بازآرایی ساختاری سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی متناسب با سند تحول
تهران (پانا) - مدیرکل اموراداری و پشتیبانی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با تأکید بر ضرورت اجرای بازآرایی ساختاری و تشکیلاتی در این سازمان، روند اجرای این بازآرایی را تشریح کرد.
به گزارش روابط عمومی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، ابراهیم شکا به مروری بر تاریخچه "ساختار سازمانی" این سازمان پرداخت و گفت: «در باره ساختار سازمانی، تعاریف زیادی مطرح شده است اما به‌صورت کلی می‌توان گفت که ساختار سازمانی شیوه یا فرآیند و یا چارچوبی است که مدیران ارشد متأثر از اهداف، استراتژی، محیط سازمان، فناوری و اندازه سازمان، برای تقسیم و تفکیک و هماهنگی وظایف و فعالیت‌های سازمان به کار می‌گیرند تا فعالیت‌های عوامل اجرایی را هماهنگ و کنترل کنند.»
ساختارسازمانی، اهداف و اشارات
او افزود: «ساختار سازمانی، به روابط میان اجزای یک مجموعه ساماندهی‌شده، حدود اختیارات، سلسله مراتب و تقسیم و توزیع وظایف اشاره دارد و هدف از طراحی ساختار سازمانی آن است که «نیروی انسانی و منابع موجود به گونه‌ای هماهنگ و ترکیب شوند که به برهم نیروزایی و افزایش کارایی منابع موجود بیانجامد.»
مدیرکل اموراداری و پشتیبانی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با بیان اینکه ساختار سازمانی را می‌توان به‌صورت نمودار سازمانی که نماد قابل رؤیت از کل فعالیت‌ها و فرآیندهای سازمان است نشان داد، بیان کرد: «این ساختارها به نسبت شرایط محیطی و محتوایی مختلف یعنی محیط‌های دارای تغییر و با ثبات، طراحی متفاوتی دارند که بر دو نوع ساختار ارگانیک یا زیستی و ماشینی نام‌گذاری شده است.»
تاکنون ۱۱ مرتبه ساختار سازمانی، سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی تغییر کرده است
او با اشاره به تاریخچه ساختار سازمانیِ سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی گفت: «براساس مطالعه مستندات موجود در مرکز اسناد سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی که حدود ۹۰ سال قدمت دارد، فرایند تغییرات ساختار سازمانی با توجه به اقتضای شرایط موجود تاکنون ۱۱ مرتبه صورت گرفته است.»
اولین مرتبه بازآرایی ساختار
شکا ادامه داد: «مرتبه نخست مربوط به برنامه‌ریزی و تألیف کتاب‌های درسی دوره ابتدایی تا پایان دوره متوسطه در سال ۱۳۰۸ بود که بنا به تصویب هیئت دولت برعهده «اداره امتحانات و برنامه‌ها» که در انحصار دولت و وزارت فرهنگ وقت بود قرار گرفت و این اولین ساختار سازمانی رسمی تألیف کتب درسی بود. در سال ۱۳۱۷ نیز کار تهیه و چاپ کتب دبیرستانی به هیئتی از استادان و دبیران مطلع واگذار شد.»
مدیرکل اموراداری و پشتیبانی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با اشاره به اینکه در تیرماه ۱۳۳۴ دومین ساختار سازمانی به توصیه مستشاران خارجی ایجاد شد گفت: «در آن زمان قسمت «برنامه» از اداره امتحانات و برنامه‌ها جدا و اداره‌ای تحت عنوان «اداره کل مطالعات و برنامه‌ها» زیر نظر معاون آموزشی وزیر تأسیس شد.»
او افزود: «فعالیت‌های این اداره کل که بسیار وسعت پیدا کرده بود، منجر به ایجاد سازمان کتاب‌های درسی در سال ۱۳۴۶ با مجوز مجلس وقت شد که این موضوع ضرورت و سومین ساختار مربوطه را نیز رقم زد.»
مدیرکل اموراداری و پشتیبانی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با بیان اینکه با توجه به موازی بودن فعالیت سازمان کتاب‌های درسی با مرکز تحقیقات و برنامه‌ریزی درسی بالاخره در سال ۱۳۵۵ لایحه قانونی تشکیل سازمان پژوهش و نوسازی آموزش به تصویب مجلس وقت رسید گفت: «بدین ترتیب سازمان کتاب‌های درسی و دفتر تحقیقات و برنامه‌ریزی درسی دفتر انتشارات آموزشی و تکنولوژی آموزشی تحت پوشش سازمان پژوهش قرار گرفت و با این ترکیب، ساختار سازمانی برای چهارمین بار تغییر یافت.»
شکا ادامه داد: «در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۵۸ براساس ماده واحده‌ای که در شورای انقلاب اسلامی به تصویب رسید نام سازمان به نام فعلی تغییر کرد و ترکیب اعضای شورای سازمان نیز اصلاح شد. به این ترتیب تشکیلات جدید از سال ۱۳۵۹ به مرحله اجرا گذاشته شد.»
او با اشاره به اینکه بر اساس مصوبه شورای سازمان پژوهش در سال ۱۳۶۱ مبنی بر تغییر تشکیلات سازمان با ایجاد دو معاونت جدید، برای پنجمین بار ساختار سازمانی اصلاح شد گفت: «این تغییر نیز تا سال ۱۳۶۴ دوام داشت و مجدداً به‌صورت تشکیلات تأیید شده سال ۱۳۵۹ تغییر یافت و ششمین تغییر ساختاری را نیز رقم زد.»
مدیرکل اموراداری و پشتیبانی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی ادامه داد: «به همین روال در سال‌های ۱۳۷۰، ۱۳۷۷، ۱۳۸۴ و ۱۳۹۰ نیز ساختار سازمان پژوهش با توجه به تصمیم شورای سازمان و اقتضای تقسیم وظایف و فعالیت‌های مرتبط با سایر بخش‌های درون سازمانی و اسناد بالادستی در وزارت آموزش و پرورش و برون سازمانی تغییر کرده است؛ این ساختار در حال حاضر نیز برای یازدهمین بار در حال تغییر است.»
شکا ابراز امیدواری کرد که با توجه به تجربیات گذشته، انتظارات و رویکردهای جدید و به‌روز سازمان و نشست‌ها و جلسات کارشناسی مربوطه، ساختاری مناسب و متناسب با سند تحول بنیادین آموزش و پرورش ایجاد شود و پاسخگوی نیازهای محتوایی، پژوهشی و برنامه‌ریزی آموزشی و درسی باشد.
ارسال دیدگاه