از قتل «رومینا» در گیلان تا «زلزله» در تهران

در نخستین هفته از خردادماه ماه سال ۹۹ بیشتر اخبار حوزه اجتماعی تحت تاثیر از شیوع ویروس کرونا در کشور بود که در ادامه مروری بر مهم‌ترین رویدادهای این حوزه آمده است:

آمار کرونا در ایران

تاکنون ۱۴۱ هزار و ۵۹۱ نفر به بیماری کرونا مبتلا شده‌اند و مجموع جان باختگان این بیماری به ۷ هزار و ۵۶۴ نفر رسید. همچنین تا کنون ۱۱۱ هزار و ۱۷۶ نفر از بیماران، بهبود یافته و ترخیص شده‌اند.

بازگشایی صنوف پرخطر

رستوران‌ها، اغذیه‌فروشی‌ها، طباخی‌ها و فست‌فودها، گرمابه، سونا و ماساژ، تالارهای پذیرایی و سالن مراسم، قهوه‌خانه، چایخانه و تریا از جمله صنوف پر خطر هستند که از ابتدای شیوع ویروس کرونا فعالیت آنها متوقف شد. این صنوف در هفته‌ای که سپری شد پس از ۳ ماه بازگشایی شدند. سرهنگ نادر مرادی، معاون نظارت بر اماکن عمومی پلیس پایتخت نیز از بازگشایی تمامی صنوف بعد از تعطیلات عید سعید فطر و با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی خبر داد. او تاکید کرد: «تمامی واحدهای صنفی ملزم به ثبت‌نام در سامانه salamat.gov.ir هستند و باید کد مجوز بهداشت را دریافت و در واحد صنفی نصب کنند.»

عرضه قلیان ممنوع

همچنین در پی بازگشایی صنوف پرخطر، ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت نیز گفت: «سیاست وزارت بهداشت حداکثر بازگشایی‌ها برای تامین اقتصاد و معیشت مردم است، برای همه مشاغل در سایت وزارت بهداشت سامانه ثبت شده است و اصناف می‌توانند وارد این سامانه شوند و بارکد مخصوص خود را دریافت کنند. صنوفی که بارکد را دریافت نکردند، نمی‌توانند بازگشایی را انجام بدهند. او همچنین تاکید کرد که تالارهای پذیرایی و استخرها که زمینه تماس و ارتباطات فیزیکی نزدیک زیادی دارند و نیز مهدهای کودک همچنان بسته هستند و قهوه خانه‌ها نیز مجوز عرضه قلیان ندارند.»

احتمال بروز موج جدید کرونا در مازندران

مسافرت‌های اخیر در استان مازندران به یکی از نگرانی‌های مسئولان وزارت بهداشت تبدیل شده است تا جایی که محمدمهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت از احتمال بروز موج جدید بیماری در این استان خبر داد. او تاکید کرد: «در صورت رعایت نکردن فاصله گذاری اجتماعی و افزایش مسافرت‌ها به استان مازندران، احتمال افزایش و سیر صعودی این بیماری در این استان را شاهد خواهیم بود.»

بازگشایی اماکن مذهبی

پس از شیوع ویروس کرونا در کشور، فعالیت اماکن مذهبی با دستور ستاد ملی مقابله با کرونا ممنوع شد. در هفته‌ای که سپری شد پس از سه ماه با اعلام ستاد مقابله با کرونا، اماکن مذهبی طبق دستورالعمل وزارت بهداشت و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی بازگشایی شدند.

انتشار شیوه‌نامه بهداشتی بازگشایی دانشگاه‌ها

قرار است دانشگاه‌ها از هفته آینده کار خودشان را به صورت حضوری آغاز کنند. در هفته‌ای که سپری شد، شیوه‌نامه بهداشتی ستاد ملی مقابله با کرونا برای بازگشایی دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی نیز منتشر شد. بر اساس این شیوه‌نامه بیشترین زمان حضور در هر کلاس باید یک ساعت باشد. کاهش مواجهه چهره به چهره و استفاده از شبکه‌های اجتماعی و استفاده از ویدئو کنفرانس برای برگزاری جلسات از موارد تاکید شده در این شیوه‌نامه بهداشتی ستاد مقابله با کرونا است. کلیه فعالیت‌های ورزشی و جانبی تا اطلاع ثانوی در دانشگاه ممنوع است. جلسه دفاع از پایان‌نامه نیز باید به صورت برخط یا با حضور حداقلی افراد برگزار شود. در شیوه‌نامه بازگشایی دانشگاه‌ها برای جلوگیری از تجمع در غذاخوری مدت زمان پذیرایی نهار به دو برابر افزایش یافته است. همچنین از دانشگاه‌ها خواسته شده است در صورت امکان دوره‌های کارآموزی و کارورزی و دستیاری را به محل زندگی دانشجو منتقل کنند تا بار خوابگاه‌ها کاهش یابد.

دستکش در پیشگیری از کرونا کارایی ندارد

پس از همه‌گیری ویروس کرونا در همه کشورهای دنیا از جمله ایران، یکی از وسایل مراقبتی برای پیشگیری از شیوع این ویروس، استفاده از دستکش بود. موضوعی که اکنون بنا به توصیه سازمان جهانی بهداشت قابل تردید است. کیانوش جهانپور، سخنگوی وزارت بهداشت با اشاره به توصیه جدید سازمان جهانی بهداشت گفت دستکش کارایی لازم را در پیشگیری از کرونا ندارد و کماکان شستن مکرر دست‌ها بهترین اقدام در مقابله با کووید۱۹ است و اثر بیشتری نسبت به استفاده از دستکش دارد.

اختلاف نظر بر سر اجرای طرح ترافیک

با وجود اعلام مخالفت‌های مکرر وزارت بهداشت و ستاد ملی مقابله با کرونا با اجرای طرح ترافیک در تهران، شهرداری تهران مصمم است تا پس از عید سعید فطر اجرای این طرح را با شرایط جدید از سر بگیرد. البته مناف هاشمی، معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران اعلام کرده است که این تصمیم شهرداری تهران نیست، بلکه خروجی چندین جلسه شورای عالی ترافیک با حضور شهردار تهران، نماینده وزیر کشور، رئیس شورای شهر و اعضای کمیسیون حمل و نقل و حتی رئیس ستاد کرونای شهر تهران است. دلیل این تصمیم هم افزایش ترافیک در محدوده مرکزی شهر از ۴۲ درصد به ۱۶۷ درصد است که به اعتقاد وی در شیوع ویروس کرونا در حوزه مرکزی شهر موثربوده است. این در حالی است که شهرداری تهران اعلام کرد قطعا طرح ترافیک تهران پس از تعطیلات عیدفطر اجرا می‌شود اما در پی انتشار اخباری مبنی بر اجرای طرح ترافیک در پایتخت، علیرضا زالی، فرمانده ستاد مقابله با بیماری کرونا در تهران گفت: «فعلا تصمیمی برای اجرای طرح ترافیک تهران گرفته نشده است و تصمیم‌گیری در این باره به ستاد ملی کرونا بستگی دارد.»

حریق در جنگل‌های گچساران

هر ساله با گرم شدن هوا، آتش به جان جنگل‌های کشور می‌افتد اما عمده دلیل آتش‌سوزی‌ها به دست انسان است. در هفته‌ای که سپری شد نیز بیش از ۲۰۰ هکتار از جنگل‌های گچساران در استان کهگیلویه و بویراحمد در آتش سوختند. این در حالی است که با توجه به صعب‌العبور و کوهستانی بودن منطقه کار اطفای حریق با مشکل روبرو بود. به گفته فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها پیش از این وزارت دفاع بالگردهای اطفای حریق را تأمین می‌کرد ولی به دلیل آنکه دولت اعتباری برای این کار در اختیار آنان قرار نداده است، این وزارتخانه با سازمان جنگل‌ها در عملیات اطفای حریق همکاری نمی‌کند.

طرح جایگزینی موتورهای برقی با بنزینی به کجا رسید

مطالعات نشان می‌دهد ذرات معلق از اصلی‌ترین عامل آلودگی هوای کلانشهرها به شمار می‌رود. در این میان، وسایل نقلیه به ویژه اتوبوس‌ها و موتورسیکلت‌ها از مهمترین منابع انتشار این ذرات قلمداد می‌شوند که با برقی کردن آن‌ها می‌توان اقدام موثری برای کاهش آلودگی هوا انجام داد. از طرفی در کشور ۱۱ میلیون موتورسیکلت وجود دارد که حدود ۱۰ میلیون آن‌ کاربراتوری است و طبق گفته مسئولان سازمان محیط زیست این موتورسیکلت‌های کاربراتوری ۷ تا ۸ برابر خودروها آلودگی تولید می‌کنند که همین مساله لزوم برقی کردن موتورسیکلت را نشان می‌دهد. قانون هوای پاک، وزارت صنعت را موظف کرده است تا ۱۰ درصد از تولید موتورسیکلت‌ها را به موتورسیکلت‌های برقی اختصاص دهد و بر اساس ماده ۱۱ آیین‌نامه ماده ۲ این قانون، موتورسیکلت‌سازان کشور باید در ازای تولید هر دستگاه موتور بنزینی نسبت به اسقاط یک دستگاه موتوسیکلت فرسوده اقدام کنند. آیین‌نامه ماده ۲ قانون هوای پاک در شهریور ماه سال ۹۷ به تصویب دولت رسید اما اواخر همان سال بنا به درخواست وزارت صنعت، اجرای این ماده از قانون به مدت یکسال به تعویق افتاد و علت آن نبود زیرساخت‌های لازم برای اجرای این قانون اعلام شد. بدون شک یکی از اصلی‌ترین راهکارهای کاهش آلودگی هوا در کلانشهرهای کشور توسعه حمل ونقل برقی و اجرای طرح اسقاط موتورسیکلت‌های بنزینی و جایگزینی آن با موتورهای برقی است، طرحی که به نظر می‌رسد تا اجرای آن فاصله زیادی وجود دارد.

افزایش سهم منابع ثابت در آلودگی هوا

آلودگی هوا یکی از معضلات محیط زیست ایران است که سالهاست گریبانگیر کلانشهرهای کشور است. منابع متحرک در آلودگی هوا بیشترین سهم را دارد اما به گفته مسعود تجریشی، معاون سازمان محیط زیست سهم منابع ثابت در آلودگی هوای کلانشهرها نیز رو به افزایش است و مطالعاتی در سال ۹۲ انجام شد که در دو سال گذشته نیز ادامه داشت که طبق این مطالعات سهم آلودگی منابع ثابت در حال افزایش است به طوری که از ۱۵ درصد به ۴۰ درصد رسیده و نشا‌ن‌دهنده این است که باید روی منابع ثابت نیز متمرکز شد.

قرار گرفتن جمعی از محکومان امنیتی در فهرست عفو رهبری

هر ساله و همزمان با فرا رسیدن عید سعید فطر، رئیس قوه قضاییه با ارسال نامه به مقام معظم رهبری خواستار موافقت با عفو یا تخفیف مجازات تعدادی از محکومان دادگاه‌های عمومی و انقلاب، سازمان قضایی نیروهای مسلح و سازمان تعزیرات حکومتی می‌شود. امسال نیز رهبر معظم انقلاب اسلامی با درخواست آیت‌الله رییسی، شرایط و ضوابط عفو یا تخفیف مجازات ۳۷۲۱ نفر از محکومان، موافقت کردند. در این مرحله نیز همانند عفو قبلی جمعی از محکومان امنیتی ازجمله تعدادی از دانشجویان، برخی کارگران هفت‌تپه و چند نفر بازداشت‌شدگان روز کارگر در لیست عفو قرار دارند.

ماجرای قتل «رومینا»

موضوع قتل رومینای ۱۴ ساله دختر تالشی که پدرش او را با داس کشت یکی از اخبار حوزه حوادث بود در هفته‌ای که سپری شد. قتل او واکنش‌های زیادی در پی داشت. قتل رومینای ۱۴ ساله خلأ قانونی بازدارنده را بیش از گذشته نمایان کرد. موضوعی که محمود عباسی، دبیر مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک نیز قتل «رومینا» را نتیجه فقر فرهنگی والدین و نبود آموزش می‌داند. او در واکنش به قتل سبعانه رومینا و جنایت تالش آن را ناشی از فقر فرهنگی والدین و فقدان آموزش‌های لازم به خانواده‌ها دانست و بهره‌گیری از ظرفیت شبکه شاد برای آموزش حقوق کودک به دانش‌آموزان سراسر کشور را خواستار شد.

کهگیلویه و بویراحمد لرزید

در هفته‌ای که سپری شد زمین‌لرزه‌‌ای به بزرگی ۵.۲ ریشتر کهگیلویه و بویراحمد را لرزاند. این زمین‌لرزه در طول جغرافیایی ۵۰.۶۵، عرض جغرافیایی ۳۰.۳۶ و عمق ۱۰ کیلومتری زمین به ثبت رسید و در پی وقوع آن ۱۶ نفر مصدوم شدند.

تهران لرزید

همچنین در هفته‌ای که گذشت زلزله‌ای به بزرگی ۴ ریشتر تهران را لرزاند. این زلزله مرز استانهای تهران و مازندران - حوالی دماوند را لرزاند. مختصات این زمین‌لرزه در طول جغرافیایی ۵۲.۰۴، عرض جغرافیایی ۳۵.۷۸ و عمق ۱۲ کیلومتر به ثبت رسید. این زمین‌لرزه در ۷ کیلومتری دماوند (تهران)، ۱۲ کیلومتری رودهن (تهران) و ۱۵ کیلومتری بومهن (تهران) رخ داد. علی بیت‌اللهی، رئیس بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی گفت: « زلزله ۴ ریشتری در تهران، پس لرزه زلزله روز ۱۹ اردیبهشت ماه است و انتظار می‌رود روند وقوع پس‌لرزه‌ها در تهران دو تا سه ماه هم ادامه داشته باشد اما رفته رفته از نظر بزرگی و تعداد به مرور کمتر خواهد شد.»