اختصاص تا ۱۶ میلیارد دلار برای واردات ۲۰ درصد از نیاز غذایی مردم

برنامه صف اول روز جمعه ۱۰ شهریور در ساعت ۱۹:۳۰ با موضوع امنیت غذایی با حضور سیدمجتبی خیام نکویی از شبکه خبر پخش شد.

سیدمجتبی خیام‌نکویی، معاون وزیر جهاد کشاورزی در این برنامه در رابطه با تاثیر جنگ اکراین و روسیه در امنیت غذایی جهانی، گفت: « بحث امنیت غذایی بعد از جنگ اوکراین و روسیه جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است. پیش از آن نیز این مسئله اهمیت آشکاری داشت اما به این جهت که کشورها قادر به خرید محصولات از سایر کشورها به سادگی بودند و تامین این نیاز به راحتی صورت می‌گرفت، این امر به عنوان یک مشکل و مسئله در دستور کار آن‌ها نبود. در ادامه این فرایند ما شاهد کاهش تولید و رشد چشمگیر قیمت این محصولات در سطح جهانی بودیم. »

امنیت غذایی مسئله درجه یک کشور

رئیس سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی به توجه ویژه به امنیت غذایی در سال گذشته اشاره کرد و بیان کرد: «امروز بحث امنیت غذایی روی میز تمام کشورها به عنوان رکنی اساسی قرار گرفته است. مقام معظم رهبری در تمام سال‌های گذشته به این موضوع تاکید ویژه داشتند، اما دستگاه‌های مربوط این امر را به درستی مورد بررسی قرار نداده بودند. در سال گذشته که رهبری در جلسه هیات دولت مسئله امنیت غذایی را درجه یک کشور دانستند، بسیاری از مقامات مسئول در رده‌های مختلف به این حوزه پرداختند.»

تعریف قدیمی و منسوخ امنیت غذایی به صرف تامین مواد غذایی

وی در رابطه با تعریف منسوخ‌شده‌ای از امنیت غذایی که مربوط به ۲۸ سال پیش است، بیان کرد: «مبنای تعریف گذشته به صرف تامین غذا است.تعریفی که از امنیت غذایی دو الی سه دهه پیش مطرح بود، به صرف تامین غذا برای مردم کشور محدود بود. به این معنا که واردات محصول یا تولید ملی است و اینکه تامین محصولات مطابق با نیاز جامعه انجام شده و کشور به امنیت غذایی دست پیدا کرده است. در صورتی که امروزه این تعریف مورد قبول نیست.»

چهار مولفه بررسی امنیت غذایی در جهان امروز

خیام نکویی چهار مولفه برای بررسی امنیت غذایی در تعریف روز ارائه کرد و گفت: «در تعریف کنونی امنیت غذایی حداقل ۴ مولفه مورد بررسی قرار می‌گیرد. بحث اول بحث فراهمی است. همین امر که توانایی تولید یا خرید و واردات غذا را داشته باشند در این بخش مورد بررسی قرار می‌گیرد. مسئله دوم دسترسی است. اگر مردم از لحاظ توانمندی اقتصادی توانایی خرید محصولات را ندشته باشند که بتوانند، برای زندگی فعال نیاز مغذی خود را تامین کنند، ما به امنیت غذایی دسترسی پیدا نکرده‌ایم. موضوع سوم مورد بررسی، بحث سلامت است. اینکه کشوری محصول و غذا را تولید و یا حتی وارد می‌کند باید بتواند از سلامت کافی برای مصرف برخوردار باشد. مولفه چهارم نیز پایداری است. یعنی اگر ما بخواهیم به یک امنیت غذایی پایدار برسیم نباید شرایط به گونه‌ای باشد که یک سال نیاز را تامین کنیم و سال آینده دچار مشکل شویم.»

تامین امنیت غذایی پس از پیروزی انقلاب اسلامی

معاون وزیر جهاد کشاورزی همچنین در این برنامه وضعیت ایران در ۴۴ سال گذشته در امنیت غذایی را برسی کرد و بیان کرد: « در ابتدای پیروزی انقلاب ما ۳۶ میلیون نفر جمعیت داشتیم، در آن زمان ۲۵ میلیون تن ذخیره غذایی وجود داشت. در این ۴۴ سال که از انقلاب ما گذشته، تولید بخش کشاورزی ما پنج برابر شده است. امروز ۱۲۵ میلیون تن تولید بخش کشاورزی ما است. این میزان در حقیقت حدود ۴۰ درصد در طول این مدت ناشی از افزایش سطح زیر کشت بوده است. اما بیش از ۶۰ درصد رسوخ دانش و فناوری بوده است.»

وی ادامه داد:« بنابراین در شرایط موجود ما حدود ۸۰ درصد از نیاز مردم را تامین می‌کنیم. برای تامین ۲۰ درصد باقی مانده بنا به توان دولت‌ها بین ۱۰ الی ۱۶ میلیارد دلار از ارز کشور را اختصاص می‌دهیم.»