«تجارتخانه بوشی»؛ فیلمی که در ۵ ساعت ساخته شد

محمدهادی نعمت اللهی کارگردان مستند «تجارتخانه بوشی» که در چهاردهمین جشنواره سینماحقیقت حضور دارد،در گفت وگو با پانا درباره شکل‌گیری ایده این اثر که به طور اتفاقی برایش در حلب رخ داده است، توضیح داد: «برای مستندسازی از سوریه و ثبت تاریخ شفاهی با فرماندهان جنگ به این کشور رفته بود و هنوز نمی دانستیم که راش ها و مصاحبه هایمان قرار است به مستند تبدیل شود یا نه. فرار بود برگردیم که ماجرای دستگیری محسن حججی و محسن قومی همرزمش اتفاق افتاد و ما این وقایع را ثبت و ضبط کردیم. ممکن بود داعش به ما نیز حمله کند و در خط مقدم حضور داشتیم.»
وی افزود: «بعد از چند روز اوضاع تغییر کرد و به ما گفتند به حلب برگردیم. قرار نبود در حلب مستندی بسازیم اما به دلیل این که ناراحت بودم این سفر ثمره ای ندارد تصمیم گرفتم بین مردم باشم و فضای شهر را در روزهایی که جنگ در حلب آغاز شده است، ببینم. با یک راننده تاکسی آشنا شدم و از او خواستم ما را به شهر ببرد و بگرداند و اگر قصه و یا ماجرایی هست که می تواند برای ما جذاب باشد، معرفی کند. او در روز دوم ما را به وعده صبحانه ای در یک اسایشگاه به نام بوشی دعوت کرد که شخصیتی به نام ابورجب مدیر آن بود. در زمان جنگ در حلب نیز این آسایشگاه وجود داشت و فعالیت می کرد. زیرا مردم نمی توانستند سالمندان را با خود همراه کنند و برایشان سخت بود.»
نعمت اللهی بیان کرد: «با ابورجب مدیر آسایشگاه بیشتر آشنا شدیم و زلف مان به این سوژه به اصطلاح گره خورد. او حاضر به ساخته شدن مستندی از خودش نبود و فقط در ازای کمک نقدی و ۲۰۰ دلاری ما به آسایشگاه که سوخت اسایشگاه را تامین می کرد، حاضر شد نیم روزی اجازه تصویربرداری از آن ها را به ما بدهد و ما فقط ۵ ساعت فرصت داشتیم در آسایشگاه بوشی مستند بسازیم. «تجارتخانه بوشی» ماحصل ۵ ساعت مستندسازی در این اسایشگاه سالمندان است.»
وی در پاسخ به این که با توجه به کم بودن فرصت پرداخت به سوژه چقدر این مستند مطابق با میلش پیش رفته است، عنوان کرد: «این که توانستیم از ۵ ساعت ضبط یک قصه تعریف کنیم، برایم قابل قبول است اما در مورد این که مستند می توانست بهتر از این شود یا نه، می توان نظر دیگری داد اما باید بگویم آنچه در «تجارتخانه بوشی» می بینیم همان حسی است که من در مواجهه با ابورجب داشتم و دلم می خواست با مخاطب به اشتراک بگذارم. بعد دیگر هم رو به رو شدن با سوژه ای است که شاید در نگاه اول به جنگ کمتر مورد توجه قرار بگیرد. در واقع لایه ای را روایت می کند که در همان برخوردهای اولیه قابل مشاهده نیست.»
این مستند ساز ادامه داد: ««تجارتخانه بوشی» روایت آدم‌هایی است که برای عده‌ای نگهداری‌شان در شرایط جنگ به صرفه نیست و همراه کردن و با خود بردنشان سخت می‌شود. آن‌ها متاسفانه در شرایط اولویتی برای دیگران نداشتند. من تنها در آن ۵ ساعت این فضا را روایت کردم و نه فرصت میزانسن دادن داشتم و نه این که به نظر این کار درست می رسید.»
وی در پایان درباره شیوه برگزاری آنلاین جشنواره سینماحقیقت خاطر نشان کرد: «شاید بتوان فعالیت سینماحقیقت را به قبل و بعد از از کرونا تقسیم کرد زیرا نمایش آنلاین انگار دیگر به بخشی از ذائقه مردم تبدیل شده است و ظرفیتی را به ظرفیت های اکران اضافه کرده است. در دسترس بودن و مواجهه شخصی داشتن با اتفاقی از جنس اکران حتما تجربه جدید و موفقی خواهد بود. البته ایراداتی هم دارد که اگر بعدها رفع شود، این نحوه اکران را ماندگار می کند.»
چهاردهمین جشنواره سینماحقیقت به دبیری محمد حمیدی مقدم تا ۲ دی ماه به صورت آنلاین در پلتفرم های فیلیمو، نماوا، هاشور و تیوا ادامه دارد.