تصاویری که برای اولین بار از آیدین استخراج شد، از کجا آمد؟

اشکان مهریار کارگردان فیلم مستند «آیدین» در گفت‌وگو با پانا درباره ایده ساخت این فیلم مستند بیان کرد: «سال‌ها قبل زمانی که نوجوان بودم، بسکتبال حرفه‌ای بازی می‌کردم و از همان زمان آیدین نیکخواه بهرامی را که آن زمان در ورزش بسکتبال اسطوره محسوب می‌شد، می‌شناختم و بازی او را بسیار دوست داشتم. زمانی که آیدین سال ۱۳۸۶ در تصادف رانندگی از دست رفت، به خودم گفتم باید کاری برای او انجام دهم و حتی در همان سال‌های اولی که از درگذشت او می‌گذشت، با جمع آوری عکس‌هایی از این اسطوره بسکتبال جوانان ایران، سعی می‌کردم ویدئوکلیپ‌‎هایی برای یادبود او درست کنم. در واقع مرگ تراژیک آیدین نیکخواه بهرامی تاثیر ویژه‌ای بر من گذاشت که حتما کاری ویژه برای او انجام دهم.»

وی که اکنون عکاس تیم ملی بسکتبال ایران است، در ادامه گفت:«برای آیدین نیکخواه بهرامی، ۲ مراسم یادبود در ورزشگاه آزادی گرفتیم که فیلم‌هایی از آن یادبودها را تهیه کردم که در فیلم مستند «آیدین» نیز از آنها استفاده کردیم. بسیار در ذهن داشتم که کاری ویژه برای آیدین انجام دهم که در نهایت همزمان با نهمین سالگرد درگذشت او در دی ماه سال ۱۳۹۵ تصمیم گرفتم فیلمی مستند بر اساس زندگی آیدین بسازم و کارهای پژوهشی و تحقیقی آن را از همان سال با جمع آوری آرشیوهای فراوان از خانواده و فدراسیون شروع کردم.»

مهریار با اشاره به اینکه در ایران دسترسی به آرشیوها بسیار سخت است، اظهار کرد: «نکته‌ای که باید به آن اشاره کنم، فقر آرشیو در ایران است. جمع‌آوری تصاویر مرتبط با کودکی آیدین و دیگر ورزشکاران و حتی برخی مسابقات ملی آنها بسیار کار سختی بود. جالب است بدانید خیلی از بازی‌های مسابقات تیم ملی بسکتبال در آرشیو صداوسیما وجود ندارد! و فدراسیون‌ها هم چیزی از آنها ندارند. همین شد که در نهایت توانستیم با نامه‌نگاری برای فدراسیون‌های برخی کشورهایی که با آنها بازی داشتیم، به برخی تصاویر دست پیدا کنیم.»

تصاویری که برای اولین بار از آیدین استخراج شد، از کجا آمد؟

وی، گردآوری تصاویر و آرشیوها را از سختی‌های کار مستندسازی دانست و درباره برخی تصاویر اختصاصی خانوادگی آیدین توضیح داد: «کمد آیدین را سال‌ها، حتی برادرش صمد هم باز نکرده بود و وقتی پیشنهاد ساخت فیلم مطرح شد و قرار شد تصاویر از وسایل آیدین بگیریم، آن را باز کردیم تا به برخی وسایل آیدین دسترسی پیدا کنیم. شبی که به همراه صمد نیکخواه بهرامی به اتاق آیدین رفتیم در کنار لباس‌ها و مدال‌هایی که هر کدام دنیایی از خاطره پشت‌شان بود، یک هارد هم پیدا کردیم. تصاویری از آیدین که بسیار به دوربین علاقه داشت در آن هارد پیدا کردیم که حتی صمد هم تا آن زمان ندیده بود. خیلی از تصاویر مرتبط با کودکی‌ها و شیطنت‌های آیدین که در مستند دیده می‌شود، از همین طریق به دست‌مان رسید و برای اولین بار پس از مرگ او استخراج شده است.»

کارگردان جوان مستند «آیدین» افزود: «تولید این فیلم مستند زمان زیادی برد و از زمانی که روند داستانی آن را نوشتم تا پایان تولید حدود ۴ سال طول کشید. سخت‌ترین قسمت کار هم جمع‌آوری فیلم‌ها و تصاویر آرشیوی بود. من در این مرحله به اندازه‌ای مشکل داشتم که گاهی از ادامه راهم مأیوس می‌شدم ولی در نهایت توانستیم کار را به سرانجام برسانیم.»

همکاری با پرویز پرستویی برای من افتخار بزرگی بود

وی همچنین درباره گویندگی پرویز پرستویی در این فیلم گفت:« آقای پرستویی رابطه بسیار خوبی با ورزش بسکتبال دارد و چندین بار نیز سر تمرین‌های تیم ملی بسکتبال آمده بود. زمانی که با مهدی برجیان تهیه‌کننده و یوسف حاتمی‌کیا مشاور فیلم داشتیم درباره گوینده متن صحبت می‌کردیم، پیشنهاد گویندگی پرستویی مطرح شد که مطمئن بودیم صدای او به فیلم می‌نشیند. یکی از زمان‌هایی که آقای پرستویی سر تمرین تیم ملی بسکتبال آمده بود، همراه با صمد نیکخواه بهرامی از او خواهش کردیم که گویندگی متن فیلم مستند «آیدین» را بپذیرد و ایشان هم بدون هیچ چشم‌داشتی و دریافت حتی یک ریال این کار را انجام داد. همکاری با پرویز پرستویی برای من افتخار بزرگی بود.»

ایده‌ای برای ساخت فیلم مستندی از نخستین لژیونر بسکتبال ایران

مهریار در پایان درباره پروژه احتمالی بعدی‌اش بیان کرد: «برای کار بعدی، چند ایده در ذهن دارم که یکی از این ایده‌ها پرداختن به زندگی و شخصیت حامد حدادی بازیکن بسکتبال ایران و نخستین لژیونر بسکتبال ایران است که همچون علی دایی در رشته فوتبال، او هم به بالاترین سطوح ورزشی دنیا در رشته بسکتبال راه پیدا کرد. برای این منظور باید به یک روایت داستانی قطعی نزدیک شوم که اگر این مهم انجام شود، حتما کار بعدی من ساخت مستندی از حامد حدادی خواهد بود.»