علیرضا عنایتی*
ایران و ارتباط با همسایگان جنوبی
سفر هفته پیش وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به عمان و قطر نشانه دیگری از عزم، اراده و جدیت جمهوری اسلامی ایران برای تقویت و گسترش روابط کشورمان با همسایگان جنوبی و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس بود.
این سفر در امتداد سیاست اعلامی دولت سیزدهم مبتنی بر اولویت بخشی به روابط با همسایگان در چارچوب سیاست خارجی پویا، متوازن و هوشمند است که به دنبال بالفعل سازی ظرفیتهای بالقوه و معطل مانده در روابط چندجانبه کشورمان با همسایگان، از سوی وزارت امور خارجه دنبال میشود.
سیاست منطقهای جمهوری اسلامی ایران طی چهار دهه گذشته از پیوستگی و استمرار نسبی برخوردار بوده است. تقویت ساز و کارهای گفتوگو و همکاری محور، رفع سوء تفاهمات، تمرکز بر اشتراکات، حسن همجواری و نفی دخالت قدرتهای فرامنطقهای و عوامل اختلال در امنیت و ثبات منطقه از جمله موضوعات مورد تأکید جمهوری اسلامی ایران طی چند دهه گذشته بوده است.
سلطنت عمان برای جمهوری اسلامی ایران همواره جایگاه رفیعی داشته است. عمان دوست و شریک قدیمی ایران بوده، ظرفیتها و امکانات وسیعی در حوزههای سیاسی و اقتصادی دارد و موقعیت ژئوپلیتیک و ژئو استراتژیک عمان ظرفیتهای زیادی برای توسعه این کشور و توسعه منطقه فراهم میسازد. فعال سازی کریدور شمال-جنوب در کنار فعال شدن موافقتنامه ۴ جانبه ایران، عمان، ترکمنستان و ازبکستان از جمله اولویتها و راهبردهای دیپلماسی اقتصادی کشورمان در دوره جدید است. در سفر وزیر امور خارجه به مسقط علاوه بر رایزنیهای سیاسی و تأکید بر نقش متوازن عمان در معادلات منطقهای و مختصات فرامنطقهای بر توسعه مناسبات اقتصادی دو کشور تأکید شد.
قطر، ایستگاه بعدی سفر وزیر امور خارجه، یکی از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس بود که طی ادوار مختلف از گفتوگوهای درون منطقهای و تقویت مناسبات ایران و کشورهای منطقه خلیج فارس حمایت کرده است.
ظرفیت این کشور در بخش انرژی، میزبانی جام جهانی ۲۰۲۲ و نقش این کشور در برخی موضوعات منطقهای از جمله فلسطین توأم با ملاقات با اسماعیل هنیه و افغانستان، زمینههای رایزنی، گفتوگو و همکاری با دوحه را درخصوص مسائل منطقه بیش از پیش مهیا ساخته است. موضوع تقویت مراودات اقتصادی، فعال سازی کریدورهای ترانزیتی و حمایت از افزایش مبادلات تجاری با قطر با توجه به مراودات گسترده تجاری استانهای جنوبی کشورمان با این کشور، از جمله موضوعات مورد تأکید وزیر امور خارجه در سفر به قطر بود.
گفتوگوی وزیر امور خارجه در سفر خود به مسقط با محمد عبدالسلام، مذاکره کننده ارشد یمن و میزبانی از وی، بخشی دیگر از تحرک دیپلماتیک ایران در اهمیت دادن به موضوعات منطقهای است. اقدام ایران در حمایت از یمن با تأکید بر لزوم رفع محاصره از مردم این کشور، پایان جنگ و فراهم شدن فضای گفت و گوهای یمنی_یمنی، از اولویتهای تحرکات سیاسی ایران در این گفتوگوها در جهت حل و فصل سیاسی این جنگ ۷ ساله است.
استقرار هیأت دیپلماتیک کشورمان در مقر سازمان همکاریهای اسلامی در جده و تحرک بخشی به مناسبات اقتصادی با دیگر کشورهای منطقه از جمله عراق را باید گامی دیگر در مجموعه اقدامات و تحرکات دیپلماتیک کشورمان در دولت جدید به حساب آورد.
دولت سیزدهم از هر ابتکاری برای تقویت همکاریهای درون منطقهای استقبال میکند و امیدوار است با پایان یافتن بحرانهای مستمر منطقه از جمله پایان یافتن تجاوز ظالمانه به یمن، فصل جدیدی برای صلح و توسعه منطقهای آغاز شود. جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که امنیت و توسعه منطقهای، مفاهیم پیوسته و غیر قابل تفکیکی بوده و با باور به این مهم، امنیت، صلح و توسعه کشورهای همسایه را امنیت و ثبات خود میداند.
*دستیار وزیر امور خارجه و مدیرکل خلیج فارس
منبع: ایران
ارسال دیدگاه