به بهانه روز ملی سلامت روان در گفت‌وگو با رئیس انجمن مددکاران اجتماعی بررسی شد
وضعیت سلامت روان در ایران چگونه است؟
تهران (پانا) - بیش از ۱۸ ماه است که بیماری کرونا بخش‌های زیادی از زندگی افراد جامعه را تحت تاثیر تبعات منفی خود قرار داده است که تبعات این آسیب‌ها تا سال‌ها در جامعه باقی می‌ماند و جبران تبعات آن، زمان‌بر خواهد بود و به زعم کارشناسان مشکلات روانی ناشی از بحران کرونا، پاندمی بعدی خواهد بود که جهان را درگیر می‌کند.
طبق آمارهای ارائه شده بسیاری از حوزه‌های سلامت روان، اجتماعی و معنوی افراد در جامعه تحت تاثیر تبعات بیماری کرونا قرار گرفته است و در ایام شیوع کرونا شاهد افزایش خشونت خانگی، نزاع، افسردگی و سایر آسیب‌های اجتماعی بوده‌ایم که افزایش این موارد نشان می‌دهد، هیچ برنامه مدونی برای جلوگیری از افزایش این آسیب‌ها وجود ندارد و زنگ خطر آسیب‌های اجتماعی در دوران پساکرونا به صدا درآمده است و اگر راهکاری اتخاذ نشود، تبعات آن جبران‌ناپذیر خواهد بود.
سید حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران همزمان با روز سلامت روان و آغاز هفته ملی سلامت روان در گفت‌وگو با پانا با بیان اینکه سلامت در همه ابعاد جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی دارای اهمیت است، اظهار کرد: «اهمیت سلامت به این دلیل است که همه تلاش‌ها، سیاست‌گذاری‌ها، قانون‌گذاری‌ها و برنامه‌هایی که طراحی می‌شود صرفا برای این است که کمک شود تا مردم از زندگی لذت بیشتری ببرند و بهزیستن اجتماعی به معنای واقعی در جامعه تحقق پیدا کند.»
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران افزود: «پیش از بحران کرونا طبق برآوردی که در سال ۹۴ توسط وزارت بهداشت ارائه شده بود، بین ۲۳ تا ۲۵ درصد مردم حداقل یک اختلال روانی داشتند.»
خدمات حوزه سلامت روانی - اجتماعی مشمول بیمه نیست
وی ادامه داد: «خدمات حوزه سلامت روانی - اجتماعی همچون خدمات مشاوره، روانشناسی و مددکاری اجتماعی مشمول حمایت‌های بیمه‌ای نیست تا دسترسی مردم به این خدمات ارزان‌تر و آسان‌تر شود. مردم نیز در سبد خانوار خود برای سلامت روانی اجتماعی جایگاهی تعریف نمی‌کنند چون استدلال این است که می‌توانیم بُعد سلامت خود را تامین کنیم. در حالی که تجربه و آمارها نشان داده میزان خشونت در ایران بالا است. جامعه‌ای که مردم آن از سلامت روانی اجتماعی برخوردار باشند این وضعیت کمتر ظهور و بروز پیدا خواهد کرد.»
این مددکار اجتماعی با بیان اینکه روند خودکشی، افسردگی، خشونت‌های خانگی و جرایم در کشور در حال افزایش است، بیان کرد: «بالا بودن این موارد چه پیامی دارد؟ غیر از این است که حال مردم در ابعاد سلامت روانی - اجتماعی خوب نیست و همه این موارد در جامعه رخ می‌دهد.»
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران با اشاره به بحران کرونا گفت: «بحرانی اتفاق می‌افتد و به طور معمول افسردگی به عنوان اختلال پس از سانحه و بحران شکل می‌گیرد که جامعه ما هم از این قضیه مستثنی نیست. البته این موضوع فقط مربوط به کشور ما نیست بلکه در تمام دنیا این نگرانی وجود دارد. بیماری کرونا شرایط خاصی داشت. طولانی شد و اقتصاد لطمه خورد.»
وی تصریح کرد: «مهارت‌های کنترل تعارضات و تنش‌ها، تاب‌آوری، مداخله در بحران و خودمراقبتی خیلی در جامعه نهادینه نشده است و در کنار آن ناکارآمدی اقتصادی بیشتر جلوه کرد و اطمینان‌آفرینی نسبت به آینده هم وجود ندارد و نگرانی‌ها از تاثیرگرفتن سلامت روان بیشتر شد. از طرفی فضای مجازی و وابستگی بیش از حد به آن به ویژه در کودکان و نوجوانان و نداشتن برنامه کارآمد و استراتژی مشخص در این حوزه، زمینه‌هایی را فراهم کرد تا نگرانی نسبت به آینده حوزه سلامت روانی - اجتماعی مثل بسیاری از کشورها از جمله کشور ایران افزایش پیدا کند.»
چرا نگرانی ایرانی‌ها از لطمه به سلامت روانی - اجتماعی بیشتر است
موسوی چلک با طرح این سوال که چرا نگرانی ما ایرانی‌ها از لطمه به سلامت روانی - اجتماعی بیشتر است، گفت: «نگرانی ما به این دلیل بیشتر است زیرا قبل از بحران کرونا هم حال سلامت روان در جامعه ما خوب نبود. اکنون نیز هیچ چشم‌انداز، ساختار و ساز و کاری وجود ندارد که بتواند نگرانی‌ها را کاهش دهد و این ساز و کار پیش‌بینی نشده است.»
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران با اشاره به ایجاد حساسیت نسبت به توجه به حوزه سلامت روانی - اجتماعی در دوران کرونا اظهار کرد: «در دوران کرونا ایجاد حساسیت شد اما فقط ایجاد حساسیت شکل گرفت و ایجاد حساسیت تا خود را در کنش و رفتار نشان دهد، زمان می‌برد. بی‌توجهی به سلامت روانی - اجتماعی موجب شده که تنش و خشونت بیشتر شود و نگرانی‌ها هم افزایش یافته است. با این توضیح که کودکان و نوجوانان یک دهه زودتر دست به گوشی‌های هوشمند شدند که هیچ‌گونه کنترلی نمی‌شود و این مساله نگرانی‌ها را بیشتر می‌کند چون پیامدهای وابستگی‌های روانی به فضای مجازی می‌تواند اعتیاد و وابستگی ایجاد کند موضوعی که نباید به راحتی از کنار آن گذشت.»
وی ابراز امیدواری کرد که هفته سلامت روان در سال جاری بهانه‌ای شود که حساسیت‌ها در خانواده‌ها، مردم و سیاست‌گذاران این حوزه بیشتر شود و خانوادها بیش از گذشته نگران باشند که یکی از راه‌های آن آگاه‌سازی است چرا که می‌تواند حساسیت را نسبت به ذی‌نفعان مختلف فراهم کند.»
ارسال دیدگاه