پل خشتی لنگرود؛ پلی از ورای تاریخ

این پل تاریخی بر روی رودخانه لنگرود که از آبراهه‌های سفیدرود سراریز می‌شود و از مرکز شهر لنگرود عبور می‌کند، ساخته شده و محله‌های قدیمی «فشکالی محله» و «راه پشته» را به یکدیگر متصل می‌کند. در زبان گیلکی لنگرودی به این پل، خَشته پٌل نیز می‌گویند.

محل عبور عابر پیاده پل را در مرمت‌های اخیر با قلوه سنگ مفروش ساخته‌اند. پل دارای دهانه با طاق جناقی نسبتاً کند است. ۲ فرورفتگی در پیشانی پل و در فاصله بین ۲ قوس قرار دارد و هر یک از قوس‌ها در سمت بیرونی دارای یک نوار آجرکاری به عرض ۱۲ سانتیمتر است که حالت تزیینی و برجسته دارند. علاوه بر آن آجرچینی خاصی نیز در کنارهٔ قوس‌ها انجام شده و حاشیه‌ای به عرض ۶۰ سانتیمتر را به وجود آورده است. پایه میانی قطور پل ۴ متر عرض دارد و ۲ موج‌شکن یا سیل‌برگردان در ۲ طرف پل برای کاستن از فشار آب در ایام افزایش سطح آب تعبیه شده است. یک دهانه کوچک بین پایه میانی پل و یک طاق‌نمای جناقی بر بالای آن با عرض ۵۰ سانتیمتر وجود دارد.

پل خشتی لنگرود به علت قرارگیری در مرکز شهر و همچنین جنس مواد استفاده‌شده در ساخت آن همیشه مورد توجه و اهمیت بوده است و معماری این پل در میان تمام پل‌های خشتی منحصربه‌فرد بوده و نمونه پل خشتی لنگرود با این مشخصات در هیچ کجای ایران ساخته نشده است. همچنین پل خشتی لنگرود در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

این پل ۲ محله جدید و قدیم لنگرود را به هم پیوند می‌دهد و بازار برنج‌فروشان را به بازار سماکان (ماهی‌فروشان) وصل می‌کند. حاج اسماعیل طاهری از بازاریان و کسبه قدیمی شهر می‌گوید: «حدود چهل - پنجاه سال قبل، رودخانه محل آمد و شد قایق‌های کوچک و بزرگ بود و روستاییان از دور و نزدیک، محصولات فصلی و صنایع دستی خود را برای فروش از طریق رودخانه به مرکز شهر و اطراف پل خشتی لنگرود می‌رساندند. حصیر، سبد، کلاه، انواع کفش‌های دست‌دوز، ظروف مسی و... از جمله صنایع دستی بود که خرید و فروش می‌شد. انواع سبزیجات محلی مثل کوت کوتو، نعناع، سیر، شاهی و ترب و مرکبات و سیب محلی و خربزه و هندوانه، برنج و چایی از جمله محصولات باغی و زراعی روستاییان بود.»

دانش‌آموز خبرنگار: ملیکا طاهری‌فر