گمنامی مهمترین شاخصه انتخاب سوژه‌های مستند «روزهای انقلاب» بود

مستند بازسازی «روزهای انقلاب» به تهیه کنندگی و کارگردانی حامد کاظم زاده تولید گروه تاریخ و فرهنگ و هنر شبکه یک سیما است که در ایام دهه فجر انقلاب اسلامی هر شب ساعت ۲۰ از آنتن شبکه یک سیما پخش می‌شود.
فهمیه کاکاوند، دستیار، برنامه ریز و کارگردان قسمت هفتم این مستند در گفت‌وگو با پانا درباره مراحل تولید آن گفت:«پیش تولید این کار از اوایل شهریور ماه و با بررسی و انتخاب ۱۰ سوژه از بین ۱۶۰ نفر انجام شد. مهمترین نکته ای که برای انتخاب این سوژه‌ها در نظر گرفته شد گمنام بودن آنها بود. سوژه هایی که در ایام منتهی به انقلاب ۵۷ با دوربین های عکاسی و فیلمبرداری به خیابانها رفته بودند و به ثبت و ضبط وقایع پرداخته بودند.»

وی ادامه داد: «چالش زیادی برای هماهنگی و حضور سوژه‌ها در برنامه داشتیم. زمان زیادی از دوران انقلاب گذشته بود و بسیاری از این سوژه ها به دلایل مختلف به ویژه کهولت سن تمایلی به حضور نداشتند. تا اینکه به ۱۰ نفر نهایی رسیدیم. »

کاکاوند افزود: «انتخاب این ۱۰ نفر از استان های مهم سراسر کشور انجام شد. استان‌هایی مثل مشهد، قم، اصفهان، و دیگر استان هایی که اتفاقات ویژه‌ای را در بازه زمانی انقلاب رقم زده بودند.»

وی با اشاره به بخش های مختلف مستند بازسازی «روزهای انقلاب» بیان کرد:«در بخش اولیه دکوری را تعبیه کردیم که حس و حال اتاق یک پژوهشگر را داشته باشد. مهمان ها با حضور در این اتاق به بیان خاطرات شان می پرداختند. تلاشمان این بود تا سوژه با وارد شدن به این محل در همان حس و حال و فضای سال ۵۷ قرار بگیرد. بخش دیگر همراهی با آنها و حضور در خیابان ها و میادینی بود که خاطرات شان را در آنجا رقم زده بودند. ما در این بخش از آرشیو تصاویر سوژه ها استفاده کردیم.»

فهیمه کاکاوند با اشاره به اهمیت بخش بازسازی مستند «روزهای انقلاب» توضیح داد: «برای ما ارائه یک اثر نو از لحاظ فرم و محتوا اهمیت زیادی داشت. زاویه نگاه متفاوت و متمایز از سایر کارهایی که در این حوزه ساخته می‌شود در مستند بازسازی «روزهای انقلاب» از ویژگی‌های بارز آن به شمار می‌آید.»
وی ادامه داد: «ما سعی کردیم التهاب آن دوران و شرایط ویژه و بگیرو ببندهایی ککه در سر راه این عکاسان و فیلمبرداران وجود داشت را در بخش بازسازی به بینندگان منتقل کنیم. دوربین ما حکم چشم سومی را داشت که در تمام اتفاقات سوژه را همراهی می کرد و آنچه بر او می ‌گذشت را به ثبت می رساند. به همین دلیل خاطراتی که تب و تاب بیشتری داشت، انتخاب کردیم و سعی کردیم از حضور افراد خانواده و دوستانی که در آن دوران با سوژه ها همراه بودند نیز بهره ببریم.»

این هنرمند با بیان اینکه در بخش بازسازی انتخاب چهره‌های مشابه سوژه ها زمان زیادی را به خود اختصاص داده است، یادآور شد: «ما با اعلام یک فراخوان عمومی از بین ۱۲۰۰ نفر با تست و آموزش بازیگری به تعداد نفراتی که شباهت زیادی به سوژه های ما داشتند؛ رسیدیم. تمام سوژه ها در دوران انقلاب بین ۱۵ تا ۲۰ سال داشتند و ما هم سعی کردیم بازیگران دوران جوانی آنها را در همان بازه سنی انتخاب کنیم. این بازسازی ها تا حدی واقعی و تاثیرگذار بود که بسیاری از سوژه ها تاکنون در تماس های تلفنی شان از این شباهت ها و زنده شدن خاطرات شان در قاب تلویزیون با تماشای این مستند گفته اند. این افراد با سختی و مشقت دوربین می‌خریدند یا قرض می‌کردند و تک تک فیلم هایی که ثبت می کردند برایشان اهمیت زیادی داشت. علیرغم اینکه آورده مالی بابت ای تصاویر برای شان وجود نداشته است ولی همگی به عشق ثبت وقایع آن روزها دست به عکاسی و فیلمبرداری می‌زدند.»
کاکاوند در پایان با بیان اینکه طراحی صحنه رکن مهم و اساسی در بخش بازسازی مستند «روزهای انقلاب» بود، گفت: «در طراحی صحنه به جزییات توجه زیادی شد تا بتوانیم مخاطبان را به حال و هوای روزهای انقلاب نزدیک کنیم. البته در این راستا طراحی گریم دیگر عناصر بصری نیز موثر بودند و خوشبختانه در طول روزهای پخش «روزهای انقلاب» بازخوردهای خوبی از طرف مخاطبان گرفته‌ایم.»

امیرحسین اشرفی/