مقایسۀ بازی شب‌های مافیا و پدرخوانده

این مقایسه به هیچ وجه به قصد تحقیر برنامۀ پدرخوانده انجام نمی‌شود، بلکه به دنبال نشان دادن این مطلب است که مخاطبان دو برنامه با هم فرق دارند و از آنجا که دو گروه مختلف را به خود جذب می‌کنند، شاید مقایسه‌شان زیاد درست نباشد. اما به هر حال، موضوع هر دو برنامه مسابقۀ «مافیا» است و بسیاری از علاقه‌مندان به بازی مافیا که احتمالا خیلی هم متخصص نیستند اما چیزهایی از بازی می‌دانند، هر دو برنامه را دنبال می‌کنند. از این جهت، مقایسۀ این دو برنامه در سال‌های اخیر زیاد اتفاق می‌افتد.

آنچه مشخصۀ این دو برنامه است اولویت متفاوت آن دو است. برای سازندگان برنامۀ شهروند و مافیا، اولا اجرای بازی مافیا مهم است. آنها به دنبال این هستند که یک تورنمنت یا مسابقۀ واقعی ارائه دهند. در این بازی زمان به طور دقیق محاسبه می‌شود، داوران بر اساس چندین شاخص نمره دهی می‌کنند، روند صعود بازیکنان به مرحلۀ بعد مشخص است و از همه مهم‌تر، شرکت کنندگان متخصص بازی هستند و غالبا چندین سال در کافه‌ها یا محافل مخصوص، این بازی را انجام داده‌اند. شاید جالب باشد که برای هر فصل این برنامه بیش از ۱۰ هزار شرکت کننده از سراسر ایران کاندیدا می‌شوند و بعد از سه ماه رقابت و سنجش، فقط ۱۶۰ بازیکن انتخاب می‌شوند.

این در حالی است که در بازی پدرخوانده چنین نظمی غالب نیست. اگرچه شکی نیست که پدرخوانده نسبت به ورژن قبلی خود یعنی «شهروند و مافیا» پیشرفت زیادی کرده است اما همچنان اولویت سازندگان این بازی نه ارائۀ یک مسابقه بلکه برگزاری یک شوی تلویزیونی است. دکور برنامه، لباس‌های شبه مافیایی بازیکنان با کت و شلوار چرمی و کلاه‌های عجیب و غریب، افکت‌ها و آهنگ‌های پس و پیش زمینه (که در بسیاری از موارد نقش بازیکن را لو می‌دهد)، عدم تعادل در زمان بازی، استفاده از تفنگ و دفترچه و ابزاری که ربطی به مافیا ندارند و ... همگی گویای این نکته هستند که پدرخوانده یک شوی تلویزیونی است.

شاید همین امر باشد که باعث شده برخی بازیگران در فصول قبل قهر کنند چرا که معتقد بودند بازی جدی گرفته نمی‌شود و جا برای تقلب باز است. برخی از این بازیگران تاکید داشتند که بین بازی کات داده می‌شود و بسیاری از بازیکنان به دستشویی می‌روند یا چیزی می‌خورند و مجددا به میز بازی باز می‌گردند که این امر کاملا دور از یک بازی حرفه‌ای است. همچنین، باید در نظر داشت که سناریوی بازی شهروند و مافیا به مراتب حرفه‎ای‌تر، سنجیده‌تر و نزدیک‌تر به بازی‌های رسمی است.

سناریوی بازی پدرخوانده اگرچه چند برابر نسبت به ورژن قبلی یعنی شبهای مافیا پیشرفت کرده اما همچنان دارای ضعف است. وجود کارت‌های بیرون بازی باعث می‌شود، نه منطق بلکه شانس بر بازی حاکم شود؛ این در حالی است که بازی مافیا به طور کامل روی منطق استوار است. همچنین، بسیاری از بازیگرانی که در پدرخوانده شرکت می‌کنند از اولیات مافیا هم باخبر نیستند و سطحشان به شدت پایین است و به نظر می رسد سازندگان صرفا به علت جاذبه‌های بصری آنها را انتخاب کرده‌اند.

همۀ این مقایسه‌ها نشانگر این موضوع هستند که برنامۀ پدرخوانده نه یک مسابقۀ مافیا بلکه یک شوی تلویزیونی است که به بهانۀ یک مسابقه، سلبریتی‌ها را دور هم جمع کرده و سعی دارد گفتگوهای آنان را هدفمند کند. این در حالی است که بازی شهروند و مافیا به دنبال برگزاری یک تورنمنت مافیا در ایران است. بازیکنان حرفه‌ای مافیا از سراسر ایران جمع می‌شوند، آزمون می‌دهند، سنجیده می‌شوند و سپس در فضایی کاملا حرفه‌ای، به دور از شرکت کنندگان حذف شده و عوامل برنامه و در فضایی کاملا ایزوله با هم مسابقه می‌دهند.