ملکی: دفاع صرفا متعلق به دوره نظامی‌گری نیست و هر کجا که حیات است، دفاع نیز حضور دارد

به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، جلسه پدافندغیرعامل با حضور حسن ملکی، معاون وزیر و رئیس سازمان، محسن محبی، معاون توسعه فرهنگی و اطلاع رسانی سازمان پدافندغیرعامل و جمعی از مسئولان سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، قهرمانی از کارشناسان سازمان پدافندغیرعامل و مطلبی رئیس اداره پدافندغیرعامل مرکز حراست وزارت آموزش وپرورش برگزار شد.

در ابتدای این جلسه، ملکی در خصوص فعالیت‌های این سازمان گفت: سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، در دوره تحول برنامه‌های درسی بر پایه اسناد تحولی قرار دارد. با توجه با تاکیدات مقام معظم رهبری برعمل به سند تحول بنیادین و حجت آفرین بودن این مطالبه ایشان برای دلسوزان عرصه تعلیم و تربیت؛ لذا از زمانی که کار خود را به عنوان مسئول، آغاز کردم، با کمک همکاران سازمان بر روی عملیاتی کردن تحول مد نظر مقام معظم رهبری، تمرکز کردیم.

وی ادامه داد: خوشبختانه در این راستا، توانستیم با نگاه تحولی، الگوها را به صورت عملیاتی‌تر مطرح کنیم. برگزاری کارگاه‌های آموزشی و تولید نیازهای نرم افزاری، در دستور کار قرار گرفت.برنامه ریز‌ی‌های درسی در ۱۱ حوزه تربیت و یادگیری نیز برهمین اساس انجام شد و تاکنون تعدادی از این راهنماها مصوب شده است. مراحل بعدی کار عملیاتی ما، شامل تولید بسته‌های تربیت و یادگیری است لذا احتیاج داریم درباره ضرورت‌های تربیتی اندیشه عمیق‌تری را دنبال کنیم تا قدم‌های بعدی را عالمانه‌تر و آگاهانه‌تر برداریم.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی تصریح کرد: ما به دنبال شناخت ضرورت‌های جامعه و تعیین حدود آن هستیم تا بتوانیم این موارد را در بسته‌های تربیتی و یادگیری استقرار دهیم.

ملکی بر اهمیت موضوع پدافندغیرعامل تاکید کرد و گفت: سوال اصلی این است که بین پدافندغیرعامل و برنامه‌های درسی چه نسبت و رابطه‌ای وجود دارد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که پدافندغیرعامل به دلیل وسعت و عمقی که دارد، صرفا در درسی به نام آمادگی دفاعی نمی‌گنجد، هر چند که این اثر یکی از کتاب‌های خوب ماست که در مفهوم آن موضوع پدافندغیرعامل از بعدهای گوناگون بررسی شده اما امروز که در مدار تحول قرار داریم باید قدری جامع‌تر و وسیعتر بیاندیشیم.

وی ادامه داد: پدافندغیرعامل مجموعه اقداماتی است که به قصد آماده سازی و مقاوم کردن افراد در برابر خطرات برنامه ریزی و اجرا می‌شود. این پدافند از نگاه ما دارای چند وجه است. پدافندغیرعامل مبنای اعتقادی دارد و احکام و مبانی این بخش در قرآن و دین وجود دارد. در آیات متعدد قرآن موضوع دفاع(نظامی و غیرنظامی) برای ما به عنوان بندگان خداوند، مطرح شده است. ما نمی‌توانیم به موضوع، پدافندغیرعامل کم توجهی، و کم اعتنایی کنیم زیرا این مساله، مبنای اعتقادی برای ما دارد.

معاون وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: پدافند غیر عامل دارای بعد انقلابی است، به این معنا که انقلاب اسلامی ایران که ان شاالله استقرار و استمرار پیدا کند، برای تداوم حیات خود به انقلابیون و افرادی انقلابی احتیاج دارد. انقلابی در این مفهوم، شامل کسانی است که صرفا در واقعیت جا خوش نمی‌کنند و آرمانگرا هستند. این افراد برای حرکت به سوی آینده، از هیچ تلاشی دریغ نمی‌کنند؛ البته انقلابی گری نیز ابعاد گوناگونی دارد اما اگر ما مایل به صیانت از انقلاب هستیم، باید دانش آموزان را با روحیه محکم و استوار بار بیاوریم.

ملکی گفت: معتقدم پدافندغیرعامل با موجودیت جمهوری اسلامی درآمیخته است و شعارهای آن کاملا با دفاع پیوند دارد. پدافندغیرعامل دفاع را به عنوان یک روح بر جامعه می‌دمد، بر همین مبنا، دفاع صرفا متعلق به دوره نظامی‌گری نیست و هر کجا که حیات است، دفاع نیز حضور دارد زیرا مومنان و جمهوری اسلامی دشمنان قسم خورده‌ای دارند که در ذات خود به دنبال هجوم بر علیه جمهوری اسلامی ایران هستند.

وی ادامه داد: پدافندغیرعامل یک امر قانونی است و موظف به اجرای آن هستیم. از قانون اساسی تا قوانین مجلس و اسناد تحولی همه بر این مورد تاکید دارند. دفاع یک امر عقلانی است زیرا اگر مدافع نباشیم، مستکبران خون خوار موجودیت ما را تهدید خواهند کرد. عقل در این راستا به دفاع دستور می‌دهد و پدافند غیرعامل، یک نوع بازدارنده برای جلوگیری از حمله مستکبران به ماست.

تشکر معاون سازمان پدافندغیرعامل از سازمان پژوهش

در ادامه محسن محبی، معاون توسعه فرهنگی و اطلاع رسانی سازمان پدافندغیرعامل کشور از اقدامات انجام شده توسط سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی تشکر کرد و گفت: در جامعه جهانی، پدافندغیرعامل به دفاع غیر نظامی معروف است. از مفهوم دفاع غیر نظامی، دو استنباط برای جامعه ایران متصور است که یکی دفاع توسط غیر نظامیان در برابر دشمن و دیگری دفاع از غیر نظامیان در برابر دشمن است.

وی ادامه داد: جامعه آموزش و پرورش دارای وسعت قابل توجهی است بنابراین اگر قرار باشد از جامعه دفاع شود، مانند هشت سال دفاع مقدس، این بخش از اهمیت فوق العاده‌ای برخوردار است. هنوز هم این توقع وجود دارد که غیر نظامیان از جامعه در شرایط بحران دفاع کنند اما از سوی دیگر ما باید از غیر نظامیان نیز در شرایط بحران دفاع کنیم، در این صورت نیز، باز هم مدارس و آموزش و پرورش از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا می‌تواند یک مرکز مهم برای امداد رسانی به جامعه باشد.

محبی با معرفی پدافندغیرعامل گفت: پدافندغیرعامل اقدامات غیر مسلحانه‌ای است که منجر به افزایش بازدارندگی، کاهش آسیب پذیری‌ها، استمرار خدمات ضروری، ارتقاء پایداری ملی و تسهیل در مدیریت بحران می‌شود. بر این مبنا، بازدارندگی به معنای ایجاد حالتی برای جلوگیری از حمله دشمن به کشور است که بخشی از آن عمل و بخشی نمایش و گفتار است.

وی ادامه داد: بخشی از پدافندغیرعامل به جنگ‌های شناختی مرتبط است که در این مسیر آموزش و پرورش نقش مهمی را ایفا می‌کند زیرا دشمن در این بخش، اعتقادات و باورهای فرزندان ما را هدف گرفته است.

معاون توسعه فرهنگی و اطلاع رسانی سازمان پدافند غیرعامل کشور خاطر نشان کرد: در این راستا ما باید پایه‌های فکری و ادراکی فرزندانمان را قوی کنیم تا اقدامات دشمنان، اثری در آنها به جای نگذارد که البته کار بسیار سختی است. ما شاهد توفیقات بسیار زیادی در آموزش و پرورش بودیم اما امیدواریم که در این عرصه رشد بیشتری را شاهد باشیم.

محبی افزود: به نظر ما فرهنگسازی و پدافند غیر عامل، امر بسیار مهمی است و این بخش می‌تواند در سازمان آموزش و پرورش خود را بروز و ظهور دهد لذا ما باید این عرصه را از آموزش و پرورش آغاز کنیم.

پیشنهاد آغاز پدافندغیرعامل از سنین پایین تر و با نگاهی کارشناسانه

وی پیشنهاد داد: به نظر من، کتاب پایه نهم و دهم، به لحاظ محتوا و تالیف عالی است اما لازم است که آموزش پدافند غیر عامل را از سنین پایین‌تر و با نگاهی کاملا کارشناسانه و روانشناسانه آغاز کنیم.نکته دیگر این است که پدافند غیر عامل شامل همه حوزه‌های تهدید است که بخشی از آن ابعاد غیر نظامی را شامل می‌شود. در این راستا قرارگاه‌های مختلف سازمان پدافندغیرعامل در بخش‌هایی نظیر سایبری، زیستی، شیمیایی و ... این آمادگی را دارد که برخی از مفاهیم را برای همه دانش آموزان به صورت عمومی و برای قسمت‌های اختصاصی به صورت تخصصی توضیح دهد.

بیان ظرفیت های همکاری

ملکی در خصوص ظرفیت‌های موجود در سازمان پژوهش و برنامه ریزی گفت: ما ظرفیت‌های مختلفی را در راستای توسعه بخش آموزشی دنبال می‌کنیم، بر همین مبنا، طی چند سال آینده، بسته‌های تربیتی و یادگیری جایگزین کتاب‌های درسی خواهد شد بنابراین ما در آموزش پدافند غیر عامل این ظرفیت را مد نظر قرار خواهیم داد. نکته دوم استفاده از ظرفیت مجلات رشد است که در دو بخش تخصصی و عمومی منتشر می‌شوند، بنابراین می‌توان از ظرفیت این بخش نیز در پدافندغیرعامل استفاده کرد.

وی خاطرنشان کرد: ظرفیت سوم شامل فضای مجازی در اختیار سازمان پژوهش است که تحت عنوان شبکه ملی رشد، آن را می‌شناسیم. این شبکه ملی رشد، یک کلان رسانه به شمار می‌رود که در دل خود، رسانه‌های خرد و کوچکتری را دارد و امکان تبادل نظر و تولید محتواهای الکترونیکی در آن موجود است.

معاون وزیر آموزش و پرورش تاکید کرد: امروز برای بخش مهمی از کتاب‌های ما محتواهای الکترونیکی تولید شده و در دست استفاده قرار گرفته است. ظرفیت چهارم نیز، نصب یا قراردادن یک امکان فناورانه نوین به نام رمزینه‌های پاسخ سریع یاCODE QR است که از طریق آن دانش آموز می‌تواند در هر فصلی از کتاب خود، به یک سری محتواهای افزوده دست پیدا کند. پنجمین امکان یا ظرفیت نیز، مربوط به انتشار کتاب‌های آموزشی از طریق انتشارات مدرسه است که به موسسه برهان معروف است.

در ادامه مسئولان و مدیران حاضر در جلسه به بحث و تبادل نظر پرداختند.

ملکی نیز در جمع بندی این جلسه گفت: موضوع پدافند غیر عامل برای ما اصلی و کاربردی است و آن را تا رسیدن به نتیجه مطلوب، دنبال خواهیم کرد. صحبت‌های مطرح شده، نشان داد که موضوع پدافند غیرعامل عریض و طویل است و برای مواجهه با این مسئله به جهت ذهنی، برنامه‌ای وعملی نیاز به گسترش داریم تا بتوانیم با این وسعت مفهومی، خود را وفق دهیم. نیازمند یک کمیته فردی در گروه پژوهش و برنامه ریزی درسی آداب و مهارت‌های زندگی هستیم که بتوانند یک ریزبرنامه و برنامه درسی خرد را در دل برنامه درسی کلان طراحی کنند. آموزش پدافندغیرعامل را اگر در یک درس محصور کنیم، اشتباه کرده ایم زیرا ماهیت این مبحث یک موضوع بین رشته‌ای است و باید آنرا به دروس مختلف گسترش یابد و در دروسی که این ظرفیت را دارند، مهارت را بگنجانیم.

وی در ادامه به ارائه راهکارهای مناسب، جهت همکاری بیشتر با سازمان پدافندغیرعامل پرداخت و به شکل عملی، راه را مشخص کرد.