زنگ خطر درباره قانون منع حضور بازیکن و مربی خارجی در فوتبال ایران؛ بدون «فِیرپلی مالی»، فاجعه در راه است

فاجعه‌های مدیریتی در مجموعه فوتبال ایران کم نیست و عقد قراردادهای عجیب با بازیکنان و مربی‌های خارجی شاغل در فوتبال ایران، تبدیل به موضوعی تکراری شده است که گریبان بسیاری از تیم‌ها و حالا فدراسیون فوتبال را هم گرفته است.

فاجعه در فاجعه؛ از کی‌روش تا ویلموتس

همین چند ماه پیش بود که فدراسیون فوتبال ایران محکوم به پرداخت پاداش مقام کسب نکرده به کارلوس کی‌روش شد و سرمربی پرتغالی پرحاشیه سابق تیم ملی در حالی که مقام سوم جام ملت‌های آسیا را در کارنامه نداشت توانست با استناد به قرارداد عجیبی که با فدراسیون فوتبال منعقد کرده بود، توانست ایران را محکوم به پرداخت ۲۰۰ هزار دلار (نزدیک به ۴ میلیارد تومان) کند تا فدراسیون فوتبال مجبور شود پاداش کار انجام نشده را به حساب او واریز کند.

هر چند پرداخت پاداش به کارلوس کی‌روش توانست کمی سر و صدا کند اما از آنجا که فاجعه بزرگتری به نام مارک ویلموتس در راه بود، کی‌روش به حاشیه رفت و سرانجام هفته گذشته مشخص شد که فیفا، فدراسیون فوتبال ایران را محکوم به پرداخت ۱۶۰ میلیارد تومان به مارک ویلموتس کرده است. فاجعه‌ای بزرگ از سوی مدیران فوتبال در حالی رقم خورده است که سرمربی بلژیکی خودش از سمت سرمربیگری تیم ملی ایران استعفا داده اما حالا او هم به لطف مدیر برنامه کاربلدی که دارد، مانند کارلوس کی‌روش توانسته است از جیب ایرانی‌ها پول بدون کار و زحمت بردارد.

این دو فاجعه در کنار بسیاری از پرونده‌های عجیب تیم‌های باشگاهی ایران در فیفا باعث شد تا ظهر چهارشنبه سازمان لیگ فوتبال ایران با انتشار دستورالعملی فوری به تمام باشگاه‌ها اعلام کند که جذب بازیکن و مربی خارجی در فصل آینده لیگ برتر ممنوع است، خبری که شاید از دور دست خوب جلوه کند اما می‌تواند فاجعه‌ای بزرگ‌تر را رقم بزند که پیش از این هم سابقه داشته است.

ممنوعیت گلر خارجی تجربه نشد؟

منع حضور بازیکن و مربی خارجی هر چند به صورت کامل در فوتبال ایران سابقه نداشته است اما سال‌های ابتدایی دهه ۹۰ هجری شمسی قانون ممنوعیت حضور گلر خارجی در فوتبال ایران گذاشته شد و ۳ سال هم به اجرا در آمد اما گذشته از اینکه حاصل این ممنوعیت از نظر فنی قابل قبول بود یا نبود، یک تجربه بزرگ را برای فوتبال ایران به همراه آورد که به نظر می‌رسد تجربه آن سال‌ها از یاد مدیران فعلی فدراسیون فوتبال ایران رفته است.

حاصل ممنوعیت حضور گلر خارجی در فوتبال ایران، افزایش قیمت عجیب و نجومی دروازه‌بان‌های ایرانی در لیگ برتر بود، به گونه‌ای که تیم‌ها به علت نیاز مبرمی که به گلر خوب داشتند، مجبور بودند در برابر خواسته‌های برخی از دروازه‌بان‌ها سر خم کنند. برای مثال یکی از گلرهای ملی‌پوش فوتبال ایران که در آن زمان رقیب پر پا قرصی نداشت، علاوه بر اینکه هر سال قراردادش را در مقایسه با سال قبل با اعداد رند افزایش می‌داد (برای مثال قرارداد ۶۶۶ میلیون در سال بعد تبدیل به ۷۷۷ میلیون می‌شد)،انتخاب مربی دروازه‌بان‌ها را هم در اختیار خودش قرار داده بود.

زنگ خطر به صدا در آمده است

از هم اکنون شنیده‌ها حاکی از این است که افزایش قیمت‌ها در همین چند روز شروع شده و برای مثال یکی از بازیکنان مطرح شاغل در لیگ برتر برای تمدید قرارداد خود با یکی از تیم‌های بزرگ درخواست قرارداد ۲۰ میلیارد تومانی کرده، این در حالی است که قرارداد این بازیکن در فصل گذشته زیر ۳ میلیارد تومان بوده است. و یا یکی از متمول‌ترین تیم‌های فوتبال ایران که متخصص ریخت‌وپاش‌های بدون حساب و کتاب است، به بازیکنی که سال گذشته با تیمش ۴۰۰ میلیون تومان قرارداد داشته، پیشنهاد ۵ میلیارد تومانی داده تا او را جذب کند.

حالا با تجربه‌ای که در زمینه گران شدن نجومی قیمت بازیکن در صورت ممنوعیت حضور خارجی‌ها بدست آمده است، مشخص نیست سازمان لیگ برای پیشگیری از این موضوع چه تدبیری اندیشیده است و نکته مهم‌تر اینکه چه زمانی قرار است در ایران هم مانند اروپا قوانین فیرپلی مالی اجرا شود تا تیمی که متمول است بدون حساب و کتاب قیمت بازیکن را بالا نبرد که سایر باشگاه‌ها هم تحت فشار قرار داشته باشد و مجبور به عقد قراردادهای نجومی شوند.

همچنین در کنار گران شدن نجومی قیمت بازیکنان داخلی، در صورتی که فیرپلی مالی وجود نداشته باشد، از این قانون خارجی‌های فعلی فوتبال ایران هم بهترین سود را خواهند برد و آنها هم می‌توانند مانند بازیکنان داخلی با افزایش نجومی قیمت خود تاخت و تاز کنند.

البته نباید فراموش کرد که قانون فیرپلی مالی هم ساز و کار مخصوص خودش را دارد و باید با فکر و برنامه پیش برده شود وگرنه مانند قانون سقف قرارداد که پیش از این در لیگ برتر اجرا شد، شکست خواهد خورد و زمینه پرداخت‌های خارج از قرارداد را فراهم می‌کند. هنوز فوتبال ایران فراموش نکرده است که یکی از تیم‌های مطرح در غالب همین پرداخت‌های خارج از قرارداد به بازیکنی که در سال نهایتا باید یک میلیون و هشتصد هزار تومان دریافتی داشت، چطور پرداخت‌های نجومی انجام می‌داد تا ستاره‌های فوتبال ایران را وادار به حضور در این تیم کند.