پانا جایگاه اقتصاد دانش‌بنیان در مدارس را بررسی می‌کند؛
راهکار کارشناسان برای ارتباط صنایع با مدارس در مسیر اقتصاد دانش‌بنیان
تهران (پانا) - یکی از موضوعات اساسی در اقتصاد دانش‌بنیان، آموزش نیروی انسانی و مسئله مهارت است. بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند تربیت نیروی انسانی از دوران تحصیل در مدرسه آغاز می‌شود و آموزش و پرورش در این مهم نقش پررنگی دارد.
لطفعلی بخشی، کارشناس اقتصادی معتقد است که پایه اقتصاد دانش‌بنیان در آموزش کارگروهی و مهارت حل مسئله است که آموزش این مهم باید از مدارس آغاز شود، مانند طرحی که در گذشته با عنوان «طرح کاد» در مدارس اجرایی می‌شد و در بلندمدت روی اقتصاد تأثیرات مثبتی داشت. همچنین امیرعلی نعمت‌اللهی، قائم‌مقام وزیر اسبق آموزش و پرورش معتقد است مراکز کار و دانش و هنرستان‌ها پتانسیل آموزش اقتصاد دانش‌بنیان را دارند و برای این مهم هم نباید از دانشگاه شهید رجایی و دانشگاه فرهنگیان که مراکز اصلی تربیت معلمان نسل آینده است، برای آشنایی با دانش‌بنیان‌ها غفلت کرد. مجتبی خیام نکویی، معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج هم از حمایت وزارت جهاد کشاورزی برای ساخت هنرستان‌های شبانه‌روزی تربیت کشاورز خبر داد و عنوان کرد که باید فرصتی ایجاد شود تا دانش‌آموزان با رشته‌های کشاورزی آشنا شوند.
نقش آموزش و پرورش در اقتصاد دانش‌بنیان
لطفعلی بخشی، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با پانا عنوان کرد که برای توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در مدارس باید از سیستم حفظی دور شده و در کنار اینکه دانش‌آموزان مهارت حل مسئله را یاد می‌گیرند مهارت‌های اقتصادی را هم بیاموزند.
با اشاره به اینکه پایه و اساس اقتصاد دانش‌بنیان، آموزش نیروی انسانی و توجه به مهارت است، گفت: «نقش آموزش و پرورش در اقتصاد دانش‌بنیان بسیار مهم است و برای این مهم آموزش و پرورش باید در برخی از روش‌های آموزشی که حافظه محور است، تجدیدنظر کند. برای اجرایی‌شدن این مهم باید روی سواد و دانش معلمی که در مدرسه تدریس می‌کند، تکامل بیشتری داشت. سال‌ها قبل سیستم حفظی در آموزش و پرورش حاکم بود و این بچه‌ها بزرگ شده‌اند و اکنون در جریان زندگی و جامعه افتاده‌اند اما از آن حفظیات چیزی به یاد ندارند. سیستم حفظی کشنده خلاقیت است که متأسفانه سال‌ها بر آموزش و پرورش ما حاکم بود اما اکنون شرایط تغییر کرده است و خوشبختانه تا حدودی روش‌ها به‌روزتر شده‌اند.»
پایه اقتصاد دانش‌بنیان در آموزش کارگروهی و مهارت حل مسئله است
بخشی با تأکید بر آموزش کار گروهی به دانش‌آموزان به‌عنوان پایه اقتصاد دانش‌بنیان اظهار کرد: «در کشورهای دیگر از همان ابتدا بچه‌ها به کار گروهی تشویق می‌شوند. آموزش و پرورش هم باید به بچه‌ها کار گروهی، فکر کردن و پیدا کردن راه‌حل را آموزش دهد تا بتوانیم به اقتصاد دانش‌بنیان فکر کنیم. افرادی که در رأس آموزش و پرورش‌اند معلم‌ها هستند که باید کسانی در این حرفه قرار بگیرند که خودشان دارای بهترین ایده‌ها باشند.»
بخشی با بیان اینکه ارتباط مدرسه و صنعت باید برقرار باشد، عنوان کرد: «نباید از ارتباط هنرستان‌ها و کار و دانش‌ها با کارخانه‌ها و شرکت‌های تولیدی غفلت کنیم. کارآموزی ضرورت دارد و نباید صرفاً در دانشگاه این اتفاق بیافتد. اگر آقای مهندس کنونی از همان دوران مدرسه اجبار شود که سه ماه به کارخانه برود و کار کند، وقتی به سن کار برسد و در جریان تولید اقتصادی بیافتد قطعاً بهره‌وری چند برابری ایجاد خواهد کرد.»
طرح کاد که در گذشته وجود داشت ثمرات خوبی برای اقتصاد کشور داشت
وی با اشاره به طرح کاد که در گذشته در مدارس اجرایی می‌شد، گفت: «طرح کاد در گذشته واقعاً طرح خوبی بود و اگر کار تحقیقی در مورد بچه‌هایی که آن دوره را گذرانده‌اند بشود قطعاً متوجه می‌شویم که اکنون توانمندی‌های خوبی در حرفه و کسب‌وکار دارند. دانش‌آموز از تئوری به جایی نمی‌رسد و در عمل باید از همان سنین کم تجربه‌های اقتصادی داشته باشد تا بعد از تحصیلش جامعه بتواند برای توسعه اقتصادی روی این نیروی باتجربه حساب کند.»
اهمیت آموزش مهارت اقتصادی در کنار مهارت اجتماعی
وی افزود: «اگر به بچه‌هایمان تلاش و کار را از همان ابتدا یادآوری کنیم، برایش درونی می‌شود و بعد اقتصاد متحولی خواهیم داشت. در کشور فنلاند به بچه‌ها از نحوه خوردن غذا تا مرتب‌کردن خانه و مهارت گفت‌وگو با دوستان‌شان آموزش داده می‌شود و آموزش این مهارت‌های اجتماعی در مدارس ما باید باشد و در کنارش مهارت‌های اقتصادی هم باید آموزش داده شود. در این شرایط می‌توانیم درباره توسعه اقتصاد دانش‌بنیان صحبت کنیم.»
مراکز کار و دانش و هنرستان‌ها پتانسیل آموزش اقتصاد دانش‌بنیان را دارند
قائم‌مقام وزیر اسبق آموزش و پرورش معتقد است برای پیوند میان مدرسه و اقتصاد دانش‌بنیان باید هم‌زمان با مدارس مراکزی که مستقیماً معلمان آینده این سرزمین را آموزش می‌دهند نسبت به موضوع اقتصاد دانش‌بنیان آگاه شوند تا در آینده این مفاهیم بطورعملی به دانش‌آموزان هم تسری داده شود و در این میان ارتباط صنایع مختلف با مدارس برای توسعه اقتصاد دانش‌بنیان جدی گرفته شود تا اشتغال‌آفرینی در ایران متحول شود.
امیرعلی نعمت‌اللهی، قائم‌مقام وزیر اسبق آموزش و پرورش در گفت‌وگو با پانا با اشاره به شعار سال مبنی بر تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرینی گفت: «امسال هم مانند هر سال مقام معظم رهبری سال را به شعاری مزین کردند که اتفاقاً در حوزه آموزش و پرورش بسیار زیاد جای کار دارد. آموزش و پرورش باید بتواند در حوزه کار و دانش و هنرستان‌ها در بحث نوآوری و استفاده از شیوه‌های نوین علم و فناوری به‌روز شود.»
دانشگاه شهید رجایی و دانشگاه فرهنگیان برای آشنایی با دانش‌بنیان‌ها از قلم نیافتند
نعمت‌اللهی افزود: «همچنین در مراکزی مانند دانشگاه شهید رجایی و دانشگاه فرهنگیان علاوه بر اینکه باید دانشجویان را در کنار دروسی که تدریس می‌شود با حوزه و مفاهیم دانش‌بنیان و مباحث دانش مالی و اقتصاد آشنا کرد زیرا این‌ها در آینده تسری دهنده دانشی هستند که امروز در این مراکز آموزش می‌بینند. درواقع به‌صورت فراگیر فکر اقتصادی و فکر نوآوری را در دانشجوها پرورش دهند تا بتوانند برای آینده در تأثیرگذاری بر دانش‌آموزان اقدام کنند.»
قائم‌مقام وزیر اسبق آموزش و پرورش گفت: «مراکزی که معلمان آینده در آن آموزش می‌بینند باید امسال به خاطر وجود دانشجویان ممتاز پیشتاز فرآیند و نقش‌آفرینی حوزه دانش‌بنیان در سطح کشور باشند. امسال آموزش و پرورش باید با استفاده از ظرفیت انجمن‌های اولیا و مربیان و ارتباطی که با خانواده‌ها دارند و به‌عنوان بزرگ‌ترین رسانه کشور مطرح می‌شوند، در بحث مهم دانش‌بنیان‌ها که این روزها متأسفانه مغفول مانده فرهنگ‌سازی کند.»
استفاده از ظرفیت صندوق ذخیره فرهنگیان برای اقتصاد دانش‌بنیان مدارس
نعمت‌اللهی با اشاره به استفاده آموزش و پرورش از ظرفیت خانواده‌ها و اجتماع گفت: «باید آموزش و پرورش از این ظرفیت استفاده کند و به فرهنگ‌سازی حوزه دانش‌بنیان و نوآوری‌ها در خانواده‌ها بپردازد و همچنین بتواند با استفاده از تشکل‌های صنفی فرهنگیان در جهت پیشتاز بودن فرهنگ استفاده از دانش‌بنیان‌ها نقش مهمی را ایفا کند. همچنین وجود صندوق ذخیره فرهنگیان و شرکت‌های بزرگ مرتبط با این صندوق می‌تواند امروز و امسال شعار سال را در کلیه شرکت‌ها با استفاده از فناوری‌های نوین میسر کند. از ظرفیت بازنشستگان فرهیخته آموزش و پرورش را در قالب یک فراخوان استفاده کرد و صندوق ذخیره و سودآوری و جهش در سودآوری و مدیریت در بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها را در آموزش و پرورش متبلور کند.»
آشتی مدارس با صنایع برای اشتغال آفرینی در حوزه دانش‌بنیان‌ها
نعمت‌اللهی درباره ارتباط مدرسه و کارخانه‌ها برای یادگیری اقتصاد دانش‌بنیان گفت: «در سالیان گذشته رهبری و مسئولان نظام همواره به ارتباط صنعت و دانشگاه اشاره و تأکید داشتند و به نظر می‌رسد که اتفاقاً یکی از موضوعات مهم آشنایی دانش آموزان با صنعت به معنای عام کلمه است، حالا صنعت غذایی، دارویی یا معدنی و بقیه صنایع فعال در کشور باشد یعنی دانش‌آموز از ابتدا باید صنعت را بشناسد تا هم برای اشتغال آفرینی در آینده و هم برای ایجاد فکر اقتصادی ارتباط برقرار کند.»
وی افزود: «تشکل‌های دانش‌آموزی مانند بسیج دانش‌آموزی یا هلال‌احمر یا سازمان دانش‌آموزی و انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان که اتفاقاً در اهداف‌شان هم اشاره شده، پا به میدان بگذارند و در حوزه پرورشی و آموزشی رسمی در عمل ثابت کنند که ارتباط میان مدرسه و اقتصاد میسر است. در این شرایط دانش‌آموزان آمادگی دارند و ذهن خلاقی برای ارائه موضوعات نوین دارند اما باید مرجع مشخصی در آموزش و پرورش پیگیر این مهم باشد. می‌توان مانند کاری که در ارتباط با حوزه صنعت در دانشگاه‌ها داریم در آموزش و پرورش هم این ساختار تعریف شود تا به‌صورت عملیاتی و هم‌افزا با صنایع کشور این مهم پیگیری شود»
۷۰ درصد از بهره‌وران کشاورزی کم سواد یا بی‌سواد‌اند
مجتبی خیام نکویی، معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج در گفت‌وگو با پانا با بیان اینکه برای بهره‌وری در حوزه کشاورزی باید موضوع تربیت کشاورزان آینده را جدی گرفت اعلام کرد که وزارت جهاد کشاورزی آماده هر نوع همکاری با آموزش و پرورش برای تحقق این مهم است.
رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج وزارت جهاد کشاورزی اظهار کرد: «سازمان تات در ارتباط با آموزش و پرورش بیشترین همکاری که می‌تواند داشته باشد این است که در تربیت کشاورزان آینده کمک کند. متاسفانه ۷۰ درصد از بهره وران کشاورزی ما یا کم سواد هستند و یا بی‌سواد اند. بنابراین اگر برای کشاورزان آینده نتوانیم تربیت لازم را انجام دهیم بهره‌وری که انتظار داریم رخ نخواهد داد. درواقع آموزش و پرورش مهمترین حلقه‌ای است که در این زمینه می‌تواند کمک کند و آن راه‌اندازی هنرستان‌های کشاورزی است.»
برای ساخت هنرستان‌های شبانه‌روزی تربیت کشاورز آماده‌ایم
خیام نکویی با بیان اینکه سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج وزارت جهاد کشاورزی آمادگی دارد تا در موضوع هدایت تحصیلی به کمک وزارت آموزش و پرورش بیاید، گفت: «ما اعلام آمادگی کرده‌ایم که ظرفیت‌هایمان را به کمک آموزش و پرورش بیاوریم. حتی هنرستان‌های شبانه‌روزی چه پسرانه و چه دخترانه را در نقاط مختلف کشور ایجاد کنیم و با همکاری وزارت آموزش و پرورش در تربیت نسل آینده کشاورزان اقدام کنیم.»
معاون وزیر جهاد کشاورزی گفت: «اگر تربیت‌یافتگان هنرستان‌های کشاورزی طی مراحلی به دوره‌های علمی و کاربردی هم ورود پیدا کنند و در آن مقطع دستاوردی داشته باشند که قابلیت تجاری‌سازی داشته باشد، می‌توانند از ظرفیت مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری استفاده کنند.»
فرصتی ایجاد می‌کنیم تا دانش‌آموزان با رشته‌های کشاورزی آشنا شوند
وی درباره آشنایی دانش‌آموزان با رشته‌های مرتبط با حوزه کشاورزی گفت: «سازمان تات آمادگی دارد برای هدایت تحصیلی درست دانش‌آموزان و آشنایی شان با رشته‌های مرتبط با کشاورزی شرایطی فراهم کند تا دانش‌آموزان بیایند و از نزدیک واحدهای فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان را ببینند و افقی برای آینده خودشان در بخش کشاورزی ترسیم کنند.»
وی افزود: «این آشنایی‌ها کمک می‌کند تا دانش آموزان بدانند چه ظرفیت‌هایی وجود دارد و در صورتیکه وارد این حوزه شدند از این ظرفیت‌ها استفاده کنند. قطعاً ما این مسیر را باز می‌کنیم و استقبال می‌کنیم این مسیر به‌عنوان یک ظرفیت آموزشی از سوی وزارت آموزش و پرورش استفاده شود.»
ارسال دیدگاه