روایتی متفاوت از حجاب و عفاف با قلم خبرنگار پانا؛
مفهوم شناسی واژه‌ها از عفاف تا حجاب
شهرکرد(پانا)_واکاوی بایسته‌های زیستی و اجتماعی عفاف و حجاب و بررسی ابعاد آن به قلم خبرنگار پانا
به گزارش خبرگزاری پانا از شهرکرد زمانی که در اینترنت جستجو میکنیم و به دنبال محتوایی درباره حجاب هستیم؛ با این باور غلط روبرو می‌شویم که حجاب فقط مختص به بانوان است، در حالی ک اگر حجاب را پوشاندن قسمت‌هایی از بدن در مقابل نامحرم تفسیر کنیم، خواهیم فهمید که این موضوع نه ارتباطی با جنسیت دارد و نه حتی در قامت مذاب و ادیان می‌گنجد.
نکته قابل ملاحظه این است که اگر موضوع فرهنگی و درونی حجاب را با چاشنی اجبار ترکیب کنیم آیا به مقصود و هدف خود که کمک به اصلاح جامعه است خواهیم‌رسید؟ یا تمسخر، سرزنش و واکنش عکس، پاسخ ما خواهدبود!
نقش‌بندی و مرزهای مفهوم حجاب در ذهن انسان‌ها به طرزی شکل گرفته که احساس میکنیم، اگر حجاب بهتر معنی می‌شد شاید جامعه شکل دیگری به خود می‌گرفت.
طبیعتا در انتها نیز باید بپرسیم که چه کسی پاسخگوی بی‌حجابی است؟رئیس‌جمهور؟ استاندار؟ شهردار؟ چه کسی پاسخگو است؟ آیا اشتباهی صورت گرفته؟ اگر بله، چه کسی اشتباه کرده‌است؟
به نظر می رسد پاسخ مشخص است. تنها کسی که اشتباه کرده «خانواده» است.
انسان‌ها اول در خانواده تربیت می‌شوند و بعد در جامعه، همانطور که مشخص است در رده اول خانواده وظیفه تربیت فرزند را دارد. خانواده‌ها برای اینکه بگویند در تربیت فرزند هیچ کم و کاستی نذاشته‌اند می‌گویند که تقصیر فلان مدیر است که فرزند من بد تربیت شده است! تقصیر بهمان مدیر است که فرزند من بد حجاب شده است! این باورهای غلط، بزرگ شده و کم کم تمام جامعه را در بر گرفته است.
خب؟ پاسخگوی این جمله کدام خانواده است؟ آیا از سمت مسئولین اشتباهی صورت گرفته است؟ و این سوالات بی پاسخ، بازهم ذهن عوام را درگیر میکند.
اصلا چرا خانواده مقصر باشد؟ فرض کنیم خانواده فرزندش را خوب تربیت کند اما وقتی برای خرید به بازار می‌رود و لباس مناسب برای خرید پیدا نمیکند چه باید بخرد؟ تیشرت های لش و زنجیر دار؟ یا شلوارهایی با قد 60؟ کدام مسئول پاسخگو است؟ آیا مسئولینی که شعار حجاب را بر زبان جاری میکنند، یکبار از فروشگاه های لباس، بازدید نموده اند؟ آیا هنوز هم مقصر خانواده‌ها هستند؟ چه کسی مقصر است؟ چه کسی پاسخگو است؟ ما هنوز هم منتظر جوابیم!
مسئله حجاب؛ درآمد ناخالص شبکه‌های فارسی زبان ماهواره‌ای
عبدالله جمشیدی معاون اجتماعی سپاه قمر بنی‌هاشم(ع) استان چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با خبرنگار پانا گفت:«اگر عمق این مسئله را نگاه کنیم متوجه دشمنانی می‌شویم که در عرصه‌های مختلف جلوی پیشرفت، رشد و نمود انقلاب را می‌گیرند و نمی‌گذارند پیام انقلاب‌ما که پیام دین مبین اسلام است به گوش جهانیان برسد همچنین یکی از موضوعات و مباحث، مسائل اجتماعی است که بسیار پیچیده، مهم و تاثیرگذار است یکی از آن مسائل اجتماعی که تاثیرات بسیار زیادی بر روی جنبه‌های دیگر دارد بحث عفاف و حجاب است.»
جمشیدی با اشاره به بررسی عفاف و حجاب ادامه داد: «بحث عفاف و حجاب صرفا یک پوشش نیست بلکه تاثیری است که همین پوشش ساده می‌تواند بر تمامی موضوعات و مسائل اجتماعی از جمله طلاق داشته باشد که هر چه عفاف و حجاب در خانواده رعایت شود بنیان آن خانواده مستحکم‌تر، طلاق در این خانواده بسیار کمتر، ارتباطات بین والدین و فرزندان و فرزندان با هم مستحکم‌تر خواهد بود بنابراین دشمن از این راه وارد شده و به دنبال این است که با تغییر سبک‌زندگی در جامعه‌ما بنیان‌خانواده را تضعیف کند.»
معاون اجتماعی سپاه قمر بنی‌هاشم(ع) گفت: «دشمن میخواهد سبک زندگی در جامعه ما تغییر پیدا کند و یکی از راهکارهایش این است که عفاف و حجاب را تضعیف کند و الگوهای غربی را به جوامع اسلامی معرفی کند همچنین اگر بخواهیم رگه‌های بی‌حجابی و بدحجابی را در جامعه بررسی کنیم نتیجه همان نفوذ فکری است که دشمنان‌ما از طریق مختلف که یکی از آن راه‌ها بحث شبکه‌های فارسی زبان ماهواره‌ای است به جامعه آسیب خواهندزد.»
وی افزود:«این شبکه‌های فارسی زبان ماهواره‌ای اساس و بنیان آنچنانی ندارند و شاید تعدادی از افراد حتی به صورت دورکاری برای خودشان صحنه‌سازی کرده‌اند و مشغول به ساخت یکسری فیلم و سریال‌ها هستند که بیش از نیمی آنها یعنی ۲ هزار و ۵۰۰ شبکه ایران را پوشش میدهد و می‌خواهند مردم ما را مشغول این شبکه‌ها کنند که هدفشان مشغول کردن جامعه‌ما است که این سریال‌ها را نگاه کنند و سراغ مطالعه کتاب نروند.»
جمشیدی با اشاره به شبکه‌های فارسی زبان ماهواره‌ای گفت: اساس و بنیان خانواده را با ترویج فساد، بی‌بند و باری از بین ببرند و جامعه و خانواده ما را از درون تهی و بی‌هویت کنند که اینها در آستانه از هم گسیختن نهاد خانواده اصیل ایرانی و سست شدن پایه‌های اعتقادی خانواده‌های مسلمان است.»
معاون اجتماعی سپاه قمر بنی‌هاشم(ع) با اشاره به این جمله که حجاب به تنهایی فقط یک پوشش نیست ادامه داد:« یک اندیشه و رویکردی است که بشریت، خانواده و جامعه به آن نیاز دارند و می‌تواند بسیاری از مشکلات و مسائل که در قبال بی‌حجابی به وجود آمده است را مرتفع کند و همچنین حجاب برای بانوان همانند یک دیوار برای خانه است که اگر خانه‌ای دیوار نداشته باشد مورد دستبرد و دزدی قرار میگیرد اما خانه‌ای که دیوار دارد مورد هجوم و دستبرد قرار نمیگیرد بنابراین حجاب یکی از اصلی‌ترین ابزار امروز ما برای مقابله با جنگ نرم دشمن است که علیه اعتقادات و اصول اعتقادی اولیه‌ما برای دشمن به کار گرفته که می‌تواند به عنوان یک سلاح مفید باشد.»
وی با با بیان اینکه شبکه‌های فارسی زبان ماهواره‌ای پول می‌گیرند تا با یکسری از موضوعات علیه کشورهای اسلامی کار انجام دهند افزود: «یک سوال به وجود می‌آید که آیا همین‌ها تا الان برنامه‌ای برای استحکام خانواده، کاهش طلاق، کاهش خشونت و کاهش خودکشی اجرا کرده‌اند؟ اگر هم بوده خیلی کم به خاطر اینکه کمتر زیر سوال باشند اما شبکه‌های فارسی زبان ماهواره‌ای فقط دنبال این هستند که بنیان خانواده سست شود و نمی‌خواهند در راستای تحکم خانواده برنامه‌هایی را به جامعه‌ما عرضه کنند.»
جمشیدی در پایان خاطرنشان کرد: «من می‌خوام موضوع عفاف و حجاب را اینگونه استنباط کنم که هر کس میخواد آزاد باشد اما جامعه اینگونه قبول نمیکند نمی‌شود هرکس هر پوششی را که دلش میخواهد داشته باشد باید کسی باشد که خوب را از بد تشخیص دهد و راه را از چاه نشان مردم دهد، عواقب و پیامدهای بی‌حجابی در جامعه ما بسیار جدی‌تر از اینها است.»
جایگاه رسانه در مسئله عفاف و حجاب
نوید کمالی کارشناس مسائل راهبردی با اشاره به جایگاه رسانه گفت: «رسانه‌ها در دنیای مدرن نقشی بی‌بدیل و فراگیر در شکل‌دهی به نگرش‌ها، ارزشها و باورهای جامعه دارند؛ از تلویزیون و رادیو گرفته تا فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، این ابزارهای ارتباطی به طریق مختلف در ترویج و بازنمایی مسائل فرهنگی، اجتماعی و دینی تاثیرگذار بوده و هر روز بر تاثیرگذاری آنها افزوده می‌شود.»
کمالی افزود: «یکی از موضوعات بحث‌برانگیز و حساس که در جوامع اسلامی به‌ویژه در ایران اسلامی همواره مورد توجه قرار گرفته، مسئله حجاب و عفاف است، رسانه‌ها در این زمینه نه تنها به عنوان یک کانال اطلاع‌رسانی بلکه به عنوان یک ابزار موثر در تغییر یا تثبیت نگرش‌ها و هنجارهای اجتماعی عمل میکنند.»
کارشناس مسائل راهبردی با اشاره به اینکه در کشورهایی مانند ایران حجاب به عنوان یکی از نشانه‌های هویت دینی و فرهنگی شناخته می‌شود گفت: «رسانه‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای در تبلیغ و تبیین این مقوله دارند؛ تلویزیون، سینما، مطبوعات و اخیراً شبکه‌های اجتماعی، هر یک به شکلی در انتقال مفاهیم مرتبط با حجاب و عفاف دخیل هستند.»
وی افزود: «به عنوان مثال، سریال‌ها و فیلم‌های تلویزیونی می‌توانند با نمایش شخصیت‌های موفق و قهرمان مقید به حجاب اسلامی و نهادینه‌سازی ارزش‌های دینی، به تقویت باورهای مذهبی و فرهنگی در میان مخاطبان کمک کنند؛ این رویکرد، البته مستلزم دقت و حساسیت ویژه‌ای است تا از سویی به کلیشه‌سازی نینجامد و از سوی دیگر جذابیت و تاثیرگذاری خود را از دست ندهد.»
کمالی با بیان اینکه رسانه‌ها می‌توانند بستری برای گفت‌وگو و تبادل نظر درباره حجاب و عفاف فراهم کنند گفت: «میزگردها، برنامه‌های تحلیلی و گفت‌وگو محور در تلویزیون و رادیو، فضای مناسبی برای طرح دیدگاه‌های مختلف و نقد و بررسی مسائل پیرامون این موضوع ایجاد میکنند؛ در این برنامه‌ها میتوان با حضور کارشناسان دینی، جامعه‌شناسان، روانشناسان و حتی اعضای عامه جامعه، به بررسی چالش‌ها و فرصت‌های موجود در مسیر ترویج حجاب و عفاف پرداخت و همچنین این تعاملات می‌توانند به رفع ابهامات و شبهات کمک کرده و زمینه‌ساز فهم بهتر و عمیق‌تر این مقوله شوند.»
وی با اشاره اینکه رسانه‌های دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی نقش پررنگ‌تری در زندگی روزمره افراد ایفا میکنند افزود: «این بسترهای نوین ارتباطی، به دلیل گستردگی و سرعت انتشار بالا، ابزارهای قدرتمندی برای ترویج مفاهیم فرهنگی و دینی از جمله حجاب و عفاف به شمار می‌آیند؛ کمپین‌های آنلاین، صفحات و کانال‌های اختصاصی در شبکه‌های اجتماعی، می‌توانند به شکلی مستقیم و غیرمستقیم به ترویج فرهنگ حجاب و عفاف بپردازند.»
کارشناس مسائل راهبردی گفت: «رسانه‌ها می‌توانند به تقویت گفتمان‌های حمایتی و تشویقی در زمینه حجاب و عفاف کمک کنند؛ داستان‌های موفقیت افراد محجبه در عرصه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، علمی و ورزشی، نمونه‌های الهام‌بخشی هستند که می‌توانند به تقویت انگیزه‌ها و باورهای مذهبی و فرهنگی در جامعه کمک کنند. این رویکرد به ویژه برای نسل جوان که تحت تاثیر فرهنگ‌ها و الگوهای غربی قرار دارند، اهمیت ویژه‌ای دارد.»
کمالی با بیان اینکه نمایش الگوهای موفق و مثبت از زنان محجبه می‌تواند به تغییر نگرش‌ها و ایجاد حس خودباوری در میان آنان منجر شود ادامه داد: «در کنار تمامی این نقش‌ها و کارکردهای مثبت، رسانه‌ها باید به مسئولیت‌های اخلاقی و اجتماعی خود نیز توجه کنند؛ترویج حجاب و عفاف نباید به معنای اعمال فشار یا محدودیت‌های ناعادلانه بر افراد باشد رسانه‌ها باید از طریق تبیین درست و منطقی ارزشها و باورهای دینی و فرهنگی، به ترویج این مفاهیم بپردازند و از هرگونه رفتار یا محتوای تحمیلی و اجباری پرهیز کنند.»
وی با اشاره به اینکه رعایت انصاف و احترام به تنوع دیدگاه‌ها و سبک‌های زندگی، از اصولی است که رسانه‌ها باید در پوشش و تبلیغ مسائل مربوط به حجاب و عفاف مد نظر قرار دهند افزود: «نقش رسانه‌ها در مسئله حجاب و عفاف تنها به تبلیغ و ترویج این مقوله محدود نمی‌شود رسانه‌ها می‌توانند به عنوان یک نیروی محرک در جهت تقویت انسجام اجتماعی و همبستگی فرهنگی عمل کنند. به عنوان مثال، با توجه به تنوع قومیتی و فرهنگی در ایران، رسانه‌ها می‌توانند به معرفی و بازنمایی جلوه‌های مختلف حجاب در فرهنگ‌های گوناگون بپردازند. این رویکرد می‌تواند به تقویت حس همبستگی و درک متقابل میان اقوام مختلف کمک کرده و از تعصبات و سوءتفاهم‌ها بکاهد.»
کمالی در پایان با اشاره به اینکه نقش رسانه‌ها در مسئله حجاب و عفاف نقش چندگانه‌ای ایفا میکنند گفت: «این نقش‌ها در صورتی موثر و مفید خواهند بود که با رعایت اصول اخلاقی و حرفه‌ای، توجه به نیازها و انتظارات مخاطبان و بهره‌گیری از روش‌های خلاقانه و جذاب انجام شوند. در این صورت، رسانه‌ها می‌توانند به عنوان یک ابزار قدرتمند در خدمت ترویج ارزش‌های دینی و فرهنگی، تقویت هویت ملی و مذهبی در جامعه ایفای نقش کنند.»
آسیب‌های تقلیل مفهوم عفاف به پوشش ظاهری؛ چگونه در مقابل واژگونه نمایی بایستیم؟
محمد حیدری معاون علمی و فرهنگی ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان چهارمحال و بختیاری گفت: «زمانی که مفهوم پرورش و زندگی متعالی و مطلوب در جامعه را بررسی میکنیم متوجه می‌شویم که پرورش چیزی جز رعایت برخی از بایدها و نبایدهایی نیست که اولا موجب آرامش و آسایش روحی و جسمی است و دوم اینکه موجب تعالی و جلوگیری از بروز آسیب جسمی و روحی به جامعه و دیگران در اجتماع می‌شود که رعایت این بایدها و نبایدها عفاف نامیده می‌شود.»
معاون علمی و فرهنگی ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان گفت: «عفاف حوزه‌های گسترده‌ای دارد که مهمترین آنها عفاف در کلام، عفاف در نگاه، عفاف در پوشش، عفاف در عملکرد می‌باشد که مختص جنسیت خاصی در جامعه نیست و همه در راستای بهبود کیفیت زندگی فردی و اجتماعی و رعایت حال سایرین ملزم به رعایت‌اند.»
حیدری با اشاره به اینکه دستورات الهی و عقلی از جمله وظایف حکومت در راستای رفاه حال همه افراد جامعه و جلوگیری از پایمال شدن حقوق افراد در جامعه در همه حوزه‌ها می‌باشد گفت: «این مسئله با همکاری مردم و کنش‌گری آنها با استفاده از تذکر زبانی در راستای جلوگیری از بروز بدی‌ها و ترویج خوبی‌ها که منجر به کاهش اسیب‌های اجتماعی می‌شود محقق خواهد شد که این وظیفه مردمی همان فریضه‌الهی امر به معروف و نهی از منکر است.»
وی افزود: «با مراجعه به آیات و روایات دینی و نظرات علمی روانشناسان و جامعه‌شناسان عدم رعایت عفت در خلوت و تنهایی موجب بروز آسیب‌های جدی روحی و روانی به خود فرد و عدم رعایت عفت در فضای عمومی و جامعه موجب انحطاط اخلاقی و نابودی ارزش‌های والا و متعالی دیگران و جامعه خواهد شد.»
حیدری در پایان گفت: «بی تفاوتی نسبت به سعادت و شقاوت یکدیگر برای جامعه ما سم مهلکی است که فقط با نهادینه شدن فرهنگ تذکر دهی و تذکرپذیری میتوان جامعه به سمت رعایت عفت در همه حوزه‌ها سوق داد و از سقوط به باتلاق فساد نجات داد.»
عفاف و حجاب در قرآن و روایات
احمدرضا بسیج عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان شهرستان شهرکرد گفت: «حجاب عبارتی مفهومی است که از دستبرد و رسیدن به افکار پلید ممانعت میکند و انسان را از آسیب‌ها حفظ میکند برای همین پوشش یک امر معقول منقضی بوده که مورد تعبیر دین است امری که حتی انسان غیر مومن هم به لزوم آن پی می‌برد.»
بسیج با اشاره به اینکه حجاب در ادیان مختلف مورد تایید قرار گرفته گفت: «لزوما امری نیست که فقط به این دلیل که دین گفته مورد پسند است و باید به آن عمل کنیم، یک امر معقول است یعنی هر انسانی میداند که پوشش لازمه‌ی محافظت خود از بلاهاست همانگونه که در مورد ساخت ساختمان نوعی پوشش درست میکنیم که از دستبرد حیوان، سرما و گرما در امان بمانیم.»
عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان گفت: «گوهر وجودی انسان به گونه‌ای است که اگر رها باشد گرگ‌های فراوان از جانب انسان و طبیعت در دستبرد، ضرر و زیان قرار میگیرد به عنوان مثال کسی که در آفتاب سوزان بدنش لخت باشد پوست او زیر آفتاب میسوزد یا انسانی که در سرمای زمستان پوشش ناکافی داشته باشد سرما می‌خورد و مبتلا به بیماری می‌شود همچنین زمانی که یک نوزاد به دنیا می‌آید اولین کاری که برای او انجام میدهند این است که او را می‌پوشانند تا از آسیب‌ها در امان بماند پس ضرورت عقل این امر مشخص است.»
وی ادامه داد: «همیشه کسانی هستند که به تعبیر ادیان، دشمنان انسانیت به حساب می‌آیند و سلامت و سعادت انسان‌ها را بر نمی‌تابند پس تلاش فراوان میکنند تا انسان‌ها را از محافظت خود در امان بدارند به همین دلیل در قالب هنری، سیاسی، دستورالعمل‌ها، کتاب‌ها، فیلم و موسیقی و موارد دیگر تلاش فراوان میکنند تا بلکه بتوانند انسان‌ها را از این پوشش بیدار کنند به همین علت افراد زیاد میبینیم که ترویج و تبلیغ به پوشش یا به تعبیری بد حجابی دارند و باز این بخش هم مورد هشدار است هر چند یک امر فرادینی است.»
بسیج با بیان اینکه انسان‌هایی فرصت طلب وجود دارد که به دنبال اهداف سیاسی، مادی، معنوی یا به دنبال لذت‌های خود هستند گفت: «توصیه دین و ایمان این است که انسان باید هوشیار باشد و هشدارها را در مقابل کسانی که قصد و غرض انسانی ندارند و اهداف شیطانی را دنبال میکنند جدی بگیرند.»
عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان در پایان با اشاره به اینکه حیا یک امر معقول است خاطرنشان کرد: «اگر کسی حیایی که لازمه‌ی انسان است از رفتاری که مورد پسند خدا، دین و عقل نیست انجام دهد و شرم کند حیا نامیده می‌شود حیایی که انسان از بعضی کارها پیش خود دارد پیامبر اکرم (ص) میفرماند؛ کسی که حیا نداشته باشد دین هم ندارد حیا اگر نباشد و انسان به درجه ای برسد که هر عملی را برای خودش مجاز بداند یعنی دین ندارد و کسی که دین ندارد عقل هم ندارد و وقتی عقل ندارد دچار جهل است.»
عفاف و حجاب در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش
مسئله حجاب و پوشش از بدو خلقت انسان وجود داشته است و خاص اسلام نمی‌باشد، شواهد و قراین نشان می دهد که دربین کلیه اقوام و ادیان پوشش امری جدی بوده است. در این میان دین اسلام به عنوان مکمل آیین های الهی و ارایه دهنده نسخه کامل و جامع برای تعالی انسان، با بیانی عمیق و گسترده به تفسیر و تبیین وجوه مختلف آثار حجاب در سلامت فرد واجتماع می پردازد دلایلی مثل فطرت، عقل، تاریخ گذشته و دلایل زیست محیطی بر وجود پوشش تاکید دارند.
این پژوهش با مطالعه اسناد معتبر و با شیوه کتابخانه ای و مروری انجام گردید همچنین نتایج تحقیق نشان می دهد که رعایت امرپوشش از بدو خلقت انسان مطرح بوده و خاص اسلام نمی باشد و مزایایی مثل کرامت نفس، آرامش جنسی، ایجاد امنیت وحفظ تحکیم بنیان خانواده دارد.
همچنین علل بی حجابی ریشه در مسایل عقیدتی، سیاسی، حس حقارت و کمبود شخصیت، جوزدگی و فقدان هویت دارد و نقش معلم با توجه به اسناد بالا دستی آموزش و پروش، هدایت دانش آموز به سمت تحقق مراتب حیات طیبه است؛ لذا معلم باید الگوی عملی و مصداق واقعی رعایت حجاب و عفاف باشد.
جایگاه عفاف و حجاب در بیانیه گام دوم کجاست؟
الهام شریفی عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان شهرکرد گفت:«زنان ایران زمین در متن انقلاب و از مقام معظم رهبری تک‌تکشان در گام دوم نقش‌آفرینی هستند لذا در بیانیه‌ی گام دوم زنان در جامعه پردازی، تمدن سازی و همچنین در خودسازی نقش محوری دارند.»
شریفی با اشاره به اینکه زنان در ساختن اخلاق و معنویت به عنوان یکی از محورهای گام دوم شناخته می‌شوند گفت: «همین طور در سبک زندگیِ عنوان شده در بیانیه ی گام دوم و تربیت نسل ایران اسلامی و پیشرفت جایگاه نقش بسزایی دارند.»
عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان عنوان کرد: «زنان در گام دوم می توانند گام های بلند در پیشرانی علمی کشور ایفا کنند همانطور که در مشارکت های سیاسی و اجتماعی نقش آفرین هستند و همچنین زنان در سطرسطر بیانیه‌ی گام دوم جریان ساز و موثر هستند اما این اتفاق مهم نخواهد افتاد مگر اینکه زنان جامعه ابتدا شأن وجودی خود را در سایه‌ی عفاف و حجاب بشناسند.»
وی در پایان خاطرنشان کرد: «اخلاق و معنویت، سبک زندگی در جامعه حاکم و اصطلاح نمی شود و جامعه به قله‌های پیشرفت و تمدن دست پیدا نمیکند مگر در سایه‌ی عفاف و حجاب زنان و اینگونه زنان تاریخ ساز و تمدن ساز خواهند بود.»
عطایی مسئول جبهه فرهنگی خواهران در ادامه گفت: «در چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی یعنی در بهمن‌ماه سال ۱۳۹۷ رهبر معظم انقلاب بیانیه‌ای تحت عنوان بیانیه گام دوم صادر کردند اگر متن را بخوانیم مستقیماً به واژه حجاب و عفاف اشاره نشده اما مقام معظم رهبری به حضور زنان دوشادوش مردان در عرصه‌های مختلف اجتماعی برای پیشبرد اهداف انقلاب اشاره کردند همان گونه که خانم‌ها در شکل‌گیری انقلاب، تداوم و پیروزی ۸ سال دفاع مقدس نقش بسیار زیادی را ایفا کردند الان هم برای موفقیت و رسیدن به تمدن اسلامی حضور خانم‌ها دوشادوش آقایان ضروری است.»
عطایی ادامه داد: «در آخر بیانیه رهبر انقلاب اسلامی به سبک زندگی اشاره میکند که به معنای مجموعه عادت رفتاری هر فرد در مسائل زندگی فردی یا اجتماعی است اگر سبک زندگی‌ما مبتنی بر فرهنگ دینی و عفیفانه باشد همه چیز اصلاح خواهد شد چون نقش تربیتی خیلی مهم است پاکدامنی و عفت اجتماعی تاثیر بسیار زیادی در سلامت روانی جامعه خواهد داشت که این زندگی عفیفانه یک حس شادمانه، رضایت بخشی و خوشنودی را دارد و رشد میکند.»
مسئول جبهه فرهنگی خواهران با اشاره به اینکه انسان در این زندگی عفیفانه ارزش انسانی‌اش روز به روز ظهور و نمود بیشتری پیدا میکند گفت: «چون عفت اجتماعی را حاصل ی‌شود و این عفت اجتماعی سبب سلامت روانی جامعه خواهد بود زمانی که یک جامعه از نظر روانی ایمن باشد راحت میتوان آنجا کار کرد و در سبب توسعه در ابعاد مختلف بود فرزندان پیشرفت تحصیلی بهتر و تربیت و پرورش بهتری پیدا میکنند آقا هم با آرامش بیشتری سر کار می‌رود چون خانم وقتی عادت کند و درونی سازی کند عفت و پاکدامنی را که منطبق به فطرتش است.»
وی افزود: «یک دختر می‌تواند بر اساس صفات جمالی الهی که در وجودش بیشتر نهادینه شده فضای خانه پدری‌اش را تلطیف کند و بعد در نقش همسری هم قرار گرفت می‌تواند آرامش را در خانواده ایجاد کند؛ در نقش مادری هم که مسئولیت بسیار سنگینی است می‌تواند نقشش را به خوبی ایفا کند و یک الگوی بسیار خوبی برای فرزندانش باشد و همین خانم وقتی به جامعه ورود پیدا میکند نقش‌های اجتماعی اش را خیلی عفیفانه می‌تواند انجام دهد.»
مسئول جبهه فرنگی خواهران با اشاره به سخن رهبر انقلاب اسلامی در سال ۱۳۹۵ گفت: «جمله‌ای در رابطه با عفاف عنوان کردند فرمودند علاوه بر آنکه عفاف حکم و دستور الهی است یکی از عوامل اقتدار ملی هم اصل می‌شود که دشمن آن را هدف قرار گرفته است دشمن زوم یا نامه‌ریزی میکند که خانم‌های سرزمین‌ما را از زندگی عفیفانه دور کند و سعی میکند به عناوین مختلف بی‌حیایی را در جامعه رواج دهد در اینجا هم رهبر انقلاب اسلامی می‌فرمایند هدف دشمن این است که ایمان حیا و عفت را از بین ببرد.»
عطایی در پایان با اشاره به اینکه خانم‌های محجبه در عرصه‌های مختلف درخشیدند خاطرنشان کرد: «خانم ورزشکار مومنی با حجاب اسلامی و لباس محجبه جلوی دوربین می‌رود و با حضورش به تمام دنیا می‌فهماند که برای من ارزش انسانی مهم است نه به عنوان یک زن زیبایی‌ها یا ظواهر ظاهری؛ دشمن به‌خاطر اهدافی که دارد از کلیدواژه‌هایی مثل؛ حجاب اجباری و زن زندگی آزادی عملیات روانی جامعه که هدفش هم حیات زدایی و مبارزه با حجاب و عفاف است را همه جانبه پیاده میکند.»
عفاف و حجاب در جهاد تبیین
ارشاد شاهقلی رییس اداره اطلاع رسانی و روابط عمومی اداره کل آموزش و پرورش استان چهارمحال و بختیاری گفت:«خداوند متعال انسان را آفرید و بیشتر از هر موجود دیگری از خصوصیات رفتاری و شخصیتی مخلوق خود اطلاع دارد بر همین اساس قرآن را نازل کرد که چراغ هدایت انسان باشد و در همین قرآن آیه ۳۱ سوره نور خداوند متعال دستور به حجاب میدهند و دقیقا مشخص میکنند پوشش باید به چه نحوی باشد و در این آیه به فرو بستن دیدگان و به معجزه بزرگ خودش که دیدگان هست اشاره میکند.».
رییس اداره اطلاع رسانی و روابط عمومی ادامه داد: «بهترین روش کنترل این احساس به گفته آفریننده انسان حجاب است چرا که موجب برقراری‌نظم، آرامش و امنیت می‌باشد همچنین این حس یکی از بهترین نعمت‌های الهی و از معجزات خداست و زمانی که درست از این نعمت استفاده شود باعث شیرینی و دوام زندگی خواهد بود خداوند متعال زیبایی را به عنوان یک امانت به دختران سپرده است که پس از ازدواج تقدیم نگاه همسران خودشان کنند و از بودن کنار هم لذت ببرند اما زمانی که دختری این زیبایی را در اختیار نگاه افراد نامحرم می‌گذارد در امانتی که خداوند به فرد داده خیانت کرده است و امنیت خودش را به خطر انداخته و باعث می‌شود دید مخاطب به جای نگاه عزت‌مندانه که در شان یک دختر مسلمان است، نگاه لذت جویانه شود، نگاهی که تنها همسر آیندش اجازه دارد بهش داشته باشد.»
وی فلسفه حجاب را تغییر نگاه انسان‌ها به جنسیت دانست و گفت: «نگاهی که موجب می‌شود به دخترانمان به چشم انسان واقعی در تراز انقلاب دیده شود و ذهن مخاطب به صورت غریزی به سمت و سوی نگاه جنسیتی هدایت نشود همچنین برخی افراد در غرب معتقد هستند که این غریزه به راحتی قابل کنترل است و تاثیری بر رفتار انسان نخواهد گذاشت در صورتی که خود آنها از این نگاه جنسی برای تبلیغ فروش محصولات خود استفاده میکنند و اگر این نگاه نبود قطعا تاثیری بر فروش بیشتر محصولاتشان نداشتند.»
شاهقلی در پایان خاطرنشان کرد:«دختران سرزمینم، غرب برای به دست آوردن بهانه و استفاده ابزاری از زنان و دختران کلمه مقدس آزادی را در بی‌حجابی معنا کرده است اما اسلام رعایت حجاب و آزادی واقعی را به دختران هدیه میدهد چرا که دختران باحجاب از بند اسارت چشمان آلوده و نگاه جنسیتی آزاد هستند و می‌توانند با آزادی تمام قله‌های علم، دانش و افتخار را فتح کنند و گوهر گرانبهای زیبایی خویش را تنها به فرد شایسته هدیه دهند.»
حجاب جنسیت نمی‌شناسد
حسین اشراقی فعال رسانه‌ای، نظرات خود در رابطه با موضوع «حجاب جنسیت نمی‌شناسد» را در قالب 6محور تحت عنوان های تاریخ شناسی حجاب و عفاف، ارزش مداری، عبور از ظواهر، نقش آموزش و پرورش در جامعه پردازی، معیارسنجی جامعه با سواد، کلی نگری یا جزئی سازی تشریح نمود.
حسین اشراقی فعال رسانه‌ای در رابطه به محور تاریخ شناسی حجاب و عفاف گفت: «ابتدا باید ابعاد تاریخی این موضوع را تحت عنوان تاریخ شناسی حجاب و عفاف بررسی کنیم و این سوال به وجود می‌آید که این مسئله متعلق به دیدگاه‌های دینی و دوران واپسین انسان‌های اولیه بوده؟ یا این مسئله صرفا یک مسئله‌ی دینی بوده است و اصولاً دین با ورودش به تاریخ بشریت مسئله حجاب را به وجود آورد که در این مورد ۳ حوزه قابل بررسی است، شامل؛ جوامع اروپایی، شرقی و ایران باستان. یکی از نکات حائز اهمیت این است که در جوامع قدیمی و واپسین آن چیزی که وجود داشته، مسئله پوشش بوده است که این مسئله به صورت کلی و عامیانه وجود داشته و مسئله‌ای پذیرفته شده بود و بعدها انسان تمایل به کشتن حیوانات و استفاده از پوست بدن آنها کرد و برای خود یک پوشش که نهایتا باعث زیباتر شدن انسان‌ها می‌شد را انتخاب کرد پس مسئله پوشش مسئله‌ای قدیمی و حتی مرتبط با درون انسان است. همچنین در جوامع اروپایی نیز تا قبل از طرح مساله صنعتی شدن، موضوع پوشش امری عادی بوده و همگان حتی مردان نیز با پوشیدن جوران های بلند و لباس های خاص فرهنگ شان این موضوع را به نمایش می‌گذاشتند که در کتب تاریخی نیز به وضوع قابل مشاهده است. همچنین در ایران باستان به واسطه وجود ادیان الهی، مردمان ایرانی علاقه و احترام خاصی برای موضوع پوشش و همچنین مسائل کیفی پشت پرده آن از قبیل عفاف، غیرت، مردانگی، ناموس پرتس، دفاع از وطن و.. داشته‌اند.»
اشراقی با بیان این سوال که چطور میتوان انسان اولیه‌ای که سنگ و چوب را به عنوان ابزار زندگی خود داشته با انسان قرن ۲۱ هوش مصنوعی مقایسه کنیم گفت: «انسان اولیه و امروزی در مسئله‌های مختلف وجه‌اشتراک داشتند، حتی در برخی مسائل جلوتر از جوامع امروزی بوده‌اند و یکی از این مسائل، مسئله‌ی پوشش است که اگر جوامع مختلف از جمله جوامع شرقی مثل کشورهایی که در شرق جهان وجود دارند را بررسی کنیم به دلیل اینکه درون‌نگری دارند و اصل زیبایی را در بطن ماجراها می‌بینند همین مسئله باعث شد که به پوشش، اعتقاد خاصی داشته باشند و پوشش ابزاری باشد برای زیبایی و نشان دادن فرهنگ خودشان که در جوامع اروپایی با توجه به اینکه از لحاظ تمدنی عقب‌تر از بقیه جوامع بودند و اساسا تمدن خاصی درونشان شکل نگرفته بود و نمی‌توانیم آنها را صاحب تمدن تاریخی بدانیم با وارد شدن صنعت به جوامع اروپایی باعث شد تغییرات بسیار اساسی به وجود بیاید و مهمترین تغییری که به وجود آمد این بود که مفهوم صنعتی شدن، باعث شد تا مرز پوشش از بین برود.»
این فعال رسانه‌ای با اشاره به پوشش جوامع اروپایی اظهار کرد: «علی‌رغم اینکه بر اساس تصاویر معتبر تاریخی خانم‌ها و آقایان پوشش کاملی داشتند و جوراب‌ها و لباس‌های بلندی می‌پوشیدند و لباس‌ها اساسا وسیله‌ای برای نمایش بهتر بدن نبودند و مفهوم دیده شدن در موجودی به نام انسان مساوی با نمایش اعضای مختلف بدن تعریف نمی‌شد اما با ورودِ خام صنعت، حرکت این جوامع به سمت صنعتی شدن بیشتر بود و مواردی تبدیل به ابزاری برای بهره‌وری شد و نهایتا صنعت وارد مسئله بدن شد که لباس و پوشش تغییر کرد و اتفاقاتی که الان شاهدش هستیم افتاد.»
وی افزود: «سومین مسئله‌ای که باید بررسی شود بحث ایران باستان است که تاریخ‌های مختلفی در این مورد نوشته شده و ملاکی که در ایران باستان وجود داشته، بحث «ارزش مداری» بوده. یعنی چیزهایی که به عنوان ارزش تلقی می‌شد، با توجه به اینکه فرهنگ بسیار اصیل و قدیمی در این کشور وجود داشته، پوشش ابزاری است که برای نمایش فرهنگ، اصالت، هویت شخصی و جمعی استفاده می‌شد.»
اشراقی با اشاره به محور ارزش مداری گفت: «در این مورد ما به «درونی کردن ارزشها» اشاره میکنیم که مطلقا از طریق اجبار صورت نمیگیرد و این یک اصل اساسی جامعه شناسی است همچنین کسی که به این مسئله اعتقاد نداشته باشد نمیتواند در این حوزه کار خاصی انجام دهد. زمانی که شما به یک انسان مسئله عفاف و حجاب را القا کنید یا از طریق ترغیب یا تهدید آن را انجام دهید قطعا نتیجه‌ای نخواهی داشت و همچنین اگر بخواهیم پوشش را اساسا فقط در یک جنسیت و آن هم فقط در بانوان ببینیم می‌گوییم کسی که روسری دارد با حجاب و کسی که روسری ندارد با حجاب محسوب نمی‌شود.»
این فعال رسانه‌ای با اشاره به محور «درونی کردن ارزشها» ادامه داد: اگر کسی اعتقاد نداشته باشد که با استفاده از داروها می‌تواند بهبود پیدا کند هیچ موقع درمان نمی‌شود و بیماری درونش ادامه خواهد داشت به همین دلیل اگر در مسئله حجاب موضوع به صورت درونی، درونش اتفاق نیفتد شخص وزن چادر و روسری را نمیتواند تحمل کند به همین خاطر توصیه می‌شود که موضوع از طریق درونی کردن ارزشها اتفاق بیفتد همچنین در جوامع مختلف، تاریخ های گوناگون، جوامع امروزی و قدیم و همچنین در دولت‌های متفاوت مسئله درونی و اجبار کردن‌ها همیشه مطرح بوده. لذا برای هر هنجاری که در جوامع می‌خواهید به نمایش بگذارید اگر از روش درونی کردن استفاده کرده‌اید میتوانید به کمالِ تعالی برسید و مطمئن باشید جامعه شما هیچ موقع از آن ارزش دست بر نمی‌دارد چون با دلیل آن را انتخاب کرده است و چیزی که با دلیل به آن رسیده شود هرگز متوقف نمی‌شود.
وی با اشاره به اینکه روش‌هایی که یک سرش با اجبار به جای اقناع باشد، قطعا با شکست مواجه می‌شود افزود: روش هایی که با اجبار به جای الزام و همچنین عدم استفاده از اقناع در پیش گرفته شود، حتی اگر در کوتاه مدت آثار خفیفی داشته باشد اما در بلند مدت تاثیر منفی خودش را نشان میدهد چون اساسا اتفاقی در درون نیفتاده است. دقیقا این مساله در بحث یادگیری و اصطلاحا learning نیز مطرح می شود و یادگیری حقیقی زمانی رخ می دهد که تغییر مشاهده گردد.
اشراقی در پاسخ به این سوال که «آیا حجاب جنسیت میشناسد؟» گفت: چرا ما باید حرکت کنیم به سمتی که احساس شود، صرفا حجاب معطوف به یک جنسیت است و اگر یک جنسیت حجاب را رعایت کند آن جامعه، جامعه‌ی سالمی است؟ به همین دلیل این مسئله باید ارتقا پیدا کند و درونی شود که مسئله عفاف بر حجاب اولویت دارد و مسئله عفاف و حجاب به یک جنسیت مرتبط نیست و هر دو جنسیت باید آن را در جامعه رعایت کنند تا تعالی اتفاق بیفتد. همچنین درونی کردن ها که اصطلاحا عفاف دانسته می‌شود باید بر ظواهر که حجاب دانسته می‌شود اولویت یابد که این مسئله بسیار حائز اهمیت است. بنابراین وقتی شما کاری را درونی کنید و عفاف را ترویج کنید، ناخودآگاه با ترویج و درونی کردن عفاف، حجاب به وجود می‌آید.
این فعال رسانه‌ای افزود: در اشعار مختلف قدیمی هم تفاوت بین ظاهر و باطن وجود داشته و به این مسئله اشاره می‌شد که بعضی‌ها در ظاهر آدم خوب و در باطن آدم بدی بودند و یا بالعکس که این مسئله نباید در ظاهر قضاوت شود بلکه باید درونِ مسئله دیده و بررسی شود و در نهایت ترویج اتفاق بیفتد، باید کلی نگری یا جزئی سازی داشته باشیم به عنوان مثال اگر سیبی بر روی یک درخت دچار گندیدگی شد آیا میتوانیم بگوییم که آن درخت مطلقا ناسالم است؟ گندیدگی سیب را میتوانیم به کلیات یک درخت و ناسالم بودن آن القا کنیم؟ لذا زمانی که جامعه را شبیه یک درخت ببینیم درختی که ریشه دارد و از خاک تغذیه میکند، تنه قوی و شاخه‌هایی دارد و نهایتا خروجی تحت عنوان میوه دارد این را در قالب یک سیستم جامعه میبینیم ممکن است. بعضاً بر تنه این درخت، شاخه‌های آن درخت دچار شکستگی و بعضی از برگ‌هایش دچار زرد شدگی و خرابی و یا بعضی از میوه هایش خراب باشد اما آیا ما میتوانیم بگوییم آن درخت مریض است؟ می توانیم خیلی کلی بگوییم که چون این میوه ناسالم داردریال پس این درخت هم ناسالم است؟
وی با اشاره به محور « کلی نگری یا جزئی سازی» افزود: به همین دلیل در مسئله حجاب و عفاف باید به سمت جزئی نگری برویم چون کلی نگری در این مسئله باعث قضاوت زودهنگام، سوتفاهم، ایجاد فاصله و شکاف طبقاتی ناخودآگاه در جامعه می‌شود پس اگر میخواهیم شکاف طبقاتی و اجتماعی اتفاق نیفتد باید به سمت جزئی سازی و جزئی نگری برویم و این نکته حائز اهمیت است که در این مسئله کلی نگر نباشیم. معیارهای یک جامعه با سواد و بی سواد که در مسئله جامعه پردازی باید به آن توجه شود این است که اگر معیارها را بسنجیم و ببینیم در آن جامعه معیارها چه هستند درک خیلی راحت‌تری خواهیم داشت. مثلا رژلب در جامعه ما چه جایگاهی دارد؟ با چه دیدی به لوازم آرایش نگاه میکنند؟ نگاه به کتاب چی هست؟ حالا از همین مسائل ظاهری، در مفاهیم باطنی و درونی مثل مسئله عفاف برویم و ببینیم در یک جامعه باسواد آدم ها چطور شناخته می‌شوند؟
اشراقی به محور «معیارسنجی جامعه با سواد» اشاره نمود و با بیان اینکه لازم است درون کسی را که در ایران اسلامی زندگی میکند ببینیم و بدانیم که این فرد هویت خود را چگونه تعریف میکند و بعد بر اساس مدل تعریف‌اش چگونه در اجتماع ظاهر می‌شود و خود را به دیگران نشان میدهد، گفت: سوالی که به وجود می‌آید این است که آدم‌ها خودشان را چگونه تعریف میکنند؟ در جامعه ما کسی که لباس بدن‌نماتری بپوشد چه نگاهی نسبت به آن فرد به‌وجود می‌آید؟ کسی که لباس ساده‌ای پوشیده باشد چه نگاهی نسبت به آن به وجود می‌آید؟ اساسا آدم‌ها بر اساس ظاهرشان قضاوت می‌شوند یا بر اساس باطنی که دارند؟ بر همین اساس می‌گوییم این جامعه که جامعه‌ای با سواد است آیا به این مسائل فکر میکند یا نه؟ در جامعه ما بعضا ملاک در ظاهر است بنابراین کسی که دماغش را عمل میکند آدم متمدن‌تری محسوب می‌شود درحالی که در جوامع قدیم کسی که کتاب بیشتری می‌خواند یا می‌نوشت آدم بهتری محسوب می‌شد.
فعال رسانه‌ای در پایان با اشاره به محور « نقش آموزش و پرورش در جامعه پردازی » و در پاسخ به این سوال که نقش آموزش و پرورش در مسئله جامعه پردازی چیست و آیا ما باید درونی سازی کنیم یا باید تمام افراد را با واقعیت رو به رو کنیم گفت: حائز اهمیت است که آموزش و پرورش را محوری ترین و کلیدی ترین بخش در مسئله حجاب و عفاف ببینیم و به عنوان دستگاهی که نهالی را که به آن دانش آموز می‌گوییم را تحویل میگیرد و تبدیل به درخت میکند و تحویل جامعه میدهد حالا در این بطن چه اتفاقی می افتد؟ به چه شکل اتفاق می افتد و چه چیزی تحویل میگیرد و چه چیزی تحویل میدهد؟ این مسئله‌ای اساسی است که در این مقوله نمی‌گنجد. هر چیزی که ما آن را ارزش بدانیم و ارزش نگاری کنیم و جامعه را به سمتش حرکت دهیم در نهایت خروجی همان را به عنوان میوه درخت به جامعه تحویل خواهیم داد.
دانش‌آموز خبرنگار پانا:شراره حاتمی
ارسال دیدگاه