تغذیه دانش‌آموزان‌ از مهم‌ترین عناصر تضمین‌کننده سلامت جامعه است

ریحانه درویش دماوندی؛ متخصص تغذیه و رژیم درمانی درباره تغذیه و برنامه غذایی دانش آموزان به پانا گفت: «مدرسه خانه دوم دانش آموزان است. کودکان و نوجوانان ساعات زیادی را در این محیط های آموزشی می‌گذارنند و نوع تغذیه و انتخاب دسته های غذایی برای آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. طبق آمار در زمان آموزش آنلاین و همه‌گیری ویروس کرونا بسیاری از دانش آموزان به دلیل تحرک کمتر، چاقی و افزایش وزن را تجربه کرده اند. متخصصان می گویند نوع تغذیه در مدرسه در کنترل افزایش وزن کودکان و نوجوانان بسیار با اهمیت است و می تواند زمینه ساز یادگیری عالی یا برعکس آن بی حالی و بیماری و افزایش آنها باشد.»

وی ادامه داد: «برنامه غذایی کودکان و نوجوانان: شامل سه وعده غذایی اصلی؛ صبحانه، ناهار و شام است. همچنین علاوه بر این سه وعده، شامل تعدادی میان وعده نیز می شود، که بهتر است دانش آموزان در هر زنگ تفریح یک میان وعده مصرف کنند، چراکه تأمین کننده قند خون و مواد مغذی مورد نیاز دانش آموز برای یادگیری دروس زنگ بعد است. در منزل هم بعد از شام تا زمان خواب می توانند میان وعده ای مانند میوه جات، لبنیات یا آجیل از نوع خام استفاده کنند. اگر دانش آموزان در ساعات ظهر مدرسه هستند، حتما باید وعده ناهار را مصرف کنند، زیرا هم در دقت و تمرکزشان و هم در خلق و خوی آنان تاثیرگذار است.»

دماوندی همچنین درباره غذاها و خوراکی هایی که دانش آموزان باید مصرف کنند و یا باید حذف کنند، خاطرنشان کرد: «برنامه غذایی کودکان و نوجوانان باید دربرگیرنده‌ همه گروه های غذایی باشد، که شامل لبنیات، گوشت، غلات کامل، میوه جات و سبزیجات است و در طول روز باید همه آنها را مصرف کنند. روزی یک عدد تخم مرغ در برنامه غذایی دانش آموزان مفید است. علاوه بر این در کنار غذاها بهتر است به جای نوشابه از دوغ استفاده کنند، که هم مایعات و کلسیم را تأمین می کند و هم مواد مغذی دیگری را دربردارد.»

مختصص تغذیه و رژیم درمانی ادامه داد: «وعده های غذایی که مصرف می شود، طبخ آنها باید به همان روش های سنتی، آب پز و بخارپز کردن انجام شود و غذاهای چرب، سرخ شده و فست فود محدود شود، زیرا مصرف این نوع غذاها؛ نه تنها در طول زمان باعث افزایش وزن می شود، بلکه دیر از معده خارج می‌شود و حالت سنگینی، عدم تمرکز و خواب آلودگی را برای دانش آموز ایجاد می کند. همچنین اگر این غذاها در وعده شام مصرف شوند، ممکن است کیفیت خواب را کاهش دهد و مانع خواب مناسب و کافی در کودکان شود و تاثیرات منفی در یادگیری روز بعد دانش آموز بگذارد. بنابراین توصیه می کنم که این نوع غذاها در خانوارها کاهش بیابد.»

وی در خصوص میان وعده هایی که دانش آموزان باید در زنگ تفریح استفاده کنند، توضیح داد: «از بهترین میان وعده ها، لقمه نان و پنیر و گردو، میوه جات تازه، آجیل و خشکبار، سبزیجات و همچنین شیر است که می بایست در تغذیه کودکان استفاده شود. چیپس و پفک، غلات حجیم شده، آبمیوه های صنعتی و امثال آن ارزش غذایی زیادی ندارند، اما اگر دانش آموزان به مصرفشان عادت کنند درطولانی مدت باعث چاقی می شود. بنابراین دانش آموزان میان وعده های سالم را حتما در زنگ های تفریح استفاده کنند، زیرا باعث تأمین قند خون و انرژی برای یادگیری دروس می شود.»

دماوندی ضمن اشاره بر ویتامین‌های مورد نیاز بدن دانش آموزان گفت: «ویتامین ها برای تقویت ذهن مفید هستند و توصیه می کنیم که حتما به مواد غذایی که دارای ویتامین های B,C,D هستند، توجه ویژه ای کنید. سبزیجات، گوجه فرنگی، فلفل دلمه و مرکباتی مانند پرتقال، لیمو شیرین، لیمو ترش و هم چنین میوه هایی مانند توت فرنگی و کیوی به علت داشتن ویتامین C برای افزایش کارکرد فکری و آرامش دانش آموزان و کنکوری ها توصیه می شوند. ویتامین های گروه D هم در افزایش آرامش و تقویت حافظه موثرند. این ویتامین ها در جوانه ها، غلات سبوس دار، حبوبات، شیر و لبنیات، گوشت قرمز و تخم مرغ به مقدار زیاد وجود دارند و به مصرف آن ها نیز توصیه شده است.»

دماوندی در پایان درباره نحوه کنترل والدین بر تغذیه فرزندان خود گفت: «از آنجا که کنترل بر روی تغذیه نوجوانان سخت تر است، فرهنگ تغذیه صحیح باید از کودکی در خود خانواده شکل بگیرد. همچنین والدین در هنگام خرید مواد غذایی، نباید موادی که ارزش غذایی ندارند را تهیه کنند تا در دسترس بچه ها نباشد. در این راستا بهتر است، والدین میان وعده های سالم را به فرزند خود بدهند، تا با خود به مدرسه ببرد و همان ها را مصرف کند.»

دانش‌آموز خبرنگار: ساره شادمهر