معرفی نامزدهای انجمن نویسندگان کودک و نوجوان برای جایزه آسترید لیندگرن (آلما)

عباس جهانگیریان؛ طی نزدیک به نیم قرن فعالیت در عرصه‌ ادبیات، پژوهش، تئاتر و سینما برای کودکان، نوجوانان و بزرگسالان آثاری خلق کرده که مورد استقبال مخاطبانش قرار گرفته است. با وجود تنوع سبک و قالب، روح آثار او یگانه است. توجه به تاریخ و فرهنگ و ادبیات غنی ایران، محیط زیست، جنگل‌ها و جانوارن در خطر، صلح جهانی، عشق و اندوه و مسائل نوجوانان و کودکان و نوجوانان فرودست از دغدغه‌های مشترک تألیفات و ساخته‌های او است. فیلم‌های سینمایی و تلویزیونی متعددی بر اساس آثار او ساخته شده‌ و داستان‌هایش منبع اقتباس چندین فیلمنامه‌ و نمایشنامه‌ بوده‌است.

کتاب‌های جهانگیریان جوایز مهم و متعددی در داخل و خارج از ایران کسب کرده یا برای آن نامزد بوده است، از جمله دیپلم افتخار IBBY(۲۰۲۰) مسکو، کتاب سال ایران، کتاب سال کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، شورای کتاب کودک و جشنواره‌ی رشد، لوح تقدیر شورای عالی ترویج فرهنگ صلح برای کودکان و لاک‌پشت نقره‌ای بوده است.

فیلم‌های اقتباس‌شده از آثار وی نیز برنده‌ جوایز سینمایی و تئاتری متعددی شده‌اند. آثار وی به زبان‌های عربی، انگلیسی، ترکی، قزاقی و ارمنی ترجمه و منتشر شده است. همچنین، پایان‌نامه‌ها و مقالات دانشگاهی پرشماری در نقد و بررسی کتاب‌های او نوشته‌ شده‌ است.

علاوه بر این‌ همه، او در فعالیت‌های صنفی و نهادسازی برای ادبیات و هنر کودک و نوجوان نقشی مؤثر داشته است. همچنین او بیش از بیست سال است که با تدریس در مؤسسات آموزشی به تربیت شاگردان بسیاری پرداخته و به پیش‌برد پژوهش در حوزه‌های ادبیات داستانی و نمایشی و سینمایی کودک و نوجوان کمک کرده است.

فرمهر منجزی؛ بیش از سی سال سابقه‌ فعالیت مستمر در حوزه‌ ترویج کتابخوانی، تألیف، ترجمه و ویرایش برای کودکان و نوجوانان دارد. ترجمه‌ بیش از ١۵٠ کتاب و تألیف تعداد زیادی مقاله برای فرهنگ‌نامه‌ کودکان و نوجوانان و نیز مجلات تخصصی، ویرایش متون پرشماری در حوزه‌ مطالعات ادبیات کودک و نوجوان از جمله‌ کارهای اوست. وی برنده‌ی جوایز متعددی در حوزه‌ ترویج کتابخوانی و نیز ترجمه است؛ که می‌توان به جوایز شورای کتاب کودک، جشنواره‌ رشد، کتابخانه‌ ملی، جشنواره‌ محیط زیست سپیدار و هم‌چنین جوایز و تقدیرهای مراکز ترویج کتابخوانی اشاره کرد.

در تمام این سال‌ها او در کنار آموختن شیوه‌های جدید ترویج کتابخوانی و شرکت داوطلبانه در دوره‌های داخلی و خارجی، تلاش کرده تا این آموزه‌ها را برای سهولت دسترسی کودکان و نوجوانان ایرانی به کتاب خوب، حتی در دورترین مناطق روستایی به کار گیرد.

طرح «کتاب در گردش» که به کوشش او راه‌اندازی شده است، تلاش دارد بسته‌های کتاب را به همراه راهنمای معلمان و مربیان به روستاهای دور و کم جمعیت برساند. او سال‌هاست همراه با همکاران خود در «کانون توسعه‌ی فرهنگی کودکان» که فعالیتی مردم‌نهاد و داوطلبانه است، به مناطق محروم سفر می‌کند و با برگزاری کارگاه‌های مختلف آشنایی با کتاب، خوانش خلاق، شیوه‌های انتخاب کتاب و... برای کودکان، نوجوانان و مربیان می‌کوشد تا از این طریق سطح عدالت آموزشی و فرهنگی را بهبود ببخشد.

داوری جشنواره‌های متعدد، فعالیت‌های صنفی برای نویسندگان و مترجمان، راه‌اندازی دوره‌های آنلاین آشنایی با کتاب و شیوه‌های ترویج کتابخوانی برای معلمان و مربیان مناطق محروم در دوران کرونا، از دیگر فعالیت‌های او بوده است.

شایان ذکر است که، آلما دومین جایزه‌ بزرگ ادبیات جهان است که از سال ۲۰۰۲ از سوی دولت سوئد برای بزرگداشت «آسترید لیندگرن» نویسنده شهیر این کشور بنیان نهاده‌ شد.

این جایزه به اشخاص یا سازمان‌هایی اهدا می‌شود که نقش برجسته‌ای در خلق ادبیات کودک و نوجوان یا ترویج آن داشته باشند. در هر سال بیش از دویست و پنجاه فرد یا نهاد از سراسر جهان برای این جایزه نامزد می‌شوند.

انجمن نویسندگان، شورای کتاب کودک، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و مؤسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان، چهار نهاد ایرانی هستند که می‌توانند برای این جایزه نامزدهایی را معرفی کنند. نامزدی در این جایزه نه تنها می‌تواند توجه جهانی را به نویسنده و ترویج‌گر معرفی شده جلب کند، بلکه در مطرح شدن ادبیات و فعالیت‌های فرهنگی کشور در سطح جهانی نیز نقش به‌سزایی دارد.

دانش آموز خبرنگار: امیرعرشیا آقایی