کارگردان مستند «برزخیها»:
عارف افشار: با فیلمنامه داستانی مستند «برزخیها» را ساختم
تهران (پانا) - کارگردان مستند «برزخیها» که در شانزدهمین جشنواره بینالمللی سینماحقیقت حضور داشت، میگوید یک زمانی آوردن اسم ستارههایی مثل محمدعلی فردین ممنوع بود اما بعدها دربارهاش مستند ساختند چه شد که بعد از چهل سال این تغییر رخ داد؟ و این سوال اصلی مستند «برزخیها» بود.
عارف افشار کارگردان مستند «برزخیها» از مستندهای بلند جشنواره سینماحقیقت در دوره شانزدهم درباره سوژه این فیلم به پانا گفت: «این فیلم یک سوژه ژورنالیستی را به تصویر کشیده است؛ ماجرای اولین فیلم توقیفی سینمای ایران در سال ۶۱ که از جهت تاریخی در سینمای ما یک نقطه عطف است؛ به این معنا که حواشی و اتفاقات آن بعد از این فیلم نظیر ماجرای ممنوعالکاری سینماگران برای اولین بار ایجاد و بعد از آن نیز تکرار میشود و ستارههای شاخص سینمای ایران بعد از این فیلم را به سرنوشتهای متفاوتی دچار میکند.»
وی درباره دغدغهاش از ساخت این فیلم عنوان کرد: «سوژه مستند و مساله فیلم «برزخیها» برای خود من سوالبرانگیز بود. چراکه غیر قابل باور است که در اوایل انقلاب همه ستارههای شاخص سینمای قبل از انقلاب بدون هیچ سفارشی دورهم جمع شده و فیلمی را ساختهاند که به ماجرایی انقلابی میپردازد، حال انتظار میرود از این فیلم استقبال شود اما عکس آن در زمان اکرانش اتفاق میافتد و جلوی اکران این فیلم را میگیرند. برای اولین بار است که بعد از فیلم «برزخی ها» محمدعلی فردین در سینمای بعد از انقلاب حضور یافته است و بردن اسم ایشان یک زمانی ممنوع بوده است اما اکنون دربارهاش فیلم ساخته میشود، حال گروهی از افراد درباره این واکنشهای متفاوت میگویند اصلا چنین ممنوعیتی هیچوقت وجود نداشته است اما چه میشود که چهل سال است این چهرهها نتوانستند در سینما حضور یابند؟! بنابراین این سوالات را من از زبان همنسلان خودم سعی کردهام پاسخ بدهم بنابراین من تنها در فیلم یک شاهد هستم و صدایم نیز در بخشهایی از مستند برای تاکید بر این رویکرد پخش میشود. شاید کل فیلم سینمایی «برزخیها» در دو ساعت و ۳۸ دقیقه بسط یافته سکانس معروف آن یعنی قسم خوردن به پرچم است و این فیلم شاهکار آقای سعید مطلبی در دیالوگنویسی را به رخ میکشد و گرههایی ایجاد کرده که در پایان فیلم دیده شود.»
وی ادامه داد: «شاید اصولی نباشد اما من در ساخت مستند برزخیها از تکنیکی استفاده کردم که قبل از آغاز مصاحبههایم یک فیلمنامه کاملا داستانی در اختیار داشتم و به تدوینگر نیز دادم. سناریوی من کاملا برمبنای اصول کلاسیک فیلمنامه نویسی و ساختار سه پردهای بنا شده بود اما تفاوت این بود که من دیالوگها را نباید مینوشتم، بلکه باید ایجاد میکردم و از دل سوالاتم دیالوگها را برای پر کردن پازل فیلم دریافت میکردم. تدوین این مستند سه ماه و نیم طول کشیده است و روزی هفت ساعت درگیر آن بودم و انرژی زیادی هم از ما گرفت.»
ارسال دیدگاه