندانی تشکیل نشده اما در المپیادهایی مثل ریاضی و... مافیا تشکیل می‌شود به‌طوری که گاهی می‌بینید 20 نفر در تهران با یک استاد، کار کرده‌اند و در واقع عدالت آموزشی اصلا برقرار نیست و آن‌هایی که می‌خواهند در المپیاد قبول شوند باید با فلان استاد، کار کنند.