توسعه فعالیت‌های فرهنگی و هنری در فضای مجازی؛ نیازمند مشارکت نهادها و همکاری خانواده‌ها

شرایط سخت آموزشی، خانه نشینی دانش آموزان و استفاده بیش از حد آنان از تلفن همراه و گشت و گذار در فضای مجازی به یک دغدغه و نگرانی بزرگ خانواده‌ها برای سلامتی روحی و جسمی فرزندانشان تبدیل شده است. آنها خواستار گسترش برنامه‌ها و تولید محتوای مفید و اثربخش پرورشی برای مدارس و دانش آموزان بوده و بیش از هر زمان دیگری آن را ضروری می‌دانند.
پانا در گفت و گو با احمدرضا افشاری رییس اداره فرهنگی و هنری آموزش و پرورش خراسان رضوی، به بررسی مسائل این روزهای حوزه فرهنگی می پردازد که در ادامه مشروح آن را می خوانید.

امروزه خانواده‌ها علاوه بر مسائل آموزشی نگران سلامتی روحی و جسمی فرزندانشان و فاصله گرفتن دانش آموزان از فعالیت های موثر پرورشی و تربیت بدنی در مدارس هستند، یه عنوان مسئول این فعالیت ها چه برنامه‌ها و اقداماتی در نظر گرفته‌اید؟

ما با درک این شرایط سخت، سعی وافری در استفاده از فضای مجازی برای توسعه فعالیت‌های هنری از قبیل اجرا، آموزش، برپایی جشنواره و سایر فعالیتهای هنری داریم. هرچند کار بسیار دشوار شده، اما فعالیت‌های فرهنگی در مدارس در شرایط کرونایی تعطیل نشده و تنها رویکرد آن‌ها متناسب با شرایط فعلی تغییر کرده است. آنچه مهم و اساسی است اینکه برای توسعه فعالیت‌های فرهنگی و هنری در فضای مجازی به اعتبارات کافی، وجود نیروهای متخصص، مشارکت نهادها و همکاری بیشتر خانواده ها نیازمندیم.

انجام و پیگیری برخی فعالیت‌ها در فضای مجازی برای دانش آموزان بسیار دشوار است، ارزیابی شما در این زمینه چیست؟

فضای مجازی از ظرفیت بالایی در حوزه مخاطب و تاثیرگذاری برخوردار است، از این رو فعالیت‌های فرهنگی، هنری قابل توجهی از زمان شیوع ویروس کرونا تاکنون از سوی این اداره با همکاری هنرمندان، انجمن‌های فرهنگی-هنری موسسات صورت گرفته است. نشست‌های مختلفی را داشتیم و ماحصل آن تولید ۱۰۰۰ دقیقه محتوا با موضوعات فرهنگی و هنری، برگزاری مسابقات در فضای مجازی، تدوین برنامه‌ها و فعالیت کانون‌های فرهنگی و تربیتی شد. همانطور که می‌دانید فعالیت در فضای مجازی و بستر شاد تجربه‌ای جدید و ارزشمند بود که ما با آن مواجه شدیم. قطعاً این موضوع فرآیند برگزاری فعالیت‌های در دست اجرای ما را تحت تأثیر خود قرار داده، ولی ما برای رفع نگرانی دانش‌آموزان و خانواده در تلاش هستیم.

در مورد برگزاری جشنواره‌ها و پرسش مهر که هر ساله یکی از دغدغه های مهم حوزه شما است توضیح دهید.

کار فرهنگی بسیار ظریف و حساس است و دغدغه‌مندی اصل و اساس کار فرهنگی است. جدا از بحث رقابت و مسابقه و اینکه خراسان رضوی همیشه رتبه‌های ارزشمندی در این رقابت ها داشته و استقبال قابل توجهی دانش‌آموزان و همکاران ما داشته‌اند، دانش‌آموزان در پرسش مهر ۲۱ با سوال رئیس جمهور با عنوان «مقابله با کرونا و یاری به همکلاسی‌های خود» ضمن حساس شدن به مسایل روز باعث پرورش روحیه پرسش‌گری، تحلیل پدیده‌ها، ایجاد تعامل، ایجاد نشاط، شادابی و تحرک بیشتر در مدارس می‌شود، بنابراین برای ما مهم است.

در سی و هشتمین دوره مسابقات فرهنگی و هنری، خراسان رضوی اولین استانی بود که به طراحی سایت اقدام کرد، لطفا در این مورد توضیح دهید.

خراسان رضوی سالیان سال است که رتبه اول کشور در مسابقات فرهنگی و هنری را به دست می آورد که به همت همکاران در استان محقق می‌شود، سال گذشته اولین و تنها استانی بودیم که سایت مخصوص جشنواره را طراحی کردیم و در آن کلیه فرایند برگزاری جشنواره نظیر دریافت آثار، داوری و ارسال به مرحله کشوری در این سامانه انجام گرفت که کار خیلی بزرگ و ارزشمندی بود.

در مورد برنامه‌های دیگر حوزه فرهنگی-هنری توضیح دهید.

برنامه عرش هشتم ویژه ولادت امام رضا (ع) و پخش زنده آن برای اولین بار از شبکه شاد در سراسر کشور بود که بازخورد خیلی خوبی داشت، همچنین برگزاری اولین جشنواره کشوری مداحی نوغلامان حسینی سراسر کشور از سوی کانون های فرهنگی و تربیتی ویژه دانش آموزان پسر در آذرماه، دوره های توانمندسازی دانش‌آموزان و مربیان پرورشی به صورت وبینارهای تخصصی، برگزاری دوره‌های سواد رسانه ای ویژه مدیران کانون‌های فرهنگی تربیتی، برگزاری دوره تخصصی آموزش سرود و تئاتر در هفته سرود و تئاتر، ایجاد دبیرخانه انجمن مداحی کانون های فرهنگی تربیتی سراسر کشور و تولید محتوای مناسب آن توسط استان، برگزاری مسابقه کتابخوانی دانایی و توانایی با حضور ده هزار دانش آموز در فضای مجازی از دیگر برنامه های پیش روی این اداره است.

نیروهای پرورشی پرچمدار فعالیت‌های فرهنگی و هنری در مدارس هستند، در شرایط فعلی ارزیابی شما از این فعالیت ها در مدارس چگونه است؟

من به تمامی معاونین و مربیان پرورشی در مدارس خداقوت گفته و صمیمانه از تلاش‌های آنان تشکر می کنم. نیروهای پرورشی همیشه در کارها و شرایط سخت سربلند و پرافتخار بوده اند. اگر به ابتدای تاسیس نهاد مقدس امور تربیتی نگاهی داشته باشیم این مهم به روشنی گویا است و حضور و خدمات آنان در ۸ سال دفاع مقدس دلیلی محکم براین ادعا است. از کلیه همکاران عزیز پرورشی تقاضا دارم با توجه به کارکرد و تاثیر برنامه های تربیتی، برنامه های فرهنگی خود را در فضای مجازی با استفاده از ایده ها و خلاقیت های فردی خود، دانش آموزان و اولیاء با جدیت تمام پیگیری و برنامه ریزی کنند. در انجام فعالیت ها، نسبت به اطلاع رسانی و مشاوره دانش آموزان بیش از گذشته تلاش کنند، ارتباط مستمر و مداوم با کانون‌های فرهنگی تربیتی به عنوان یکی از پایگاه‌های اصلی فعالیت در اداره فرهنگی هنری از دیگر انتظارات ما از مربیان گرامی است.

یکی از ویژگی‌های حوزه پرورشی ارتباط و تعامل بسیار نزدیک با سایر دستگاه‌ها، سازمان ها و به ویژه اولیاء دانش آموزان است، لطفا در مورد این تعاملات هم توضیح دهید.

ما با برخی از سازمان ها و دستگاه ها تفاهم نامه داریم و با تعداد دیگری هم به صورت مستقیم یا غیر مستقیم ارتباط و همکاری می کنیم که جمله کانون فکری کودکان ونوجوانان، شهرداری و فرهنگسراها، شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، ارشاد اسلامی، نهاد کتابخانه ها، بسیج و سپاه و هلال احمر از این جمله است. اما نقش اولیاء بسیار با اهمیت، مهم و موثر است. در شرایط فعلی فرصت‌های جدیدی ایجاد شد تا این تعاملات بیشتر شود. با اداره اولیا و مربیان استان و نمایندگان اولیا و برخی ادارات مرتبط جلسات تصمیم گیری متعددی داشتیم که در اجرای برنامه ها بسیار موثر بود.

یکی از دغدغه های مهم مسئولین و به طور کلی اهل فرهنگ ترویج و اشاعه فرهنگ کتاب و کتاب خوانی است و نقش آموزش و پرورش بسیار مهم وتاثیر گذار است. چه اقدامی در این زمینه صورت گرفته است؟

همه ساله در هفته کتاب و کتاب خوانی برنامه های فرهنگی متعددی همراه با نمایشگاه های مختلفی در سطح ادارات و مدارس برگزار می‌شد که امسال این مهم انجام نشد. اکثر مدارس استان دارای کتابخانه‌های کلاسی یا آموزشگاهی بوده که توسط شورای دانش آموزی مدیریت می شود اما از برنامه های امسال ما برگزاری هفته کتاب باشعار «به اضافه کتاب» ویژه استان، ایجاد انجمن سفیران دانایی ویژه ترویج فرهنگ کتابخوانی، رونمایی از پوستر انجمن و طراحی روزشمار این هفته بوده است.