اضطراب و ترس خود را روی دیگران عطسه نکنید

علی محمد نظری در گفت و گو با پانا با بیان اینکه این روزها اکثر افراد در مقابل عطسه دیگران از خود محافظت می کنند، گفت: عطسه کردن می تواند ویروس‌های بیماری زا را به دیگران منتقل کند. البته همگان می‌دانند و یاد گرفته‌اند بهداشت را رعایت کنند و مراقب سرفه و عطسه خود و دیگران باشند تا مانع انتقال بیماری شوند. اما به راستی آیا کسی مراقب "عطسه و سرفه روانشناختی" خود است؟

وی افزود: عطسه و سرفه روانشناختی، بهداشت روانی را به خطر می اندازد. وقتی فردی ترس و اضطراب خود را به دیگران منتقل می کند، در اصل ترس و اضطراب خود را بر روی دیگران عطسه کرده است. این البته برخلاف عطسه جسمانی نیاز به رابطه رو در رو ندارد، بلکه وقتی فردی مطالب اضطراب انگیز و ترسناک درباره بیماری را در شبکه های اجتماعی باز نشر می دهد، در حقیقت بر روی روان دیگران عطسه کرده است.

عضو هیئت علمی دانشکده علوم پزشکی شاهرود با اشاره به اینکه البته این انتقال ترس به دیگران یک مکانیزم دفاعی معیوب است و در این مکانیزم، فرد به طور ناخودآگاه با بیان و به مشارکت گذاشتن ترس خود با دیگران، خودش را تاحدی آرام می کند و اضطراب را به دیگران منتقل می‌کند، خاطرنشان کرد: این فرایند انتقال وقتی با هیجانات افراد ترکیب می شود، اثر تصاعدی یافته و با شدت بیشتری فرایند انتقالش را طی می کند. در حقیقت یک واحد ترس و اضطراب در نقطه A میزانی از شدت را دارد که وقتی در چرخه انتقال به نقطه C و D می رسد، شدت آن تصاعدی بالا می رود و این به دلیل ترکیب انرژی ناشی از هیجانات افراد در مسیر انتقال صورت می گیرد.

نظری با تاکید بر اینکه حلقه ای از چرخه انتقال اضطراب و ترس نباشیم، اظهار کرد: ارگانیزم وقتی با ترس مواجه می شود، بخش‌هایی که به آنها نیاز ندارد را نادیده انگاشته و ‌خارج می کند. انسان اولیه وقتی از خرس می ترسید، باید فرار می کرد؛ در این شرایط به سیستم ایمنی نیازی نیست و ارگانیزم آن را تعطیل می کند. وقتی اضطراب شدت می گیرد، انسان هیجانی عمل می کند و منطق از نظام ذهنی و سیستم ایمنی از نظام جسمی برای مدتی تعطیل می شود.

وی تصریح کرد: همگان وظیفه داریم در مقابل این عطسه ها که به وفور بر رویمان صورت می گیرد، از خود دفاع کنیم. این عطسه های روانشناختی را با ماسک و دستکش نمی توان بیرون راند. از بازنشر مطالب اضطراب زا برای دیگران و از پیگیری مطالبی که به جز ترس و هیجان منفی، عایدی دیگری ندارند، خودداری کنیم تا تاثیری مثبت به جای بگذاریم.

این روانشناس و استاد تمام مشاوره خانواده همچنین از تاثیر این نوع از عطسه ها و سرفه های روانشناختی بر روی کودکان اینگونه بیان کرد: توجه کنیم اگر این عطسه ها و سرفه های روانشناختی با بی‌ملاحظه بودن والدین بر روی کودکان پرتاب شود، آسیب‌های پایدار عمیقی ایجاد کرده و این آسیب ها به صورت اضطراب مداوم در همه صحنه‌های زندگی در فرد ظهور خواهد کرد. در عین حال کودکان چون اصلا قادر نیستند در مقابل این عطسه ها از خود محافظت کنند، نتیجه اش بی اعتمادی به زندگی و دلسردی بیمارگونه در مسیر رشد و تکامل خواهد بود؛ بنابراین، به صورت خاص در مقابل عطسه های روانشناختی بزرگسالان از کودکان محافظت کنید.