چرا مجسمه میدان آزادی تخریب شد؟

به گزارش سازمان زیباسازی شهر تهران، شاپور دیوسالار ، معاون فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیباسازی شهر تهران، درباره تخریب اثر حجمی واقع در میدان آزادی، توضیح داد و گفت: اثر «آدمک‌های رنگی»، از جمله آثار موقتی بود که در رویداد بهارستان ۹۸ نصب شد. همانطور که می‌دانید، نفس آثار بهارستان موقتی است و شکل کار به این منوال است که این نوع از کارها، هر ساله جمع آوری می‌شوند اما این اثر به دلایل متعددی بیش از دو سال در میدان آزادی باقی ماند و در نهایت به دلیل آسیب و از بین رفتن ظاهر کار، تخریب شد.

او افزود: یکی از دلایل جمع آوری این اثر، از بین رفتن شکل این مجسمه بود زیرا کار در ظاهر کاملا از بین رفته بود و ترک‌های متعددی در آن دیده می‌شد. با توجه به اینکه کار در یکی از میدان‌های اصلی شهر قرار داشت، از بین رفتن ظاهر آن، آلودگی بصری گسترده‌ای را ایجاد کرده بود، در همین راستا ما با هنرمند این اثر مذاکراتی در راستای مرمت و بازسازی آن داشتیم که به نتیجه نرسید.

معاون فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیباسازی شهر تهران، درباره دلایل مرمت نشدن این اثر، توضیح داد و گفت: بدیهی است که در مسیر اجرای کار، ما هنرمند اثر را در جریان قرار دادیم و حتی از او گزارشی برای مرمت و تعیین میزان خسارت به کار، درخواست کردیم که ارائه نشد. با این وجود، باز هم از سوی شورای هنری از این هنرمند برای مرمت اثر، درخواست به همکاری شد اما در نهایت مبلغی که از سوی این سازنده بیان شد، نه تنها منطقی نبود بلکه کاملا با ساخت یک اثر هنری جایگزین برابری می‌کرد.

دیوسالار ادامه داد: یکی از موضوعات اساسی در عدم موافقت برای مرمت این اثر، علاوه بر پیشنهاد مبلغ بالای هنرمند، مساله نصب آن بود و این اثر فاقد زیرساخت‌های لازم برای مرمت بود زیرا به دلیل ساختار موقتی، کار با بتن غیر مسلح و بدون اسکلت کار شده بود. همچنین رنگ آمیزی این اثر در هوای بارانی موجب شده بود تا بتن کاملا خشک نشود و در نهایت شاهد فرسودگی جدی در کل مجسمه باشیم. در واقع این مشکلات نصب در آن زمان تنها به دلیل موقتی بودن اثر، پذیرفته شده بود اما با گذر زمان، این مسائل بر ظاهر کار تاثیری جدی گذاشته بود که راهکاری جز جمع آوری پیش روی ما نمی‌گذاشت.

او با اشاره به اهمیت برج آزادی در چهره شهر، گفت: برج آزادی یکی از مهمترین و شناخته شده‌ترین المان های شهر تهران است به همین خاطر نباید با نصب آثار متعدد، دید و جایگاه این بنای مهم را تحت الشعاع قرار دهیم، البته بدیهی است که نصب این اثر نیز صرفا به دلیل بهارستان و ایجاد حال و هوای بهاری در شهر و به دلیل موقتی بودن المان، انجام شده بود.

معاون فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیباسازی شهر تهران تصریح کرد: در تمام دنیا، آثار شهری شامل دیوارنگاری و المان‌های حجمی با توجه به سلیقه مردم و شهروندان تغییر می‌کند و تنها آثار محدودی که دارای شاخصه‌های خاص هنری هستند، نگهداری می‌شوند. بنابراین جمع آوری برخی از آثار، در راستای جلوگیری از آلودگی و شلوغی بصری شهر، به عنوان یکی از وظایف این سازمان تعریف شده است.

دیوسالار، بر مناسبتی بودن آثار بهارستان تاکید کرد و گفت: هنرمندان و صد البته شهروندان باید به موقتی بودن آثار بهارستان توجه کنند زیرا اگر چنین دیدگاهی را دنبال نکنیم به عنوان مثال در سال‌های آینده با تعداد زیادی مجسمه‌ و آثاری رو به رو هستیم که تم کرونا و گاو دارند!

بر اساس گزارش روابط عمومی امور بین الملل سازمان زیباسازی شهر تهران، وی مرمت و بازسازی آثار هنری را ضروری خواند و اظهار کرد: در سال جاری ما سعی داریم که نگاهی تازه به بحث مرمت و نگه داشت آثار هنری داشته باشیم زیرا متاسفانه در سال‌های گذشته عمده تمرکز بر ساخت و نصب آثار بوده است، این در حالی است که مرمت و نگه داشت آثار و حتی حذف برخی از نمونه‌ها، یک ضرورت در راستای بهسازی سیمای شهری و ایجاد یک فضای بصری مناسب در سطح شهر است.

معاون فرهنگی و هنرهای شهری سازمان زیباسازی شهر تهران تصریح کرد: امسال به دلیل فرصت پیش آمده، ما بیش از ۵۰ درصد، بودجه را برای حذف، مرمت و پیرایش آثار شهری، در نظر گرفته‌ایم تا بتوانیم سیما و منظر شهری را به آرامش برسانیم. به همین خاطر، تحقیق و پژوهشی شکل گرفته که بر مبنای آن آثار حذفی، مرمتی و نمونه‌هایی که نیازمند جا به جایی هستند، کاملا مشخص شده‌اند و کار در ماه‌های آینده، طی این طرح پژوهشی دنبال خواهد شد.