ملکی: تدوین برنامه‌های درسی باید مبتنی بر پژوهش‌ها صورت گیرد

به گزارش روابط عمومی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، حسن ملکی در شورای پژوهشی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی ضمن تشکر از زحمات اعضای قبلی و تبریک به اعضای جدید این شورا، اظهار کرد: امیدوارم بتوانیم در فضای نوینی که برای پژوهش و تحقیق به وجود آمده مشترکاً قدم‌های موثری برداریم.

وی با اشاره به اینکه در سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی به واسطه موقعیت علمی و آموزشی این سازمان شوراهای متعدد با اهداف مختلف فعالیت دارند، افزود: شورای پژوهشی سازمان به دلیل اهمیت امر پژوهش در تصمیم گیری، تصمیم سازی و اقدامات عملی، یک شورای منحصر به فرد است.

عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی گفت: اگر بیانات رهبر معظم انقلاب یعنی سازمان پژوهش، قلب آموزش و پرورش است را مبنا قرار دهیم باید بگویم قلب همه فعالیت‌های این سازمان، پژوهش است. اگر توجه لازم به امر پژوهش صورت نگیرد مشخص است که قلب از کار افتاده و آن سازمان باافول مواجه می‌شود.

وی ادامه داد: از همه بزرگواران درخواست دارم پژوهش در خصوص برنامه ریزی درسی و برنامه ریزی آموزشی را یک امر مهم و ریشه‌ای تلقی کرده و جلسات این شورا با حضور همه افراد و به صورت منظم تشکیل شود؛ ضمنا حضور افراد با موضع گیری‌های قوی علمی و پژوهشی باشد.

نسبت پژوهش با برنامه ریزی درسی

معاون وزیر و رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با تأکید بر اینکه پژوهش مبانی برنامه ریزی درسی را شکل می‌دهد، بیان کرد: اگر می‌خواهیم مبانی برنامه ریزی درسی را به صورت مدون در اختیار داشته باشیم باید نسبت شفاف‌تری بین پژوهش و مبانی آن یعنی برنامه ریزی درسی برقرار کنیم. یعنی اگر پژوهش نباشد مبنا سست است و اگر مبنا سست باشد، بنایی که روی آن در حال شکل گیری است بسیار شکننده خواهد بود.

ملکی یادآورشد: به طور معمول بین پژوهش و ارزشیابی از برنامه درسی نسبت قوی وجود دارد. ارزشیابی در برنامه درسی یک عامل حیات بخش و زنده کننده است. اگر ارزشیابی نباشد برنامه درسی می‌میرد؛ به وسیله ارزشیابی است که برنامه درسی را زنده نگه می‌داریم. به وسیله امر پژوهش، برنامه‌های درسی را اعتباربخشی می‌کنیم و اگر پژوهش ضعیف باشد برنامه‌های درسی معتبر نخواهد بود. البته آسیب‌شناسی‌های ما در عرصه برنامه درسی در پرتو همین پژوهش‌ها قابل انجام است.

وی ادامه داد: اکنون در سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی در موقعیت حساس تحولی به سر می‌بریم. تحول بنیادین آموزش و پرورش از بُعد نرم‌افزاری یعنی همان نوشتار و کتابچه سند به تنهایی مشکلی را حل نمی‌کند. مشکل زمانی حل می‌شود که آن کتابچه مبنا قرار بگیرد و مبانی تعلیم و تربیت بر روی آن استوار شود. سند تحول بنیادین زمانی عملیاتی می‌شود که استلزامات تحولی آن دیده شود؛ یکی از این استلزامات مبنایی، پژوهش‌های کاربردی و اساسی است.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی به اهمیت بالای پژوهش اشاره کرد و گفت: احساس می‌کنم به دلایل مختلف به این مسئله توجه نمی‌شود یا توجه کمی صورت می‌گیرد. وقتی از تحول حرف می‌زنیم از دگردیسی مبنایی حرف می‌زنیم یعنی از یک مبنا به مبنای دیگر کوچ کنیم.

وی با اشاره به اینکه در ساختار جدیدی که به ادارات کل آموزش و پرورش استان‌ها ابلاغ شده پژوهش تضعیف شده است، گفت: دلخوشی ما به امر پژوهش همین وابستگی و همراهی پژوهشگاه به سازمان پژوهش است. امیدوارم این اتصال پایدار بماند و عمر طولانی داشته باشد، این پایدار ماندن منوط به این است که نسبت‌ها خوب تعریف شود. البته معتقدم نسبت پژوهشگاه با سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی اگر فقط در حد الصاق بماند چندان کارگشا نخواهد بود و باید با روابط ساختاری عمیق و روابط نهادینه شده پژوهشی این نسبت تقویت شود.

تدوین برنامه درسی مبتنی بر پژوهش‌ها

معاون وزیر آموزش و پرورش با تأکید بر اینکه تدوین برنامه‌های درسی باید مبتنی بر پژوهش‌ها صورت گیرد، گفت: باید ارزشیابی‌های متنوع و مفیدی از کتاب‌های درسی داشته باشیم. پژوهشگران و اساتید قوی در پژوهشگاه وجود دارند و اگر همراهی و همدلی قویتر از آنچه هم اکنون وجود دارد به وجود بیاید می‌تواند این خلاء موجود برطرف شود.

در ادامه این نشست فرهاد کریمی رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش گزارشی از عملکرد شش ماهه این پژوهشگاه ارائه کرد و گفت: نسبت پژوهشگاه با سازمان پژوهش و سایر معاونت‌ها و ستاد آموزش و پرورش، نسبتی عمیق، اصولی و ریشه دار است و ما تلاش داشته‌ایم که خدمات پژوهشی مورد نیاز سازمان پژوهش و سایر بخش‌های وزارت آموزش و پرورش را ارائه کنیم.

علیرضا صادق زاده، جوادی، عیوضی، قدسی احقر و دیگر نفرات حاضر در جلسه نیز نظرات خود را در خصوص فعالیت‌های شورای پژوهشی سازمان و مطالب مطرح شده بیان کردند.