داوری کردن با عدالت و انصاف بسیار سخت است

به گزارش روابط عمومی پانزدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان، منصور مرادی نوازنده ساز دف داور این جشنواره، درباره شرکت‌کنندگان این دوره گفت: هر سال نوازنده‌های خیلی خوبی در جشنواره شرکت می‌کنند و تقریبا سال به سال رشد کیفی شرکت‌کنندگان را به شکل محسوس شاهدیم. یکی از نکات جالب جشنواره امسال این بود که تعداد بانوان دف‌نواز بیشتر از آقایان بود.
به گفته این استاد دف‌نواز، یکی از مهمترین اتفاقاتی که به واسطه جشنواره ملی موسیقی جوان رخ می‌دهد، شناسایی استعدادهای جوان و نوجوان است. این داور موسیقی تاکید کرد: استعدادیابی یک اتفاق مهم و بزرگ محسوب می‌شود و باعث شده در مواردی شاهد شرکت‌کنندگانی باشیم که بسیار کم سن هستند و به ناچار در گروه سنی الف شرکت می‌کنند.
منصور مرادی درباره داوری آثار شرکت‌کنندگان به این نکته اشاره کرد که این کار بسیار دشوار بوده و توضیح داد: من و همه همکارانم در داوری جشنواره تمام تلاشمان را کردیم که مبادا حقی از کسی ضایع نشود. تک تک همکاران من تلاش کرده‌اند که عدالت و انصاف را در مورد بچه‌ها رعایت کنند و این کار داوری را بسیاری سخت می‌کرد. برخی آنقدر نزدیک به هم ساز می‌زدند که مجبور بودیم بارها و بارها کارشان را بشنویم تا بتوانیم ظرافت‌ها و تفاوت‌ها را پیدا کنیم.
این استاد موسیقی مقامی با تاکید بر این نکته که جشنواره موسیقی جوان بدون تردید یکی از معتبرترین رویدادهای موسیقی در ایران است، اضافه کرد: به دلیل اعتبار جشنواره است که ما داوران باید در کارمان دقت کنیم و متوجه اهمیت کارمان باشیم.
منصور مرادی همچنین پیشنهاد کرد، برای دقت بیشتر در داوری آثار شرکت‌کنندگان، جشنواره در دو مرحله برگزار شود؛ مرحله اول آن در سطح استان و توسط انجمن موسیقی شهرستان‌ها برگزار شود و بعد نفرات شاخص و برتر به جشنواره ملی موسیقی جوان راه پیدا کنند.
این استاد موسیقی نواحی اظهار امیدواری کرد که دف‌نوازان بتوانند اصالت و جایگاه عرفانی ساز را حفظ کنند و حاضر نباشند هر جایی ساز بزند. مرادی تاکید کرد: این ساز عرفانی است، اصالت دارد، معمولا در مداحی‌ها و ملودی‌ها از این ساز بهره می‌بریم. امیدواریم اصالت دف همیشه حفظ شود.
او در پاسخ به این سوال که آیا درباره اصالت و جایگاه این ساز با شرکت‌کنندگان و هنرآموزان جوان هم صحبت می‌کنند یا خیر، پاسخ داد: من حداقل ۳۳ ورکشاپ در ایران و یکی دو ورکشاپ در خارج از کشور برگزار کرده‌ام. حاضران در این ورکشاپ‌ها کمتر از ۱۰۰ یا ۱۵۰ نفر نبوده است؛ سعی کرده‌ام رسالتی که به گردن من بوده را ادا کنم و با تمام وجود، حرمت این ساز که سالیان سال است، پدران و بزرگان و نیاکان ما نواخته‌اند و به ما آموخته‌اند را به شاگردانم معرفی کنم. دف، سازی است که با قلب انسان‌ها با روح انسان‌ها در ارتباط است و خوشا به سعادت کسی که بتواند این حس عرفانی را به دیگران منتقل کند.
منصور مرادی از جمله‌ دف‌نوازانی است که زمانی در جشنواره موسیقی فجر شرکت می‌کرده و از برگزیدگان آن بوده است. او در این باره گفت: من اولین بار گروه دف نوازی را بعد از مرحوم خلیفه میرزا آقای غوثی تشکیل دادم؛ گروهی به نام درویش که جزو اولین گروه‌هایی بود که اولین بار در تالار وحدت روی صحنه می‌رفتیم. ۴۰ سال پیش من به عنوان شرکت‌کننده در تالار وحدت تهران برنامه اجرا می‌کردم، از جمله اولین نفراتی بودم که در جشنواره موسیقی فجر مقام اول ساز‌های کوبه‌ای به دست آوردم، چون دف در مجموعه سازهای کوبه‌ای داوری می‌شد. در تمام این سال‌ها هرگز کسی را ندیده‌ام که از صدای دف لذت نبرد. خوشا به حال کسی که بتواند با این ساز به قلب آدم‌ها راه پیدا کند، دل‌نوازی کند و به دل بنشیند.
این نوازنده دف، معتقد است، نوازنده خوب، نوازنده‌ای است که بتواند با مخاطب و شنونده‌ ارتباط بر قرار کند. مرادی در این باره توضیح داد: ساز باید از دل نواخته شود و نوازنده باید اهل دل باشد و ساز دلش را بزند که به دل مخاطب بنشیند و من امیدوارم ساز دل همه نوازندگان همیشه کوک باشد.
این استاد دف‌نوازی، درباره روش‌های نوین دف‌نوازی و نوآوری در سازهای سنتی توضیح داد: اولین کتاب نت که درباره ساز دف نوشته شد مربوط به سال ۱۳۷۱ بود، من سال ۱۳۶۶ رتبه برتر جشنواره فجر را کسب کردم؛ یعنی آن زمان کتابی نبود که من از آن آموخته باشم. هر چه داشتم از آموزش سینه به سینه پدر و نیاکانم بود اما مخالف اتفاق نوین، نت‌نگاری و کتاب‌نویسی نیستم؛ سواد علمی و موسیقایی یک نوازنده هر چه بیشتر، بهتر اما مدرنیته تا جایی پذیرفته است که به اصالت‌ها لطمه وارد نکند.
مرادی ضمن تاکید بر اینکه نوازنده‌های سازهای بومی باید اصالت و حرمت ساز را نگاه دارند، تصریح کرد: کار جشنواره موسیقی جوان در تداوم موسیقی نواحی و ریتم‌های مقامی ایران بسیار بسیار ارزنده بوده است؛ همینکه در جشنواره ملی موسیقی جوان به موسیقی نواحی توجه دارند و به موسیقی عرفانی بها داده‌اند، سبب شده این موسیقی رونق بیشتری بگیرد. در جشنواره از شرکت‌کنندگان خواسته می‌شود که ریتم‌های مقامی را بنوازند و همین سبب می‌شود که جوانان و نوجوان به دنبال این سازها بروند، تحقیق بیشتری بکنند، درباره ریتم‌های مقامی پرس‌وجو و مطالعه کنند، بیشتر بیاموزند و خوب تمرین کنند و آنها را بیامورند. وقتی جشنواره افراد را ملزم می‌کند که حتما ریتم‌های مقامی را بتوازند یعنی این‌ ریتم‌ها فراگیر می‌شوند.
این استاد دف‌نواز درباره ساز دف به این نکته اشاره کرد که برخی آن را دف کردی خطاب می‌کنند و توضیح داد: چیزی به اسم دف کردی نداریم، دف دف است؛ کردی و غیر کردی هم ندارد. دف، ‌سازی است که به اسم کردستان ثبت ملی و جهان شده است و کردستان و سنندج پایگاه و خاستگاه دف جهان است.
منصور مرادی امیدوار است جشنواره تداوم داشته باشد و همچنان به نقش موثر خود در حفظ موسیقی بومی و تاریخ و اصالت موسیقایی ایران تداوم ببخشد.