مدیر آموزش و پرورش کاشمر در گفت و گو با پانا:
هدایت تحصیلی مهمترین مسئله دوره نوجوانی است
یکی از نقاط ضعف‌های هدایت تحصیلی، شناخت پایین خانواده‌ها از هنرستان هاست/کار مبتنی بر دانش و مهارت و تولید دانش‌بنیان از دل هنرستان بیرون می‌آید
کاشمر (پانا) - مدیر آموزش و پرورش شهرستان کاشمر گفت مسئله هدایت تحصیلی و انتخاب رشته دوره دوم متوسطه از مهمترین مسائل دوره نوجوانی است.
سعید تاج‌محمدی با انتقاد از رویکرد برخی از خانواده ها نسبت به انتخاب رشته فرزندانشان اظهار کرد: «معمولاً والدین نسبت به موضوع انتخاب رشته فرزندشان سه رویکرد را اتخاذ می کنند. عده ای اساساً برایشان اهمیتی ندارد و دانش آموز را با خودش تنها می گذارند تا خودش انتخاب رشته کند و گاهی حتی خبردار نمی شوند که فرزندشان چگونه از پایه نهم به دهم رفت. عده ای نظرات خود را به دانش آموز گوشزد می کنند و به نوعی او را مجبور به انتخاب رشته دلخواه والدین می کنند. عده ای هم کنار فرزندشان سعی می کنند او را در انتخاب رشته بهتر کمک کنند و دانش آموز را به مشاوره های بهتر مجهز کنند که بهترین حالت همین حالت سوم است و در کل باید گفت بی تفاوتی و اجبار اصلاً در این راه درست نیست و هدایت و نظارت و مشاوره درست باید صورت گیرد.»
وی در ادامه با مهم و حساس دانستن امر هدایت تحصیلی گفت: «مسئله هدایت تحصیلی و انتخاب رشته دوره دوم متوسطه از مهم ترین مسائل دوره نوجوانی فرزندان ماست. تصمیم مهمی که می تواند بسیاری از شئون زندگی آینده دانش آموزانمان را تحت تاثیر قرار دهد. معمولاً وقتی دانش آموز به کلاس نهم می رسد، فرم هایی را تحت عنوان رغبت سنجی پر می کند و نمرات درسی هم به کمک می آید و یک نسخه نهایی تحت عنوان هدایت تحصیلی صادر می شود و مشخص می کند که دانش آموز در پایه دهم می تواند در چه رشته هایی ادامه تحصیل دهد.»
همچنین تاج‌محمدی تاکید کرد: «هدایت تحصیلی وقتی درست رقم می خورد که چند عنصر در آن به خوبی تبیین شود. اول اینکه دانش آموز در کدام زمینه ها استعداد بهتری دارد. سپس اینکه به چه رشته هایی علاقه مند است. علاقه وقتی معنا پیدا می کند که شناخت درستی وجود داشته باشد. به عنوان مثال خیلی از دانش آموزان از جزئیات رشته پزشکی اطلاعی ندارند. کتاب های قطور پزشکی و محاسبات فیزیک و شیمی و زیست و حضور در آزمایشگاه و دیدن خون و جراحت و ... یا مثلاً در رشته حقوق، خواندن متون عربی و متن های سنگین حقوقی از بدیهیات این رشته هاست. حالا اگر دانش آموز این جزئیات را مطلع بود می تواند علاقه درستی پیدا کند.»
وی در ادامه افزود: «نکته مهم دیگر در هدایت تحصیلی ویژگی های شخصیتی دانش آموز و نظر مشاور خبره در این زمینه است. توجه به نمرات و سابقه تحصیلی دانش آموز هم مهم است. وقتی دانش آموزی در چند سال نمرات فیزیک و شیمی و ریاضی و زیست پایینی دارد، می شود پیش بینی کرد در رشته تجربی و ریاضی آینده خوبی نداشته باشد.»
مدیر آموزش و پرورش کاشمر بازدید از هنرستان ها را به خانواده ها توصیه کرد و گفت: «یکی از نقاط ضعف فرایند هدایت تحصیلی، شناخت پایین خانواده ها و دانش آموزان از هنرستان ها است؛ رشته های بسیار خوب و جدیدی در هنرستان های ما فعال است که با علایق و استعداد دانش آموزان مطابقت بیشتری از رشته های نظری دارد، اما به دلیل نگاه نادرست جامعه به هنرستان، مورد توجه قرار نمی گیرد؛ حتی گاهی اوقات دانش آموز نخبه ما با معدل ۲۰ هم بهتر است به هنرستان برود و در رشته های فنی و حرفه ای و کاردانش ادامه تحصیل دهد. به همین دلایل به خانواده ها توصیه می کنم حتماً قبل از انتخاب رشته فرزندشان از هنرستان های شهرستان تحقیق و بازدید داشته باشند.»
همچنین وی با نادرست دانستن نگاهی که افراد در سالیان گذشته به هنرستان‌ها داشته‌اند تصریح کرد: «در سالیان سال نگاه به هنرستان ها نگاه پرورش نیروی کار بوده، اما معتقدم هنرستان باید محل نخبه پروری باشد. ما قرار نیست در هنرستان ها نیروی کار ارزان برای شرکت ها و کارخانجات آماده کنیم، بلکه قرار است تکنسین های باسواد و مدیران و مهندسان متخصص را برای کمک به بهره وری و رشد تولید کشور پرورش دهیم. فرهنگ کار از ارزش بالایی در فرهنگ دینی ما برخوردار است. کار مبتنی بر دانش و مهارت و تولید دانش بنیان از دل هنرستان بیرون می آید و به همین دلیل هنرستان مسیری است که هم مهارت آموزی را به همراه دارد و هم امکان ادامه تحصیل تا مقاطع بالا را فراهم می‌کند.»
تاج‌محمدی عنوان کرد: «در سالی که گذشت با نگاه ویژه دولت به هنرستان ها چیزی حدود ۳ میلیارد تومان تجهیزات به هنرستان های کاشمر تزریق شد که بی سابقه بود. همچنین ۳۹۰ هنرآموز در هنرستان های فنی و حرفه ای و ۵۸۰ هنرآموز در هنرستان های کاردانش تحصیل کردند که تعداد قابل توجهی از این دانش آموزان بعد از دو یا سه سال تحصیل و در حین تحصیل در هنرستان ها، دارای شغل و درآمد مستقل شدند که گاهی از درآمد مشاغل آکادمیک به مراتب بالاتر است.»
وی اضافه کرد: «در رشته های نظری نیز در علوم انسانی ۴۹۰ نفر، در تجربی ۵۵۰ نفر و در ریاضی ۱۶۰ نفر دانش آموز داریم که برای کنکور و رفتن به دانشگاه رقابت می کنند که بنده به شخصه معتقدم دانش آموز ما باید ابتدا برای عشق به علم آموزی و رشد علمی و اندیشه ای وارد هر رشته ای شوند و شغل به تبع آن خواهد آمد. اینکه ما اول انتخاب کنیم که چه شغلی در آینده می خواهیم و سپس رشته را بر این اساس تنظیم کنیم، جامعه ما را از عظمت علمی و تمدنی خود در بلندمدت به مرور دور خواهد کرد. حتی بزرگترین دانشمندان و حکیمان تاریخ فرهنگی و تمدنی ما شغل ثابتی نداشته اند و نمی توان برایشان شغلی متصور شد. آنها عاشق تحصیل علم بودند و درآمد و ثروت به تبع آن برایشان حاصل می شد.»
وی همچنین افزود: «نسل جدید متاسفانه از این فضای تمدنی و فضیلت محور و از اصالت علم فاصله گرفته و به سمت اصالت شغل حرکت می کند؛ آن هم وقتی ناپسند می شود که شغل به معنای تولید پول معنا می شود نه تولید خدمت؛ تولید ثروت امر ارزشمندی است، اما کسب ثروت باید نتیجه تولید علم و خدمت و مهارت باشد، نه بر عکس.»
تاج‌محمدی با مهم دانستن نقش والدین گفت: «گاهی فرزند من که می تواند یک معلم یا نویسنده یا گرافیست یا معمار برجسته شود به اصرار من به رشته تجربی می رود که پزشک شود و آرزوهای من پدر و مادر را برآورده کند. می رود و شکست می خورد. یا پزشک نمی شود و سرخورده می شود، یا پزشکی می شود که علاقه ای به شغلش ندارد و عنصر مفیدی برای جامعه نخواهد بود و فقط پدر و مادرش را راضی کرده است ؛ نقش والدین در این زمینه فقط باید نقش تسهیلگری باشد. فرزندمان را با رشته های مختلف آشنا کنیم. او را با مشاوران خوب مرتبط کنیم و زمینه صحبت با صاحبان مشاغل مختلف را برایش فراهم کنیم. در صورت امکان با اساتید دانشگاه مشورت کنیم.»
وی در ادامه افزود: «ما باید دانش آموزمان را مطمئن کنیم که برای ما موفقیت علمی و زندگی سالم و شیرین او مهم است، نه صرفاً عنوان شغل او در آینده و این را هم توجه کنیم که تحصیل آکادمیک قرار نیست همه نیازهای آینده ما را تامین کند. یعنی اگر ما عاشق هنر یا عاشق کار فنی یا عاشق نویسندگی هستیم، حتماً نباید تحصیلمان را به رشته های متناظر این موارد منوط کنیم. دنیای فعلی و دنیای آینده دنیای تنوع و تکثّر است. شما می توانید در حالی که در مدرسه و دانشگاه در علوم انسانی فعالیت می کنید، در فضاهای دیگری هنر را به صورت تخصصی کار کنید یا می توانید هنرآموز هنرستان باشید اما با ایجاد سابقه تحصیلی در هر رشته ای که مایلید در کنکور شرکت کنید، بنابراین این را هم بدانیم که همه آینده و زندگی را به هدایت تحصیلی گره نزنیم که اضطراب و دل نگرانی بیش از حد برای خودمان ایجاد نکنیم.»
وی در ادامه خطاب به والدین گفت: «والدین گرامی! یادمان باشد فرزندان ما وسیله برآورده کردن آرزوهای بر باد رفته ما نیستند، بلکه انسان های مستقلی هستند در دوره ای متفاوت؛ امام علی (ع) می فرمایند: فرزندانتان را به انجام آداب خودتان وا ندارید؛ زیرا آنان برای زمانی، غیر از زمان شما آفریده شده اند. از همه خانواده هایی که فرزند کلاس نهمی دارند خواهش می کنم ابتدا مسئله هدایت تحصیلی را جدی بگیرند و سپس برای این امر مهم وقت بگذارند.»
تاج‌محمدی همچنین از اضافه شدن رشته معارف اسلامی و احتمال اضافه شدن هنرستان صدا و سیما در کاشمر خبر داد و گفت: «برای سال آینده انشاالله رشته معارف اسلامی برای اولین بار به جمع رشته های نظری ما در متوسطه دوم اضافه خواهد شد. به احتمال زیاد هنرستان صدا و سیما برای اولین بار بعد از تهران در کاشمر کار خودش را با چند رشته آغاز خواهد کرد. چندین رشته جدید مثل مکاترونیک، تعمیر موبایل و... به هنرستان های ما اضافه خواهد شد. در رشته ریاضی و فیزیک توجه ویژه ای به دانش آموزان خواهیم داشت. چون متاسفانه رغبت دانش آموزان به این رشته کم شده و نیاز کشور در آینده به این رشته بسیار ضروری خواهد بود. همین جا اشاره می کنم که اگر در هدایت تحصیلی دانش آموزمان نیاز آینده جامعه و انقلاب و کشورمان را هم بسنجیم کار بسیار ارزشمندی کرده ایم و این امر تحصیلی را به یک عمل صالح دینی و ارزشی ارتقا داده ایم.»
وی خاطرنشان کرد: «با تبدیل شدن دانشکده پرستاری کاشمر به دانشکده علوم پزشکی که اتفاقی بسیار خوشایند است، رشته های مهمی به مجموعه دانشگاهی کاشمر افزوده شده که دانش آموزان تجربی راحت تر بتوانند در شهر خودشان ادامه تحصیل دهند. با کارخانجات و صنایع و تولیدی های بزرگ شهرستان مذاکراتی داشتیم و نیازهایشان را احصا کردیم تا رشته هایی به هنرستان ها اضافه کنیم که نیاز شهرستان را هم تامین کند.»
مدیر آموزش و پرورش در پایان با ابراز امیدواری درباره مسئله مهم هدایت تحصیلی گفت: «رشته علوم انسانی با توجه به رویکرد رو به جلوی دانشگاه فرهنگیان از مقبولیت بالایی بین دانش آموزان برخوردار است. رشته هایی که می توانند کنکور هنر بدهند هم بدلیل وجود رقیب کمتر امکان ادامه تحصیل و موفقیت بالایی دارند، در پایان هم امیدوارم مسئله مهم هدایت تحصیلی متوسطه با همت و دقت خانواده ها، معلمان و مشاوران و از همه مهمتر دانش آموزان عزیزمان باعث ثمراث و برکات برای فردای کشورمان شود.»
ارسال دیدگاه