دست‌های پنهانی که نیمی از تاریخ سینمای ایران را به رسمیت نمی‌شناسد
تهران (پانا) - حذف اطلاعات نیمی از تاریخ سینمای ایران از دایره‌المعارف دیجیتال فیلم‌های ایرانی متعلق به سازمان سینمایی شبهه وجود دست‌های پنهانی را در ذهن ایجاد می‌کند که می‌تواند به سلیقه شخصی خود بخش‌هایی از تاریخ سینمای کشور را به رسمیت نشناخته و آن را از بانک اطلاعاتی مهم‌ترین ارگان فرهنگی رسمی کشور، یعنی وزارت ارشاد، پاک کند.
ماجرا از جایی آغاز شد که پایگاه خبری تابناک حدود یک هفته پیش به درج اطلاعات بازیگران سینمای قبل از انقلاب با این تیتر عجیب معترض شد: « گوگوش و بهروز وثوقی از سوی سازمان سینمایی به رسمیت شناخته شدند» این خبر در برخی رسانه‌های دیگر بازنشر شد و بعضی از آنها خواهان پاسخگویی سازمان سینمایی درباره این موضوع شدند.
تابناک در گزارش خود نوشت: « البته همان گونه که اشاره شد، تنها سوابق و تصاویر گوگوش در این سامانه دولتی جمع آوری و ضبط نشده و این رویکرد عمومیت دارد و سوابق اشخاصی نظیر پرویز صیاد درج شده و در واقع سازمان سینمایی ملاحظات مرسوم را کنار گذاشته و کلیه اطلاعات و تصاویر را بدون در نظر گرفتن تبعات احتمالی‌اش در وب‌سایتی که راه اندازی کرده، درج نموده است.»
سایت دایره‌المعارف فیلم‌های ایرانی با عنوان cicinema به زبان فارسی و انگلیسی همزمان با شروع سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر و با هدف معرفی، اعتلا و بازاریابی برای سینمای ایران در بهار سال گذشته رسما آغاز به کار کرده بود. ایرج تقی پور مدیر این سایت که سالها در حوزه تهیه‌کنندگی سینما نیز فعالیت داشته است بعد از انتشار خبر مذکور در گفت‌وگویی با انصاف نیوز درباره حواشی به وجود آمده درباره اطلاعات بازیگران سینمای قبل از انقلاب گفت: « جاهایی هستند که سینمای قبل از انقلاب را به رسمیت نمی‌شناسند و موضوع فعالیت‌شان صرفا سینمای بعد از انقلاب است و بعضا هم به ارگان‌های انقلابی وابسته هستند اما پایگاه اطلاع رسانی‌شان شامل اطلاعات همه‌ی سینماگران قبل و بعد از انقلاب می‌شود. بسیاری از پایگاه‌های سینمایی هم هستند که جنبه‌ی تجاری دارند. بسیاری از این پایگاه‌های تجاری، از اطلاعات ما هم استفاده می‌کنند. عجیب این است که تقریبا در همه‌ی آنها به بازیگران و سینماگران قبل از انقلاب هم اشاره شده است. حتی پایگاه‌های متعددی وجود دارد که درباره‌ی قد، اندازه‌ی کفش، همسران، فرزندان و … یعنی جزئیات زندگی بازیگران قبل از انقلاب اطلاعات مبسوطی را ارائه می‌کنند، و عجیب‌تر این که تا کنون هیچ فردی معترض این موضوع نشده ولی در خصوص پایگاه سینمایی سی‌سینما توسط عده‌ای که مطمئن هستم تاکنون حتی یک بلیط سینما یا تئاتر یا یک واقعه‌ی فرهنگی را نخریده‌اند، واکنش سخت نشان داده شده است. چطور کسی که فیلم ندیده می‌تواند قضاوت کند که کس دیگری اهل سینما بوده یا خیر. چگونه می‌توان از نویسندگان و روزنامه نگاران و پژوهش‌گران، مثلا برنامه سازان و خبرنگاران وسایل ارتباطی فراگیری مانند صدا و سیما انتظار کار دقیق و علمی داشت ولی منابع کافی پژوهشی در اختیار نداشته باشند. و نمی‌توان تاریخ را فقط با اشاره به اولیا نوشت و از سایرین چشم پوشی کرد.»
روزنامه کیهان نیز در واکنش به این موضوع نوشت: «سازمان سینمایی در پایگاه تاریخ‌نگاری خود خواننده کاباره‌ای و معشوق اشرف پهلوی را به عنوان سینماگر شناسایی کرد.»
یک هفته بعد از خبر تابناک، این رسانه از حذف اطلاعات فیلم‌های تاریخ پیش از انقلاب از سایت سی‌سینما خبر داد و نوشت: «با وجود دفاع مسئولان سینمایی از این اقدام و تأکید بر اینکه نمی‌توان بخشی از داده‌های تاریخی را منتشر نکرد، بررسی این بانک اطلاعاتی نشان می‌دهد که سوابق فیلم‌ها و بازیگران پیش از انقلاب که پس از انقلاب کنار رفته‌اند، از این بانک اطلاعاتی حذف شده و دیگر در دسترس نیست .»
با مراجعه به سایت موردنظر مشخص شد نه تنها اطلاعات فیلم‌های قبل از انقلاب و عوامل آنها حذف شده، حتی اطلاعات فیلم‌های بعد از انقلاب و بسیاری از عوامل این فیلم‌ها نیز از سایت حذف شده است؛ مثلا در صفحه مربوط به فیلم «باشو غریبه کوچک» (تولید ۱۳۶۷) ساخته بهرام بیضایی نام سوسن تسلیمی بازیگر اصلی فیلم حذف شده است، یا نام مژده شمسایی را در لیست بازیگران فیلم «سگ کشی» (تولید ۱۳۷۹) از همین کارگردان نمی‌بینید. در فیلم «بودن یا نبودن» ساخته کیانوش عیاری هم اثری از هیچ یک از بازیگران اصلی فیلم یعنی عسل بدیعی، فرهاد شریفی، چکامه چمن ماه و شبنم طلوعی نیست، در کنار بازیگران فیلم «خانه ای روی آب» ساخته بهمن فرمان‌آرا هم نام هدیه تهرانی و رضا کیانیان دیده نمی‌شود.
با طرح این پرسش که چگونه این حجم وسیع اطلاعات از بانک اطلاعاتی سازمان سینمایی حذف شده است با ایرج تقی‌پور تماس گرفتیم. تقی پور ضمن تایید حذف‌شدن بخش قابل توجهی از اطلاعات از روی سایت سی‌سینما آن را به هک شدن سایت موردنظر نسبت داد و گفت: «حذف اطلاعات کار ما نیست؛ ما از مواضع خود عقب‌نشینی نکردیم.»
تقی‌پور با ذکر این مطلب که اظهارنظر بیشتر در این موضوع ممکن است جنجال‌آفرین باشد به همین سخنان بسنده کرد و اطلاعات دقیق‌تری درباره حذف اطلاعات حدود نیمی از تاریخ سینمای ایران نداد.
راستی چه کسانی در حذف و یا هک شدن سایت سی‌سینما نقش دارد؟
آیا ممکن است که حذف اطلاعات موردنظر ارتباط چندانی با نام «فائقه آتشین» و «بهروز وثوقی» و گروه‌های فشار و دست‌های پنهان نداشته باشد و تنها تلاشی برای سیاسی جلوه‌دادن یک اقدام کاملا فرهنگی با اهدافی غیرسیاسی باشد؟
اطلاعات فیلم‌های سینمایی تنها مخاطب سینمایی را با تاریخ سینمای ما آشنا می‌کند و ظاهرا شایسته است که این اطلاعات را سازمان سینمایی در اختیار مخاطب قرار دهد، اما انتقادهایی که به شکل سازماندهی شده به این سازمان درباره انتشار برخی داده‌های این بانک اطلاعاتی شده است، بیشتر جنبه سیاسی به خود گرفته است . نهادهای دیگری نیز اطلاعات تاریخ سینمای قبل از انقلاب را در سایت‌های خود نشان می‌دهند اما از قرار معلوم فشاری روی آنها نیست.
ارسال دیدگاه