تکلیف «شاد» پس از کرونا چه می‌شود؟

به گزارش روابط عمومی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، در بخش دوم این پرونده‌ی رسانه‌ای مسوولان به موضوع ماهیت، تفاوت‌ها و الزامات شبکه رشد در کمک به هم‌افزایی ظرفیت‌های شبکه شاد پرداخته‌اند.

سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در نشست تعاملی با معاونت‌های وزارت آموزش و پرورش نسبت شبکه ملی مدارس ایران (رشد) و شبکه آموزش دانش آموزی (شاد) را به عنوان دو ظرفیت بالا در آموزش و پرورش مورد بررسی قرار داد. در این نشست تعاملی حسن ملکی رئیس سازمان پژوهش، علیرضا کمرئی معاون متوسطه، نمایندگانی از معاونت پرورشی و فرهنگی، معاونت ابتدایی، مرکز فناوری و دیگر حوزه‌های ستادی، نماینده شبکه آموزش دانش آموزی (شاد) و تنی چند از مسئولان سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی حضور داشتند.

در شروع نشست حسن ملکی معاون وزیر و رئیس سازمان پژوهش با تأکید بر نظر ویژه وزیر آموزش و پرورش مبنی بر برگزاری این نشست تعاملی یادآورشد: چندی پیش گزارشی از توانمندی شبکه ملی رشد که حاصل تلاش‌های دفتر انتشارات و فناوری آموزشی بود تقدیم مقام عالی وزارت شد.

وی افزود: نکته بسیار مهمی که این جلسه برای آن برگزار شده این است که شبکه ملی رشد با این جهت‌گیری و اثرگذاری در آموزش و پرورش، باید چه نسبتی با دیگر ظرفیت مهم آموزش و پرورش یعنی شبکه شاد داشته باشد؟ برای شبکه شاد به عنوان یک رویداد ملی زحمات زیادی صورت گرفته است. باید تلاش کنیم به حد شایسته‌ای برسیم که شبکه رشد و شاد به عنوان دو بال خدمات‌دهی مجازی به خانواده‌ها و معلمان خدمات رسانی کنند.

محتواهای شبکه ملی رشد

در ادامه محسن باهو مشاور فناوری رئیس سازمان در خصوص ظرفیت‌های وزارت آموزش و پرورش و آموزش‌های الکترونیک، آموزش‌های ترکیبی و فعالیت‌های شبکه ملی مدارس ایران (رشد) گزارشی را ارائه کرد.

باهو گفت: ظرفیت وزارت آموزش و پرورش در حوزه خدمات الکترونیک به خصوص در ایام خاص مبارزه با ویروس کرونا ترکیبی در دو بستر شبکه ملی مدارس ایران "رشد" و شبکه آموزش دانش‌آموزی "شاد" شکل می‌گیرد. قطع به یقین اگر این دو مجموعه نتوانند به هم خدمت بدهند و از خدمات هم استفاده کنند، کسانی که متضرر اصلی این اتفاق می‌شوند خانواده‌ها و دانش‌آموزان هستند.

مشاور فناوری رئیس سازمان پژوهش خاطر نشان کرد: در شبکه رشد سرویس‌های بسیار متنوع و متعددی از جمله دانشنامه، المپیادها، کارآفرینی، بانک تصاویر، جشنواره فیلم رشد و محتواهای الکترونیک را داریم و واقعاً محتواهای این شبکه محتواهای قابل قبولی است؛ این شبکه یک پایگاه خوب برای پژوهشگری و مطالعه دانش‌آموزان است. بر این اساس گزارشی که در جلسه شورای معاونین خدمت آقای دکتر ملکی و آقای دکتر کمرئی ارائه شد مورد پذیرش مقام عالی وزارت قرار گرفت و ایشان صراحتاً گفتند شبکه رشد یک بستر بسیار معتبر آموزش و پرورش است و سیاست ما در وزارتخانه بحث حمایت جدی از این شبکه است.

اغلب محتواهای شبکه رشد، کلاس محور است

سپس سعید بدیعی معاون دفتر انتشارات و فناوری آموزشی گزارش کاملی را از وضعیت شبکه رشد، مأموریت‌ها و اقدامات آتی این شبکه و فعالیت‌های ویژه در شرایط کرونایی ارائه کرد.

وی گفت: شبکه رشد شبکه ناآشنایی برای آموزش و پرورش نیست. جشنواره فیلم رشد تقریباً قدیمی‌ترین جشنواره فیلم در ایران است و شبکه رشد هم اولین شبکه آموزشی وزارت آموزش و پرورش است که سال ۱۳۸۰ تأسیس شد. این شبکه فراز و نشیب‌های زیادی داشت. کلیات اهداف شبکه رشد برای مخاطبش این بوده که ما پشتیبان برنامه درسی، کلاس درس و معلم باشیم. یعنی اصلاً بحث آموزش خودآموز یا آموزش از راه دور در شبکه رشد دیده نشده است. به همین خاطر الآن اغلب محتواهای شبکه رشد کلاس محور است.

بدیعی افزود: ما تلاش کردیم که دسترسی به محتواها را برای گروه‌های مختلف راحت‌تر کنیم. بر این اساس شبکه رشد جدید که تقریباً سه سال پیش براساس نظام برنامه درسی راه‌اندازی شد، هم به سند تحول بنیادین و هم به نظام برنامه درسی و حوزه‌های تربیت و یادگیری توجه زیادی داشته است. اساس محتوای ما در شبکه رشد در ۱۱ حوزه تربیت و یادگیری قرار می‌گیرد و کل محتواها در این مخزن ریخته می‌شود و براساس دوره‌های تحصیلی، پایه‌های تحصیلی و کتاب درسی از این حوزه‌ها استخراج می‌شود و بعد درون کتاب‌ها قرار می‌گیرد.

فیلم‌های آموزشی در شبکه رشد

بدیعی با اشاره به این‌که یکی از محتواهایی که در شبکه ملی رشد برای هر درس تدارک دیده شده شامل فیلم‌های آموزشی است، بیان کرد: در حال حاضر سه دسته فیلم آموزشی داریم. یک دسته از فیلم‌های آموزشی مربوط به آموزش معلمانی است که می‌خواهند آن درس را تدریس کنند. یک دسته دیگر از محتواها نیز تدریس‌هایی است که به صورت زنده برای دانش‌آموز انجام می‌شود. بخش دیگر هم فیلم‌های آموزشی مکمل است. برای بعضی از درس‌ها علاوه‌ بر فیلم آموزشی، بحث محتوای مکمل، محتوای صوتی، عکس و حتی محتواهای تعاملی که به صورت تکلیف و تمرین وجود دارد را هم قرار داده‌ایم.

وی افزود: ما در شبکه رشد بیش از ۳ هزار تصویر دسته‌بندی شده را براساس موضوعات کتب درسی قرار داده‌ایم تا اگر معلم یا دانش‌آموزی برای بحث پژوهشی یا بحث ارائه محتوا به تصویر نیاز داشت به راحتی بتواند به تصویر مورد نظر دسترسی پیدا کند. همه این تصاویر دارای شناسنامه و توضیح‌اند و برای دانش‌آموزان قابل دانلود هستند.

محتواهای تعاملی در شبکه رشد

معاون دفتر انتشارات و فناوری آموزشی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی درسی عنوان کرد: ما در شبکه رشد سرویس رسانه‌های آموزشی را هم داریم که آن را از شبکه رشد قبلی وارد شبکه رشد جدید کرده‌ایم و اکنون هم کاربران خیلی زیادی دارد. در این بخش هم حدود ۱۴ هزار جزء آموزشی به تفکیک وجود دارد. فایل‌های این بخش هم به صورت صوت، انیمیشن و فیلم هستند. یکی از مشکلاتی که بین شاد و رشد وجود دارد این است که بیش از ۹۰ درصد دانش‌آموزان از نسخه اندروید شاد استفاده می‌کنند و خیلی از فعالیت‌های تعاملی که در رشد وجود دارد قابل انتقال به شاد نیست تا بتوانند کار تعاملی انجام بدهند. اما به هر صورت ما این محتواهای تعاملی را گذاشته‌ایم تا اگر دانش‌آموز احتیاج داشت بتواند آن‌ها را از روی سیستم ما بردارد و بر روی کامپیوتر اجرا کند.

راه اندازی مرکز یادگیری معلم در شبکه رشد

سعید بدیعی ادامه داد: یکی از سرویس‌های دیگری که ما آن را با انجام نیازسنجی از معلمان راه‌اندازی کرده‌ایم و بازخورد آن را هم از معلمان گرفته‌ایم، مرکز یادگیری معلم است که در این بخش آموزش‌های مختلفی می‌تواند اتفاق بیافتد. به طور مثال در هر دوره‌ای که تعریف می‌شود یک بحث روش تدریس دارد که ما روش تدریس یا مبانی نظری آن مطلب را می‌گذاریم. ابزارها و وسایلی که معلم‌ باید داشته باشد تا بتواند با آن کار کند را نیز در این بخش قرار می‌دهیم. همچنین نمونه تدریس‌هایی که برای معلمان آماده شده نیز در این بخش ارائه شده است.

وی افزود: معلمانی که با گروه‌های درسی ما در ارتباط هستند را جلوی دوربین برده ایم تا برای معلمان توضیح دهند که در فضای مجازی چه مقداری از هر درس را باید تدریس کنند و چگونه باید تدریس و ارزشیابی نمایند. ما با سازمان استثنائی هم مکاتبه داشتیم و حتی برای دانش‌آموزان با نیازهای ویژه هم نمونه‌هایی را ضبط کردیم و روی سایت گذاشتیم تا معلمان مدارس خاص هم به نمونه تدریس‌ها دسترسی داشته باشند. در حال حاضر از هر عنوان درس حداقل یک نمونه تدریس داریم.

کمرئی: شبکه رشد رقیب شاد نیست

در ادامه علیرضا کمرئی معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش گفت: به اعتقاد من تفاوت شبکه رشد با شبکه شاد را باید در ماهیت شکل‌گیری آن‌ها جستجو کرد. ضرورت‌های تکمیل و پیدایش شاد با ضرورت‌های تکمیل و پیدایش رشد خیلی تفاوت دارد. شاد، محصول دوران بحران است و رشد، محصول دوره آرامش است و این شبکه تلاش می‌کند آموزش را غنی‌تر و کیفی‌تر کند و از مباحث تعلیم و تربیت پشتیبانی کند. به همین دلیل ضرورت‌های کارکردی رشد با ضرورت‌های کارکردی شاد فرق دارد و همچنین ورود عملیات و توان این دو نیز با هم متفاوت است.

معاون متوسطه وزیر با بیان این‌که از نظر من شبکه ملی رشد باید به‌عنوان یک پایگاه تخصصی و جامع علمی تقویت شود، خاطر نشان کرد: شبکه ملی رشد باید منبعی برای تغذیه فکری وزارت آموزش و پرورش و خاستگاهی برای تولید استانداردهای درخور شأن این وزارتخانه باشد. این شبکه در آن‌چه که قلمرو برنامه درسی است می‌تواند تولید اندیشه و فکر کند و ایده و جهت بدهد و منبع تغذیه آموزش و پرورش باشد. شاید فلسفه زایش و پیدایش نیز همین بوده است. به نظر من شبکه رشد زمانی از چرخه خارج می‌شود که بخواهد با شاد مقابله یا رقابت کند. در واقع شاد باید توسط رشد تغذیه شود نه این‌که در حدود عملیات وارد شود، بلکه تغذیه فکری شود، مدل طراحی کند و اقتضائات هدایت جریان تربیت و یادگیری را بگذارد.

تکلیف شاد پس از کرونا چه می‌شود؟

علیرضا کمرئی درباره این‌که سرنوشت شبکه شاد پس از کرونا چه می‌شود، توضیح داد: مطلوب‌مان این است سامانه شاد در داخل سیستم بماند، اما این‌که در همین قالب و همین پلتفرم و به همین شیوه ادامه بدهیم محل گفت‌وگو است. بنابراین پایداری شاد هم با پایداری رشد نباید یکی انگاشته شود. رشد باید بماند تا هم خودش غنی‌ شود و هم تغذیه‌کننده باشد، در صورتی‌که شاد بعد از گذر از این ایام و شرایط بحرانی احتمالاً باید دچار دگردیسی‌ها و تغییراتی بشود تا بتواند در زیست بوم آینده بقا داشته باشد.

کمرئی بار دیگر به تفاوت‌های دو شبکه رشد و شاد اشاره کرد و اظهار داشت: معماری شبکه شاد متفاوت‌ از معماری شبکه رشد است. ماهیت شبکه شاد به گونه‌ای است که می‌تواند جریان تربیت و یادگیری را مدیریت کند. به همین دلیل در ساختار آن، کلاس درس طراحی و مدل‌سازی شده است تا معلم‌ بتواند کلاس‌ها را اداره کند و دانش‌آموزان را در یک فضای یادگیری قرار بدهد. این ویژگی، سامانه شاد را از شبکه رشد کاملاً متمایز کرده است. شاید تفاوتی که بین برنامه‌ریزی آموزشی با برنامه‌ریزی درسی وجود دارد بتواند این دو شبکه را به یک شکلی از همدیگر جدا کند. در رشد بیشتر ابعاد آموزشی و مدیریتی کار مطرح است و در شاد بیشتر به برنامه درسی و مسائل مرتبط با آن پرداخته می‌شود.

وی افزود: شبکه ملی رشد باید یک مرجعیت تخصصی برای معلم پیدا کند، اگر چه بتواند دانش‌آموز را هم سرویس بدهد و اولیا را هم در درون خودش جا بدهد، اما شأن و توان تخصصی‌اش باید در این باید باشد که معلم و نظام آموزشی را تغذیه بکند. اما باید بتواند به‌عنوان یک واحد عملیاتی و اجرایی عمل کند و با توان و توشه‌ای که دارد و معماری‌ خاصی که در شبکه‌اش طراحی کرده، حوزه‌های یادگیری را به میدان عملیات ببرد. بنابراین این دو باید با دو مرجعیت متفاوت به کار خود ادامه دهند.

ارتباط و هم‌افزایی شبکه رشد و شبکه شاد

در ادامه محمود حبیبی مدیرکل دفتر فناوری اطلاعات و ارتباطات وزارت آموزش و پرورش گفت: حسم این است که شبکه شاد می‌تواند به تکمیل و غنابخشی محتواهای شبکه ملی رشد کمک زیادی کند. شاید به شبکه ملی رشد بشود به‌عنوان یک مجموعه کاملاً تخصصی و یک مخزن کاملاً استاندارد نگاه کرد. در مقابل آن، شبکه شاد یک استراتژی توسعه دارد و انواع و اقسام محتواها و روش‌ها و الگوهای تدریس در آن قابل ارائه است و چه بسا این‌ها بتواند باعث تکمیل محتوای رشد هم بشود.

حبیبی تأکید کرد: چیزی که به لحاظ فنی خیلی اهمیت دارد ارتباط این دو با همدیگر است. در این زمینه یک نگرانی وجود دارد. ارتباط و هم‌افزایی یک اصل اساسی در فضای فناورانه است. اصلاً در فضای IT باید نگرش هم‌افزایی وجود داشته باشد، منتها باید ببینیم ظرفیت‌ها چطور امکان این هم‌افزایی را به ما می‌دهد. همچنین اگر بخواهیم بین این دو ارتباط ایجاد کنیم باید به ظرافت‌های فنی هم توجه نماییم. یعنی اگر شبکه ملی رشد زیرساخت‌های لازم را نداشته باشد و ما بخواهیم شاد را بی‌محابا به رشد وصل کنیم، طبیعتاً هم شبکه رشد مورد مواجهه زیادی قرار می‌گیرد و ممکن است نتواند پاسخگو باشد و هم وزارت آموزش و پرورش به‌عنوان یک سیستم یکپارچه تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.

وی افزود: ما راه‌حل‌های مختلفی را بررسی کردیم و به یک جمع‌بندی رسیدیم، منتها تفکیک وظایف هر کدام از این سامانه‌ها خیلی مهم است. ما باید شرح وظایف هر کدام از این سامانه‌ها را مشخص کنیم تا انشاءالله به فاز فنی هم ورود کنیم و ارتباط بین این دو سامانه را ایجاد نماییم.

آمادگی شبکه شاد برای همکاری با شبکه ملی رشد

اسماعیلی مسئول هماهنگی اجرایی شبکه شاد نیز گفت: برای ارتباط بین شبکه رشد و شبکه شاد پیشنهادات مختلفی مطرح شده است. یکی این است ‌که به صورت مأموریت محور به آن‌ها نگاه کنیم. یعنی بگوییم مأموریت شاد آموزش دانش‌آموزان باشد و مأموریت رشد آموزش معلمان باشد. اگر این اتفاق بیافتد با توجه به طبیعت خودشان و ویژگی‌های فنی که دارند ممکن است پاسخگو هم باشند. این یک پیشنهاد بود که هنوز هم می‌شود رویش بحث و صحبت کرد و به یک نتیجه‌ای رسید.

وی افزود: شبکه شاد این آمادگی را دارد که هر کمکی که بتواند جهت دسترسی بهتر دانش‌آموزان، معلمین و اولیا به شبکه رشد انجام بدهد را ارائه کند. این‌ باید هم از نظر فنی بررسی شود و هم از نظر مسائل دیگر. به هر حال این آمادگی در سامانه شاد وجود دارد که یک کانال ایجاد شود که بعضی از خدمات یا تمام خدمات شبکه ملی رشد در آن کانال قرار بگیرد و سازمان پژوهش بتواند آن را به هر نحوی که می‌خواهد ارائه کند.

مسئول هماهنگی اجرایی شبکه شاد بیان کرد روش دوم همکاری بین شبکه ملی رشد و سامانه شاد می‌تواند این باشد که محتوای تولیدشده شبکه ملی رشد به صورت درس به درس توسط معاونین آموزشی و یا توسط خود دوستان شبکه رشد در سامانه شاد بارگذاری شود. پیشنهاد ما این بود که یک لینک هم در سامانه شاد در نظر گرفته شود که معلمان و دانش‌آموزان از طریق آن بتوانند وارد شبکه ملی رشد شوند، اما گویا به دلیل آن‌که تعداد استفاده‌کنندگان به چند میلیون نفر می‌رسد از نظر فنی یک مشکلاتی ایجاد می‌شود.

شبکه ملی رشد کنار نمی‌رود

در ادامه قاسم‌پور نماینده معاونت پرورشی وزارتخانه گفت: مدتی است در وزارت آموزش و پرورش یک تفکر غلط شایع شده که چون سامانه شاد آمده است بقیه چیزها باید کنار گذاشته شود. به نظرم این تفکر پایه و اساس ندارد. ما خیلی از زیرساخت‌های فناورانه آموزش و پرورش را قبل از ماجرای بحران در سامانه‌های مختلفی که داشتیم از جمله سناد، همگام و رشد، تعریف کرده‌ایم، اما الآن ظاهراً این تفکر وجود دارد که چون شاد آمده است بقیه سامانه‌ها باید کنار بروند. این در حالی است ‌که بسیاری از دیتاهای آموزش و پرورش در این سامانه‌ها قرار دارند و ما همچنان متقاضی هستیم که برای خیلی از خدماتی که به دانش‌آموزان‌ می‌دهیم از سامانه‌های قبلی استفاده کنیم.

نماینده معاونت پژوهشی آموزش و پرورش یادآور شد: سامانه رشد مسیر بسیار خوب و کاملی را داشت پیش می‌گرفت. اتفاقاً دوستان داشتند تلاش می‌کردند که شبکه رشد به هوش مصنوعی مجهز شود و بتواند صلاحیت دانش‌آموزان را تشخیص بدهد و براساس سلیقه دانش‌آموز به او پیشنهادهای مختلف تربیتی، آموزشی و محتوایی ارائه بدهد، که امیدوارم انشاءالله آن مسیر همچنان ادامه پیدا کند، چون واقعاً رشد جدی‌ترین و اصلی‌ترین مجموعه محتوایی آموزش و پرورش است و بخش عمده‌ای از محتواهای ارزشمند آموزش و پرورش در این شبکه قرار گرفته است.

رشد حاصل یک نیاز است و شاد حاصل یک بحران

محمدابراهیم محمدی مدیرکل دفتر انتشارات و فناوری آموزشی نیز درباره تفاوت‌های شبکه ملی رشد و شبکه شاد گفت: فراموش نکنیم که رشد حاصل یک نیاز است، اما شاد حاصل یک بحران است. این دو در تعریف با هم تفاوت دارند. مسئله دیگر این است که مأموریت اولیه رشد، کتاب، معلم و مدرسه است و مأموریت ثانویه‌اش از سر اضطرار رفته به سمت مسائل دانش‌آموزی. مطلب دیگر این است که آن شبکه رشدی که ما برای دوران پساکرونا دنبالش هستیم این نخواهد بود. باید به لحاظ محتوا، ارائه و دسترسی تغییراتی را در خودش ایجاد کند. ما با این‌که متولی رشد هستیم واقعاً راضی نیستیم و فکر می‌کنیم با آن‌چه که مد نظرمان است هنوز فاصله داریم. این جلسه می‌تواند آغاز مبارکی باشد که بتوانیم به یک تقسیم مأموریت دست پیدا کنیم تا انشاءالله معلمان و دانش‌آموزان ما از این دو ظرفیت استفاده خوبی ببرند.

باهو و تاکید بر توجه به سه عنصر مهم

سپس باهو تأکید کرد: ما در این مرحله باید به سه عنصر توجه داشته باشیم؛ یکی بحث زمان است، یکی بحث منابع و دیگری بحث هزینه. برای این‌که بتوانیم تصمیمات‌مان را تنظیم کنیم خیلی تعیین‌کننده هستند. نکته دوم بحث مدل یادگیری الکترونیکی است که در حوزه معلم و دانش‌آموز و در آموزش رسمی و غیررسمی باید به آن توجه داشته باشیم. همچنین بحث اجبار و نیاز از دیگر مباحث خیلی مهم است. در شاد بحث اجبار مطرح است و در رشد بحث نیاز. این دو مقوله در ارائه خدمت و سرویس کاملاً می‌تواند به ما کمک کند. عرض دیگرم این است که ما خانواده بزرگی هستیم و در خانواده بزرگ اصلاً نباید معادلات و قیاس و غیر قیاس وجود داشته باشد. هر جا که بتوانیم باید به هم کمک کنیم.

جمع‌بندی نشست از سوی ملکی

در پایان نشست حسن ملکی جمع‌بندی خود از صحبت‌ها مطرح شده را بیان کرد. رئیس سازمان پژوهش گفت: بنده مباحث را در چند گزاره جمع‌بندی می‌کنم که ان شاءالله یک نقشه راهی هم برای اقدامات بعدی ما باشد. گزاره نخست این است که شبکه ملی رشد و سامانه شاد رقیب هم نیستند بلکه همراه و همکار هم هستند. حقیقتاً چیزی جز این هم مد نظر نبوده است ولی از حاصل این جلسه چنین جمع‌بندی مصرحی را داشته باشیم.

دوم این‌که مأموریت شبکه ملی مدارس ایران (رشد)، مأموریت هم‌سنخ جایگاه سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در نظام آموزش و پرورش است و آن مأموریت هم تولید استانداردهای گوناگون در عناصر برنامه درسی و فعالیت‌های آموزشی و معرفی آن‌ها به‌عنوان کالای قابل استفاده برای معلمان، دانش‌آموزان و خانواده‌ها است. من عنوان کالای قابل استفاده را خودم اضافه کرده‌ام و به آن تأکید دارم. اگر ما به آن تأکید نکنیم و این تولید استانداردها صرفاً تولید استانداردهای انتزاعی و جدا از مسائل انضمامی و عینی باشد، کالای ما کالای به درد بخوری نخواهد بود. بنابراین این کالا باید کالای قابل استفاده‌ای باشد، بدون این‌که خودش وارد صحنه اجرا و عمل شود.

نکته سوم این است که مأموریت شبکه شاد اجرای آموزش‌ها و استانداردهای تولید شده در صحنه عمل است. این شبکه تا زمانی که اوضاع کرونایی دارد به فعالیت خود ادامه می‌دهد و بعد از آن هم بعید است که شبکه شاد حذف شود بلکه قاعدتاً‌ تغییر جهت باید بدهد. مأموریت شبکه شاد یک مأموریت اجرایی و عملیاتی است، منتها آن اجرا در صحنه عملیات باید یک نسبت روشن حمایتی از سوی شبکه ملی رشد داشته باشد. درست است که این دو رقیب نیستند اما مجزا از هم نیز نباید تلقی شوند. این نقشه در یک وزارتخانه دارد طراحی می‌شود.

نکته چهارم این است که در مسائل فنی باید تدبیراندیشی لازم برای تحقق هم‌افزایی و شیوه ارتباط شبکه رشد و شبکه شاد فراهم شود. مثلاً می‌توان برای ارتباط با شبکه ملی رشد لینکی در سامانه شاد گذاشت یا بالعکس. در کل نباید این‌طور باشد که ما در مقام نظر تصمیم به هم‌افزایی این دو شبکه بگیریم ولی امکانات فنی این اجازه را به دانش‌آموز، معلم و خانواده‌ها ندهد.

گزاره پنجم این است که شبکه ملی رشد را به‌عنوان یک مرجع مطمئن و قابل اعتماد برای معلمان، دانش‌آموزان و خانواده‌ها تلقی کنیم و مشترکاً مبلغ این معنا باشیم، چون بالأخره همه ما می‌خواهیم در نهایت تربیت و یادگیری به درستی اتفاق بیافتد. جناب آقای وزیر هم در جلسه گذشته تأکید فراوان داشتند که شبکه ملی رشد معرفی شود. از این رو ما در فکر تیزر تبلیغاتی هم هستیم.

گزاره ششم این است که شبکه ملی رشد باید شیوه ارائه خودش را جاذب‌تر، شیواتر و مطلوب‌تر کند تا اقشار مختلف خودشان برای رجوع به آن انگیزه داشته باشند. بالأخره شبکه ملی رشد در جامعه رقبایی هم دارد و خودش را در مقابل آن رقبا باید مطلوب‌تر و جذاب‌تر ارائه بدهد.

نکته آخر این است که بنده پیشنهاد می‌کنم این گزاره‌ها و این جمع‌بندی‌ها که ابهام ندارند ولی باید عملیاتی‌تر بیان شوند، در یک شیوه‌نامه یا منشور به‌عنوان یک نقشه عمل و نقشه راه دربیایند و کاملاً عملیاتی شوند تا بعد ما آن را ملاحظه کنیم و نقشه راه خودمان در صحنه عمل قرار بدهیم. آقای مهندس باهو می‌توانند یک کارگروه ایجاد کنند و با کمک آقای محمدی و دیگر دوستان اعضایی را تشکیل بدهند و این شیوه‌نامه یا منشور را تهیه کنند.