عید قربان؛ نوروزِ بندگی

این مفهوم دیالوگ هایی بود که بازیگر نقش حضرت یوسف بر زبان آورد آن هم بعد از این که سال های فراق پرشمار شده بود. یوسف به حقیقت ماجرا رسیده بود. در دل، دو دلدار نباید باشد. حتی اگر پیامبر باشی هم باید از محبوبت بگذری در راه محبوبِ معبود. در راه حضرت خداوند که بر عشق غیور است. یعقوب هم وقتی از یوسف خود گذشت، عطر پیراهن یوسف از مصر راهی کنعان شد. فلسفه قربانی نیز همین است. ابراهیم، آن پیامبر الوالعظم خدا هم باید از اسماعیل خود بگذرد. از آرزوی خود بگذرد تا به مقام امامت برسد که خداوند برایش تقدیر و تحریر فرموده است. مرحوم آیت ا... صفائی حائری، به این ماجرا در صفحه ۲۲ کتاب حقیقتِ حج، نگاهی معرفت آموز دارد به این بیان که؛ "اگر بخواهى به آرزوها پا بدهى و نرمى کنى، تو را مى ‏برند. و این است که باید قربانى کنى. باید این آرزوها را قطع و رمى کنى. آرزوى ابراهیم داشتن پسر است و به ابراهیم امر مى‏ شود که آن را بکش!! " قصه، ضرورت دل بریدن است. " اینجاست که باید در این‏ سرزمین آگاهىِ بر حریم ‏ها و حدودها، آماده شد و سنگ و مهمات جمع کرد و مهیا شد تا آرزوها را رجم و رمى کرد. " از خود و آرزوهای خود گذشتن و خالص شدن برای خدا را می توان فلسفه حج دانست. افراد هم درست به اندازه ای حاجی می شوند که در جان شاهد شکل گیری جهان صد درصدی خدا باشند. اگر نه این شد چه بهره ای می‌توان یافت برای این سفرِ سخت؟ رمی‌جمره و سنگ انداختن به شیطان یعنی خود را با خدا تعریف کردن. قطعا شیطان آرام نمی نشیند. هزار بار هم که تکرار شود،" شیطان کارش را با وسوسه ‏ها شروع مى‏کند، انسان هم باید آماده شود؛ وقتى به اصول توجه کردى و اسلام آوردى و به اعمالت جهت دادى، آنگاه شیطان زیر درختت ریشه مى‏ کند. شیطان تا بتواند ریشه ‏ها را مى‌خشکاند، اگر نتوانست در نماز خدشه مى ‏کند و ستون‏ ها را صدمه مى‏ زند و اگر نتوانست شاخه ‏ها را قطع مى ‏کند. اگر در این مرحله هم موفق نشد آنگاه که میوه‏ ها چیده شد آنها را لک دار مى‏ کند و اگر نتوانست بر آنها خاک مى‏ ریزد. اوبى ‏کار نمى ‏نشیند و تا بتواند کارى مى‏ کند، گردى مى‏ پاشد، طوفانى به پا مى ‏کند. " باید توان ایستادن در برابر طوفان را در خویش ایجاد کرد. حج و قربان، برای این اهمیت پیدا می کند که شیطان‌شکن می شود. بت های درون را می شکند. اگر نتایجی چنین نداشته باشد باید در خویش به تجدیدنظر پرداخت. باید ایمان خویش را به گونه ای تازه کرد که میدان تازه در اختیار شیطان قرار نگیرد.

*کارشناس رسانه