اکبر عالمی:مستند «شرقی» به طرز جنون آمیزی سرشار از عنصر پژوهش است

اکبر عالمی در آغاز این نشست گفت: باید همه فیلم های مستند را به مثابه پژوهش نگاه کرد و چنین بنظر می رسد که مستند برای اندیشمندان است و نه آنها که به سینما به عنوان سرگرمی نگاه می کنند. یکی از قوانین سینما، جذابیت است و دور از ذهن است که این فیلم چنین باشد چون این قبیل فیلم ها برای اندیشیدن است. مستند «شرقی» به طرز جنون آمیزی سرشار از عنصر پژوهش است و همه ما در محضر پژوهش، سر تعظیم فرود می آوریم.
در این مراسم اکبر عالمی گفت: برخی فیلم ها ارزش آن را دارند که در کتابخانه ما در کنار کتابهای بزرگ قرار بگیرند چنانکه من این قفسه را در کتابخانه ام دارم و فیلم (شرقی) مسعود طاهری این ارزش را دارد که در این قفسه قرار گیرد و اگر روزی دیسک دی وی دی این فیلم به دستم برسد با افتخار ان را در این قفسه قرار خواهم داد.
اکبر عالمی گفت: خود من به شخصه از این فیلم چیزهای تازه و زیادی یاد گرفتم و این برای من خیلی ارزشمند است.
وی همچنین به تلاش کارگردان در به سخن آوردن منابع آرشیوی اشاره کرد و گفت : من می فهمم مسعود طاهری چه کار کرده و آن را می ستایم چون سختی این کار من بیشتر از همه درک می کنم
اکبر عالمی گفت: اینکه صد و سی دقیقه بدون بازیگر سوپراستار و حتی بازیگر معمولی بدون دکور بدون ابزارهای دیگر مخاطب جذب کنی و سعی کنی مخاطب خود را پای فیلمت نگه داری کار بسیار دشوار و سختی است که مسعود طاهری سعی کرده از پس آن بربیاید.
او گفت: فیلم سعی کرده ژاپنی ها و یک فیلسوف ژاپنی را به بشناساند و من به تلاش کارگردان در این زمینه احترام می گذارم
بنابر این گزارش،در این برنامه، ابتدا فیلم که ۱۳۰ دقیقه مدت داشت به نمایش درآمد و سپس، «اکبر عالمی»؛ استاد دانشگاه و پژوهشگر سینما و «مسعود طاهری»؛ نویسنده، تهیه کننده و کارگردان اثر، برای حاضران سخن گفتند.
در ادامه مسعود طاهری اظهار داشت: جرقه نخستینِ فیلم به ۲۰ سال پیش و کلاس های مجتبی بشردوست در دانشگاه برمی گردد و این علاقه به مرور قوت گرفت. ایزوتسو ازجمله اندیشمندان و محققانی است که به ایران، از بیرون، بیطرفانه نگاه می کنند و ما هرقدر هم متخصص داشته باشیم اما به روایت خارجی و نگاه بیرونی و به اصطلاح سینمایی‌ها لانگ‌شات برای پژوهش های فرهنگی‌مان نیاز داریم. نکته دیگر آنکه ایزوتسو بر خلاف اغلب اسلام شناسان، شخصیت بی حبّ و بغضی داشت زیرا اسلام را در مسیر سنت علمی مسلمانان فهم کرد. اما در این میان، قدر ایزوتسو دانسته نشده و انگار که قرار بر این بوده که دانسته نشود و صدایش شنیده نشود، حتی در سرزمین مادری اش. از این جهت، شخصیت غریبی به حساب می آید. با این حال ایزوتسو، شخصیتی ذوابعاد است و بر خلاف یک ژاپنی که فقط در یک رشته تخصص دارد، هم اسلام‌شناس است و هم زبان‌شناس، هم فلسفه می داند و هم بر هنر احاطه دارد و البته بر مطالعات تطبیقی ادیان تسلط دارد.
او در ادامه گفت: «شرقی»، در این اثر، ممکن است با برخورد انقباضی جامعه سینمایی مواجه شوم اما ترجیح دادم تا حقیقت گفته شود. بدر این اثر، قصد تراجم‌الرجال ساختن نداشتم. هدف آن بود تا فلسفه شرقی یا آسیایی او برجسته شود. با این حال، شخصیت ایزوتسو به گونه ای است که فیلم مستند او به هر شکلی و شیوه ای ساخته شود باز هم قابل ایراد خواهد بود و باید اعتراف کنم که این فیلم در محافظه‌کارانه ترین حالت خود ساخته شد.
کارگردان مستند پرتره ایزوتسو خاطرنشان ساخت: این فیم محصول ۴ سال تلاش و ۱۴۳ هزار کیلومتر سفر است که در سه ورژنِ فارسی، انگلیسی و ژاپنی نهایی شده است اما ایزوتسو برای من تمام نشده و همین روزها شنیدم کسی در ژاپن، ادعاهای تازه ای را درباره او مطرح کرده است؛ گویی روح توشیهیکو ایزوتسو نمی خواهد مرا رها کند!
همچنین، در بخش هایی از این نشست، «مسعود مسجدی»؛ فیلمبردار و «پوریا هاشمی»؛ تدوینگر اثر هم کوتاه صحبت کردند.