حضور فراگیر اشعار سعدی در موسیقی ایرانی

به‌گزارش ایران، اما در این بین محمدرضا شجریان را می‌توان بزرگ‌ترین سعدی خوان موسیقی ایران معرفی کرد چرا که کمتر آلبومی از او می‌توان یافت که شعری از سعدی در آن وجود نداشته باشد و آن‌گونه که خود تعریف می‌کند:«سعدی روان‌ترین غزل را سروده و زبانش به روانی نثر است. این قدر اشعارش زیبا و خواندن آن راحت است که همه کس متوجه می‌شوند... سعدی شعرش ملموس‌تر است و هر‌کسی با هر سوادی شعر سعدی را خیلی خوب می‌فهمد و برای خواننده هم خیلی راحت‌تر است که آن را ارائه کند...»

سعدی شاعر و عارف
علـــــی اصغـــــر شـــــــاه‌زیــــــدی ازخوانندگان نـــام آشنای موسیقی ایران و شاگرد بنام استاد تاج اصفهانی نیز اشعار سعدی را آهنگین و موسیقایی عنوان می‌کند: «ازدیدگاه من اشعارحضرت سعدی با موسیقی آوازی ایران پیوند خورده و مورد توجه خوانندگان بسیاری است که این نگاه برخاسته از سهل و آسان بودن و روانی اشعار حضرت سعدی است البته این اشعاردارای لغات پیچیده‌ای است که نسبت به آن باید آگاهی کاملی داشت اما به‌طور کلی ساده و روان بودن و ممتنع بودن آن موجب شده بیشتر خوانندگان قدیم ما از غزلیات این شاعر بزرگ بهره ببرند حتی شاید به نسبت بیشتراز اشعار حضرت مولانا و حضرت حافظ بوده باشد.» به‌گفته شاه زیدی تاج اصفهانی علاقه بسیاری به سعدی واشعارش داشته و دراین باره می‌گوید: «با نگاه به آثارگذشتگان خواهید دید استاد تاج اصفهانی اکثرغزلیات حضرت سعدی را خوانده و درواقع ایشان مرید حضرت سعدی بودند آنچنان که اگر کسی درباره سعدی سبک و عامیانه صحبت می‌کرد بسیار ناراحت می‌شد.» شاه زیدی بیش از ۵۰ سال است که با موسیقی و شعر و ادبیات سرو کار دارد و متأسف است که برخی از ادبای ایران اشعار سعدی را عرفانی نمی‌دانند: «اشعارحضرت سعدی سراسرعشق است وعرفان وچه عرفانی بالاتر ازآن که می‌گوید: «که هنوز من نبودم که تو در دلم نشستی...» و اشعاری ازاین دست که بیانگر عرفان و اخلاق است و ازدیدگاه من در غزلیات و قصاید و حتی در بوستان و گلستان نهفته است کسی غیر از حضرت سعدی نخواهد توانست چنین اشعاری بسراید.البته فراموش نشود برای خواندن اشعار شاعرانی چون سعدی، حافظ و مولانا نیاز به معرفت و شعور باطنی است یعنی کسی که دلش برای مردم بتپد و روح لطیف و پاک داشته باشد و نکته دیگر اینکه آشنا و آگاه به شعر باشد و نسبت به آن تفکر و اندیشه کند و درکنار آن معرفت درستی از اوزان شعری داشته باشد. در پایان باید بگویم به‌گفته حضرت استاد جلال‌الدین همایی:«سرود سعدی و آواز تاج و ساز صبا / به تاج و تخت کیانی مده که مختصراست.»

اشعار آهنگین سعدی
محمـــــد جلیـــل عنـــــــدلیبــــــی ازآهنگسازان برجسته موسیقی کشورمان معتقد است که سعدی به موسیقی آشنا بوده است: «تمامی شاعران بزرگ ایران چون حافظ و مولانا، سعدی و... آشنا به موسیقی بوده‌اند که اینگونه توانسته‌اند شعر بسرایند درواقع آشنا به اوزان و ریتم موسیقی هستندبخصوص حضرت سعدی که تقریباً تمامی اشعارش آهنگین است مانند: «من چرا دل به تو دادم که دلم می‌شکنی/ یا چه کردم که نگه باز به من می‌ نکنی...» و دیگر اشعار سعدی که توجه بسیاری به آنها داشته‌ام و در اغلب کارهایم شنیده می‌شود. این نوازنده پیشکسوت نقش آهنگساز را مهم تلقی می‌کند:«اشعار شاعران بزرگ درکنار سهل و آسان بودن پیچیدگی‌هایی هم دارد که استفاده درست و آهنگین از آن به تجربه و قابلیت آهنگساز برمی‌گردد. موضوع شعر برای من اهمیت بسیاری دارد و سعی می‌کنم از اشعاری استفاده کنم که برای مردم قابلیت پذیر باشد بخصوص اشعار عارفانه سعدی که استفاده ازآن به‌صورت ریتمیک یا ساده به سلیقه آهنگساز بستگی دارد. از دیدگاه من آهنگساز باید درک درستی از هدف شاعر داشته باشد به‌عنوان مثال در شعر «به جهان خرم از آنم که جهان خرم از اوست...» که منظور پروردگار است ریتم شاعر را که ۶-۸ است تغییر داده وبه صورت ریتم خانقاهی برگردانده‌ام تا این شعر عرفانی به زیبایی هر چه تمام‌تر شنیده شود و در پایان باید بگویم حضرت سعدی شاعر و موسیقیدان عارف است و توجه به نگاه عاشقانه و عارفانه او بسیار مهم وتأثیرگذار است.»