تخت فولاد؛ یکی از قدیمی‌ترین قبرستان‌های ایران/ فیلم
اصفهان (پانا) - تخت فولاد قبرستانی است تاریخی، هم به‌صورت یکجا و کلی در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است و هم بخش‌های مختلف آن به‌صورت جزءبه جزء در فهرست آثار ملی ایران به چشم می‌خورد.
گلستان شهدای اصفهان با لاله‌های پرپرش در بخشی از تخت فولاد پرقدمت قرار دارد. به گفته راویان تاریخی، مقبره یوشع نبی واقع در تکیه لسان‌الارض، جزو اولین آرامگاه‌هایی محسوب می‌شود که در این مکان به وجود آمد. قدمت این مقبره را به دوران پیش از اسلام نسبت می‌دهند. برخی از قبور نیز به قرن پنجم تا هفتم هجری قمری تعلق دارند. در کتاب‌های تاریخی مختلف متعلق به دوران سلجوقی نیز به این گورستان و عمارت زیبایی که در آن قرار داشته، اشاره شده است. در بین قرن هفتم تا دهم هجری قمری، گورستان تخت فولاد از مکان‌های مهم برای ریاضت و عبادت عارفان و علمای بزرگ اصفهان بود.
در دوران صفویه، کاروانسراهای بسیاری در نزدیکی اصفهان ساخته شد. یکی از این کاروانسراها در نزدیکی قبرستان احداث شد. این کاروانسرا محل کاروان‌هایی بود که از جنوب اصفهان وارد این شهر می‌شدند. هنوز هم بقایای این کاروانسرا وجود دارد.
در دوران شاه سلیمان صفوی محدوده این قبرستان به حداکثر وسعت خود رسید. در آن دوران حدود ۴۰۰ تکیه و خانقاه در این منطقه به وجود آمد. این روند افزایش وسعت تا اواخر دوران صفویه ادامه داشت.
از اواخر دوران قاجار، روند تخریب این گورستان آغاز شد. با وجود آنکه فتحعلی شاه قاجار اهمیت بسیاری به تخت فولاد اصفهان می‌داد و تکیه مادر شاهزاده را نیز در گورستان بنا کرد، تخریب‌های بسیاری در دوران ناصرالدین شاه رخ داد. در آن دوران ظل السلطان، پسر ناصرالدین شاه حاکم اصفهان بود. او دستور داد که به عمد بخش‌های بسیاری از تکیه‌های قدیمی دوران صفویه را تخریب کنند.
تمامی تکیه‌ها دارای ایوان هستند که این سبک معماری سنتی ایرانی است. بیشتر این مقبره‌ها و تکیه‌ها به دوران صفویه تعلق دارند. البته در دوران قاجار نیز حدود ۲۰ تکیه به این گورستان اضافه شد.
ارسال دیدگاه