الهه کولایی*
شورا و بازسازی اعتماد
نهاد انتخابات در کشور ما، همچون تمامی کشورهایی که داعیه اعمال حاکمیت مردم را دارند و پایه‌های قدرت‌شان را در اعتماد مردم به خود- از طریق مراجعه به آرای عمومی جست‌وجو می‌کنند - از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به بیان دیگر انتخابات و سلامت آن، رعایت و تامین جنبه‌های لازم برای حفظ آرای مردم، ایجاد اعتماد میان مردم و تقویت آن از مهم‌ترین وظایفی است که هر نظام سیاسی در پیشبرد اهداف و برنامه‌های خود و برآورده کردن خواسته‌های شهروندان به آن توجه نشان می‌دهد. به‌ویژه در کشور ما که در آستانه چهل و یکمین سالگرد انقلاب اسلامی هستیم.
ویژگی جمهوریت نظام برای پیگیری، اجرایی کردن و عملیاتی کردن ارزش‌های اسلامی که در واقع جمهوریت و اسلامی بودن نظام را اجرایی و عملیاتی می‌سازد، نفوذ و تاثیر ویژه‌ای دارد. بر همین اساس پس از پیروزی انقلاب اسلامی، شورای نگهبان به‌منظور پاسداری از ارزش‌های انقلاب و به‌ویژه حق حاکمیت مردم و جلوگیری از مداخله قدرت و نهادهای قدرت سیاسی در آرای عمومی شکل گرفت.
به‌همین دلایل عملکرد شورای نگهبان بسیار مهم و تعیین‌کننده است. نه‌تنها این مساله در روند انتخابات، بلکه در سرنوشت کشور بسیار تاثیرگذار است. بر این اساس رویکرد شورای نگهبان باید جلب اعتماد عمومی، ایجاد ساز و کار مناسب برای پاسداری از آرای شهروندان و رعایت دقیق قانون باشد. عملکرد شورای نگهبان باید در جهت اجرای قانون و رعایت دقیق و همه‌جانبه آن باشد؛ به‌گونه‌ای که اعتماد شهروندان را به شرکت در انتخابات جلب کند. در واقع شورای نگهبان باید این باور را به‌وجود بیاورد که از همه ظرفیت قانونی، برای برآورده کردن خواسته‌های مردم و تامین مشارکت سیاسی آنها استفاده و از هر نوع مداخله جناحی- سیاسی در بررسی صلاحیت نامزدهای انتخاباتی، جلوگیری می‌کند.
در چنین شرایطی است که می‌توان با جلب اعتماد عمومی، امکان مشارکت سیاسی شهروندان را فراهم کرد. امروز در شرایطی که کشور با سیاست اعمال فشار حداکثری دولت ترامپ روبرو است، ایجاد شرایط مناسب برای افزایش مشارکت سیاسی یا به تعبیر دیگر تقویت اعتماد عمومی از ضرورت‌های غیرقابل چشم‌پوشی است. اینکه سخنگوی شورای نگهبان در نشست خبری خود اعلام کند حدود ۲ هزار نفر از افرادی که برای نامزدی یازدهمین دوره انتخابات مجلس، ردصلاحیت شده بودند، دوباره تایید صلاحیت شده‌اند، به‌نظر گامی است در مسیر تقویت اعتماد مردم و جلب مشارکت آنان.
با این حساب به‌نظر می‌رسد علت تغییر رویکرد شورای نگهبان و تایید دوباره برخی از نامزدهای انتخابات مجلس، ناشی از توجه این شورا به شرایط جامعه باشد. به هر حال انتظار می‌رود شورای نگهبان با توجه به ضرورت و اهمیت موضوع انتخابات و مشارکت همگانی شهروندان این اصلاحات را جدی بگیرد تا شرایط را برای بالا بردن مشارکت مردم بهبود بخشیده و زمینه‌ساز افزایش توجه به حقوق ملت شود. البته نکته مهم این است که این تایید صلاحیت‌ها به‌گونه‌ای صورت گرفته باشد که زمینه‌ساز حضور گسترده همه فعالان سیاسی، از همه جریان‌های سیاسی موجود باشد، نه‌فقط یک جریان خاص. آنچه در این زمینه اهمیت دارد، این است که شورای نگهبان به‌شکلی همه‌جانبه زمینه اجرای قانون را جهت ارایه دیدگاه‌ها و نقطه‌نظرهای همه کنشگران و احزاب سیاسی از گرایش‌های سیاسی و اقتصادی مختلف فراهم آورد تا با این روش امکان افزایش مشارکت انتخاباتی فراهم شود.
انتظار می‌رود شورای نگهبان باتوجه به حساسیت نهاد انتخابات به‌عنوان یکی از مهم‌ترین دستاوردهای انقلاب اسلامی، فراهم کردن مشارکت سیاسی مردم، تنها از طریق اجرای مُرقانون و رعایت دقیق قانون انتخابات انجام دهد. اینکه سخنگوی شورای نگهبان، ایرادهای وارده بر قانون انتخابات را به گردن مجلس می‌اندازد، مشکلی را حل نمی‌کند؛ آنچه نیاز است این است که در وضعیت کنونی، این نهاد چنان از ظرفیت و امکان قانونی خود بهره گیرد که شرایط را برای بالا بردن مشارکت و بازسازی اعتماد عمومی فراهم سازد و اجازه ندهد مصادیق تبلیغاتی که علیه این نهاد انجام می‌شود، عینیت پیدا کند. شورای نگهبان باید بتواند با زدودن هر نوع آثار جهت‌گیری جناحی در شرایط دشوار کنونی، بار دیگر شهروندان را به‌عنوان پایه‌های اصلی قدرت جمهوری اسلامی، جهت تامین مطالبات و خواسته‌های‌شان پای صندوق‌های رای بیاورد. شورای نگهبان نباید به‌گونه‌ای رفتار کند که مخالفان منافع مردم ایران، با ایجاد یأس و ناامید کردن شهروندان از کارآمدی و تاثیرگذاری‌های صندوق‌های رای برای تامین خواسته‌های خود اقدام کنند.
*نماینده مجلس
منبع: اعتماد
ارسال دیدگاه