افغانستان و فراموشی بحران زندگی

آمریکا و طالبان در یک نگاه اشتراک نظر دارند و آن دور نگهداشتن وضع بحران‌زده افغانستان از گزارش‌های اصلی بین‌المللی و حساسیت‌های جهانی است. کشورهای همسایه افغانستان از جمله ایران و پاکستان نیز در حالی که به روال فراموش‌سازی بحران در افغانستان چندان اعتراضی ندارند، با همراه روسیه و چین که اصلی‌ترین نگاه آنها پیگیری استراتژی نفوذ و بسط قدرت تجاری ـ اقتصادی است، همسو شده‌اند.

این روزها اخبار تلخ از آوارگی و وضع فلاکت‌بار مردم افغان فراوان شده است.

گزارش‌های رسمی از سازمان ملل و دیگر نهادهای حقوق بشری غیر دولتی از افغانستان مدام از وقوع فاجعه‌ای انسانی تا چندماه دیگر در این کشور خبر می‌دهند. خبری که سازمان‌های امدادرسانی و مراکز اطلاع‌رسانی سازمان ملل پخش کرده‌اند این است که نگرانی فزاینده‌ای درباره زیست انسانی در افغانستان وجود دارد، زیرا هشت میلیون نفر در زمستان امسال در معرض قحطی و خطر گرسنگی و بی‌خانمانی قرار دارند و فاجعه مرگ انسانی در افغانستان در زمستان امسال بسیار جدی و خطرناک شده است. اگر چه ارسال کمک‌ها بخصوص گندم و دارو از کشورهای همسایه افغانستان، به خصوص ایران، پاکستان، تاجیکستان، هند و… همچنان انجام می‌پذیرد.

بحران و مشکل دیگر، فرار مردم افغانستان از کشورشان و پناهندگی در هر کشوری است که بتواند در آنجا اجازه پناهندگی پیدا کنند.

از آخرین اخبار بحران، پناهندگی افغان‌ها در کشور مسلمان «اندونزی» است. بنابر گزارش‌های خبری، در حال حاضر هشت هزار پناهجو و مهاجرینی که سازمان ملل در اندونزی ثبت کرده است، از افغانستان هستند. دولت اندونزی هنوز کنوانسیون رسیدگی به وضع پناهندگان را امضاء نکرده است و به پناهجویان اجازه اقامت دائم نمی‌دهد. شرایط سخت زندگی افغانی‌ها در اندونزی موجب شده است که تاکنون چند تن از آنها دست به خودسوزی و خودکشی بزنند. در اغلب کشورها، افغان‌هایی که بعد از سلطه نظامی طالبان بر کشورشان «ترک وطن» کرده‌اند در سخت‌ترین شرایط زندگی به سر می‌برند.

در این شرایط که هنوز آینده افغانستان همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، «حامد کرزی» رئیس جمهوری اسبق افغانستان طرحی را برای مصالحه و تشکیل دولت مردمی ـ ملی با استفاده از قانون اساسی دوران ظاهرشاه و برگزاری «لویه جرگه» به طالبان ارائه داده است که تاکنون نه طالبان و نه هیچ گروه دیگری به آن جواب مثبت نداده‌اند.

رئیس روابط خارجی «جبهه مقاومت ملی افغانستان» در واکنش به طرح حامد کرزی به طالبان مبنی بر برگزاری «لویه جرگه» در این کشور گفته است: «نه جرگه قبیله‌ای و نه قانون اساسی ۱۹۶۴ راه حل بحران افغانستان نیست. مردم افغانستان خواهان قرارداد اجتماعی جدید مبتنی بر عدالت و آزادی‌اند تا به این دور باطل خشونت،‌ ظلم و ویرانی در افغانستان پایان دهد.»

واقعیت این است که طالبان با تسلط نظامی به‌خصوص در کابل و چند ولایت بزرگ و حساس در افغانستان،‌ خود را مسلط بر کشور افغانستان می‌داند و سیاست خرید زمان برای تثبیت همه جانبه و ایجاد روابط سیاسی ـ اقتصادی با دیگر کشورها را دنبال می‌کند. این استراتژی طالبان تاکنون در آشفته بازار شرایط بین‌المللی جواب داده است، اما در کنار آن اعتراض‌های مردمی در داخل و خارج از کشور از سوی مردم افغانستان ادامه دارد. از سوی دیگر جهان با موج جدیدی از آوارگی و پناهندگی از سوی مردم افغانستان مواجه شده است. طالبان شرایط مالی مطلوب و مستقر ندارد و قادر نیست به لحاظ مالی و تأمین مایحتاج عمومی آسوده خاطر باشد.

افغانستان همچنان در بستر بحران‌ها درگذر است. هشدار سازمان ملل به روز فاجعه بزرگ انسانی ناشی از سر برآوردن قحطی عمومی در زمستان امسال در این کشور است که مرگ هزاران انسان را موجب خواهد شد. کشورهای اسلامی، به‌خصوص کشورهای ثروتمند عربی در حوزه خلیج فارس، بحران افغانستان را جدی نمی‌دانند و در صدر رفتار و اولویت سیاسی آنها، داشتن روابط دو و چند جانبه با رژیم صهیونیستی قرار دارد. افغانستان بحران زده، اکنون دچار فراموشی بین‌المللی شده است و کشورهای اسلامی با سکوت خود این بحران را گسترده‌تر می‌کنند که لاجرم به تثبیت «طالبان» خواهد انجامید!

*تحلیلگر

منبع: اطلاعات