مهارت‌آموزی دانش‌آموزان در مدارس تابستانه دانشگاه‌ها

بیش از یک دهه است که مدارس تابستانه در مراکز علمی کشور برگزار می‌شود. این مدارس فرصتی هستند تا دانش‌آموزان بتوانند مهارت‌آموزی را فرا بگیرند. مدرسه تابستانه، شکلی از آموزش ارائه‌شده توسط دانشگاه‌هاست که در طول تعطیلات تابستان برگزار می‌شود و دانش‌آموزان در کلاس‌های فشرده مرتبط با موضوع انتخابی خود حضور می‌یابند و می‌توانند در کلاس‌های فوق برنامه‌ای که برای تقویت مهارت‌های اجتماعی طراحی شده‌اند، شرکت کنند. دوره‌های متنوع در یک مدرسه تابستانه، غالبا با هدف کمک به دانش‌آموز و دانشجو در موضوعات شناخته‌شده یا کشف علایق جدید ارائه می‌شوند.

مدرسه تابستانه می‌تواند تجربه بی‌نظیری از تفریح و سرگرمی برای دانش‌آموزان خلق کند. فعالیت‌های کلاسی خلاقانه، فرصت ایده‌آلی برای اجتماعی‌ترشدن آن‌ها به‌شمار می‌رود زیرا فرصت تعامل با دانش‌آموزانی با ذهن‌های درخشان را‌ فراهم می‌‌کند. در همین راستا امسال نیز مراکز مختلف علمی و پژوهشی نسبت به برگزاری مدرسه‌های تابستانه اقدام کرده‌اند که این دوره‌ها تا پایان فصل تابستان برگزار می‌شود.

تدوین طرح ملی مدارس تابستانه مهارت

نکته‌ای که در برگزاری مدارس تابستانه امسال مورد توجه قرار دارد این است که امسال تمرکز بر مهارت‌آموزی و اشتغال‌زایی دانش‌آموزان و دانشجویان است و در این راستا تفاهم‌نامه‌ای نیز تحت عنوان «راه‌اندازی مدرسه تابستانه» میان سازمان فنی و حرفه‌ای و شبکه آموزش امضا‌ شد. از طرفی طرح ملی مدارس تابستانه نیز در خرداد امسال کلید خورد. غلامحسین حسینی‌نیا، معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و رئیس سازمان آموزش فنی‌و‌حرفه‌ای کشور درخصوص تدوین طرح ملّی مدارس تابستانه مهارت گفت: این طرح ملّی با همکاری و مشارکت سازمان آموزش فنی‌و‌حرفه‌ای کشور، وزارت آموزش و پرورش و کمیته امداد امام خمینی نهایی شد. با اجرای این طرح دانش‌آموزان می‌توانند در طول سال‌های تحصیلی در اوقات فراغت تابستان با گذراندن دوره‌های مهارت‌آموزی در ۱ تا ۳ دوره تابستانه به صورت پیوسته صاحب یک مهارت تخصصی قبل از ورود به دانشگاه و خدمت مقدس سربازی شوند.

سیدصولت مرتضوی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز درخصوص اجرای «طرح تابستانه مهارت» گفت: این طرح با کمک سازمان آموزش فنی‌وحرفه‌ای، کمیته امداد امام خمینی(ره) و وزارت آموزش و پرورش انجام می‌شود. لازمه پیشرفت هر کشوری، آموزش‌های کاربردی و فنی‌و‌حرفه‌ای است و خوشبختانه سازمان آموزش فنی‌و‌حرفه‌ای کشور، تلاش‌های مضاعفی انجام داده تا ریل آموزشی را تغییر دهد و وزارت آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها نیز این شیوه را پیشه کرده‌اند و با قدرت این کار را ادامه می‌دهند.

آغاز به‌کار مدرسه تلویزیونی «مهارت»

علی عبدالعالی، مدیر شبکه آموزش سیما نیز از آغاز به‌کار مدرسه تلویزیونی «مهارت» از ابتدای تابستان خبر داد و گفت: تا پایان تابستان هر روز یک سریال ۹۰ دقیقه‌ای برای نوجوانان و دو قسمت برنامه عروسکی ۴۵ دقیقه‌ای برای رده‌های سنی پایین‌تر (دبستان ۱ و دبستان ۲) به‌منظور مهارت‌افزایی پخش می‌شود.

عبدالعالی خاطرنشان کرد: مدرسه تابستانه شامل دو بخش خواهد بود. بخش مربوط به نوجوانان، مبتنی بر یک موقعیت کمدی که در آن نوجوانان در یک شبکه تلویزیونی به تولید محتوا و مهارت‌آموزی برای نسل خود خواهند پرداخت. استفاده از ظرفیت طنز و ژانر نمایش کمدی در این بخش از مدرسه تابستانه از اولویت‌های برنامه‌سازی درنظر گرفته شده است. محتوای آموزشی مدرسه تابستانه کاملا مهارت‌محور هستند و به مهارت‌های نرم و سخت می‌پردازد. محتوای ویژه مهارت‌های نرم در بخش‌های عروسکی و نمایشی به‌روی آنتن خواهد رفت و تعدادی از مهارت‌های سخت هم که مورد نیاز دانش‌آموزان است در برنامه تابستانه به آن پرداخته می‌شود.

مدیر شبکه آموزش همچنین اعلام کرد: ۳۰ مهارت مختلف و کاربردی با کارایی‌های مهم زندگی در برنامه‌های تابستانه مدرسه تلویزیونی ایران آموزش داده می‌شود. اتفاق شگرف و مهم در این برنامه، همراهی و تعامل با مخاطبان و شرکت در آزمون‌های مربوطه است و همراهان این برنامه می‌توانند از مدرک رسمی و معتبر بهره‌مند شوند.

هفتمین مدرسه تابستانه یادگیری الکترونیکی

توسعه آموزش مجازی و یادگیری الکترونیکی از مقوله‌هایی است که در سال‌های اخیر با گسترش و تاثیرگذاری روز‌افزون بر فرایندهای تدریس و یادگیری مورد توجه قرار گرفته است و پاندمی کوید ۱۹ در ابتدای سال ۲۰۲۰ پدیده‌ای بود که بر همه ابعاد زندگی اجتماعی و اقتصادی و علمی‌ تاثیر گذاشت و آموزش نیز از این مساله بی‌تاثیر نبود. از این رو اشتراک‌گذاری دانش و تجربه‌های موجود در گروه‌های مختلف علمی می‌تواند در مدیریت آموزش موثر باشد. دانشکده مجازی و قطب علمی آموزش الکترونیکی در سال ۱۳۹۶ برای اولین بار در کشور اقدام به برگزاری اولین مدرسه تابستانه یادگیری الکترونیکی به شیوه حضوری کرد. از سال ۱۳۹۹ تا‌کنون این مدرسه به صورت الکترونیکی برگزار می‌شود و امسال هفتمین دوره مدرسه تابستانه نیز به شیوه مجازی ارائه خواهد شد. هفتمین دوره در داتشکاه علوم پزشکی شیراز در روزهای ۴ تا ۱۲ شهریور برگزار می‌شود و مهلت ثبت‌نام در این دوره تا ۲۰ مرداد ادامه دارد.

مدرسه تابستانه هوش مصنوعی

پژوهشگاه‌ها نیز از مراکز علمی هستند که اقدام به برگزاری مدارس تابستانه می‌کنند. پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران(ایرانداک) یکی از پژوهشگاه‌هایی است که سومین مدرسه فصلی خود را با عنوان «مدرسه تابستانه هوش مصنوعی»‌ با مشارکت استادان بین‌المللی برگزار کرده است. برخی سرفصل‌های آموزشی این دوره عبارت بودند از: تاریخچه هوش مصنوعی، مبانی یادگیری ماشین، مبانی یادگیری عمیق، کاربردهای پردازش زبان طبیعی، پردازش‌های پایه در پردازش زبان طبیعی، حل مساله‌ای واقعی در پردازش زبان طبیعی، مبانی پردازش تصویر، شبکه‌های عصبی پیچشی و کاربرد آن در پردازش تصویر، تفکر طراحی: ایده‌هایی نوآورانه برای حل مساله.

مدرسه تابستانه مهارت در دانشگاه تهران

دانشگاه تهران یکی از پیشروترین مراکز در اجرای مدارس تابستانه است که امسال نیز تمرکز خود را بر مهارت‌آموزی دانش‌آموزان از طریق برگزاری این مدارس قرار داده است. فرشته امین، مدیر واحد مهارت‌آموزی و اشتغال دانشگاه تهران از برگزاری مدرسه تابستانه دانش‌آموزان در این دانشگاه خبر داد و به پانا گفت: «تابستان بهترین فرصت است که دانش‌آموزان متوسطه بتوانند با فضای دانشگاه آشنا شوند. از این رو در همه دانشگاه‌ها از جمله دانشگاه تهران، مدرسه تابستانه برگزار می‌شود و مهم‌ترین گروه هدف در این مدارس تابستانه هم دانش‌آموزان هستند تا علاوه بر آشنایی با محیط‌ دانشگاه، آموزش‌های مهارتی نیز ببینند.»

مدیر واحد مهارت‌آموزی و اشتغال دانشگاه تهران با بیان اینکه دانشگاه تهران نماد آموزش عالی کشور است، خاطرنشان کرد: «در مدرسه تابستانه بسته‌های مهارتی برای دانش‌آموزان طراحی شده که از ابتدای تابستان جاری به دانش‌آموزان ارائه می‌شود. در این بسته‌ها مهارت‌آفرینی، آشنایی با رشته‌های دانشگاهی و... در نظر گرفته شده که ‌به دانش‌آموزان ارائه می‌شود. مدرسه تابستانه با موضوعات مختلف در ایام تابستان در دانشگاه تهران برگزار می‌شود که دانش‌آموزان با توجه به علایق خود می‌توانند در این دوره‌ها شرکت کنند و از خدمات بهره‌مند شوند.»

مدرسه تابستانه دانشگاه شریف

این مدرسه شامل مجموعه برنامه‌هایی متشکل از کارگاه‌ها و دوره‌های علمی و صنعتی، حلقه‌ها و سمینار‌ها است که با هدف آموزش و نشر علم جدید و باکیفیت در حوزه‌های تخصصی و عمومی برگزار می‌شود. همچنین در کنار این کارگاه‌ها برنامه‌های فرهنگی، تفریحی، رویدادها و مسابقات خواهند بود که دانشجویان و دانش‌آموزان تجربه‌ای غنی‌تر و به‌یادماندنی از این برنامه‌ها داشته باشند.

مدرسه تابستانه دانشگاه علم و صنعت

مدرسه تابستانه بین‌المللی دانشگاه علم و صنعت ایران، از تاریخ ۴ تا ۱۳ شهریور‌ ۱۴۰۲ در رشته‌های مهندسی مکانیک و مهندسی عمران در قالب ۱۲ دوره برگزار می‌شود و آخرین مهلت ثبت‌نام در مدرسه تابستانه بین‌المللی دانشگاه، ۲۴ مرداد ۱۴۰۲ است.

مدرسه تابستانه دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی

سازمان جهاد دانشگاهی خواجه نصیر‌الدین طوسی در تابستان امسال اقدام به برگزاری دوره‌های متنوعی کرده است که می‌توان به دوره آموزش فتوشاپ، دوره آموزشی آشنایی با کامپیوتر، دوره نقاشی با مداد سیاه، دوره آموزش ریاضیات در مقاطع (ابتدایی، راهنمایی، دبیرستان)، دوره آموزش دروس هندسه، آمار و احتمال، گسسته (ویژه کنکوری‌ها)، دوره آموزش فیزیک (مقطع دبیرستان) و دوره آموزش مبانی شبکه‌های کامپیوتری اشاره کرد.

مدرسه تابستانه دانشگاه شهید‌بهشتی

دانشگاه شهید بهشتی (که در آخرین رده‌بندی آمار و نتایج نظام رتبه‌بندی جهانی QS در سال ۲۰۱۹، در جمع برترین دانشگاه‌های دنیا حضور دارد) مدرسه تابستانه شهید‌بهشتی (Shahid Beheshti Summer School) یکی از کاربردی‌ترین برنامه‌های علمی، مهارتی را با هدف توانمندسازی افراد جهت ورود به بازار کار، راه را برای کارآفرینی و ایجاد کسب و کارهای جدید برگزار می‌کند. تقویت مهارت‌های علمی و تخصصی مورد نیاز صنعت و کسب و کار در افراد، ایجاد و توسعه مهارت‌های کارآفرینی و تربیت کارآفرینان جوان، ترویج فرهنگ کار تیمی و افزایش روحیه کار جمعی، استفاده بهینه از پتانسیل‌های علمی و اجرایی دانشگاه، استفاده بهینه از اوقات فراغت جهت کسب دانش و مهارت در تمامی زمینه‌های تحصیلی شغلی و زندگی و درک عمیق رشته‌های تحصیلی و بازار کسب و کار هر رشته برای افراد قبل از ورود به دانشگاه از جمله اهداف برگزاری این دوره‌هاست.

مخاطبان این دوره‌ها، نوجوانان با میانگین سنی ۱۲ تا ۱۸ سال شامل همه دانش‌آموزان و جوانان با میانگین سنی ۱۸ تا ۲۸ سال هستند.

مدرسه تابستانه نجوم در دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

انجمن علمی دانشجویی نجوم دانشگاه تربیت‌ دبیر شهید‌رجایی نیز دوره‌های‌ مدرسه‌ تابستانه «نجوم» را برگزار می‌کند. این دوره از ۱۹ مرداد تا ۲۳ شهریور ماه ساعت ۱۹ تا ۲۰:۳۰ با تدریس حنانه امین‌پور - کارشناس و مدرس نجوم و کیهان‌شناسی، به‌صورت مجازی برگزار می‌شود. «منظومه خورشیدی و فراخورشیدی»، «ستارگان از تولد تا مرگ»، «تشکیل و ساختار کهکشان‌ها»، «سیاهچاله‌ها»، «ماده و انرژی تاریک» و «کمی بعد از آغاز» از جمله موضوعات و سرفصل‌هایی است که در این دوره تابستانه نجوم ارائه خواهد شد.